Đây là 4 yếu tố ‘sống còn’ khiến Fed quyết định có tăng lãi suất nữa hay không?

Fed đã tăng lãi suất nhiều lần trong năm qua nhằm mục đích giảm lạm phát. Dưới đây là 4 yếu tố then chốt mà họ đang theo dõi để xem xét “liệu việc tăng lãi suất đã đủ hay chưa?”: Hoạt động cho vay của ngân hàng, sự tăng trưởng thu nhập của người dân Mỹ, nhu cầu lao động và lạm phát. 

Hoạt động cho vay của ngân hàng

Ngành ngân hàng thế giới đã rơi vào tình trạng hỗn loạn kể từ đầu tháng 3/2023 với sự sụp đổ của 3 ngân hàng Mỹ và nỗi lo về sức khỏe của các ngân hàng khác trong khu vực. 

Vào cuộc họp tháng 5, chủ tịch Fed - ông Powell đã nhấn mạnh một vấn đề quan trọng mà họ cần chú ý là các ngân hàng vừa và nhỏ có đang giảm cho vay hoặc thắt chặt các điều kiện tín dụng hay không, bởi lẽ nó có thể khiến nền kinh tế tăng trưởng chậm lại. 

Từ đó có thể giảm lạm phát và khiến việc Fed tăng lãi suất trở nên không cần thiết. Tuy nhiên chính nó cũng có thể gây ra thiệt hại kinh tế tài chính sâu sắc nếu khủng hoảng lan rộng. 

Ngoài ra, các dữ liệu khác cũng cho thấy hoạt động cho vay vẫn tiếp tục tăng nhưng tốc độ đã chậm lại kể từ cuối năm ngoái. 

Các quan chức Fed đang theo dõi giá cổ phiếu của một số ngân hàng trong khu vực - vốn đã sụt giảm. Các ngân hàng cũng phải đối mặt với rủi ro khách hàng rút tiền gửi bởi họ đã không tăng lãi suất khi Fed tăng lãi suất. Điều này có thể gây áp lực tới giá cổ phiếu và có khả năng khiến họ khó huy động vốn. 

Tốc độ tăng trưởng thu nhập

Lương của người lao động Mỹ tăng vọt khi nền kinh tế phục hồi sau đại dịch. Điều này cũng đóng góp một phần khiến lạm phát gia tăng. Ngoài ra, từ đầu năm nay, tiền lương vẫn tăng nhưng đã giảm so với mức cao nhất vào năm 2022. 

Theo Bộ lao động Mỹ, thu nhập trung bình mỗi giờ - một thước đo quan trọng để đánh giá tình hình lạm phát đã tăng 0,5% - cao hơn dự báo 0,3%. Đây cũng là mức tăng hàng tháng lớn nhất trong năm. Ngoài ra, thu nhập của người lao động Mỹ cũng tăng 4,4%, cao hơn con số ước tính là tăng 4,2%.

Bên cạnh đó, tiền lương của người lao động tăng đã giúp duy trì áp lực giá cả. Ông Powell ước tính nếu tăng trưởng tiền lương hàng năm ở mức 3% có thể phù hợp để đưa lạm phát trở về mức mục tiêu 2%.

Nhu cầu lao động

Fed đang theo dõi dấu hiệu khác cho thấy thị trường lao động hạ nhiệt - thứ có thể giảm việc tăng tiền lương. Theo ông Powell, nguồn cung lao động mới đã xuất hiện nhưng thị trường lao động đang rất mạnh. 

Số lượng việc làm mới tăng cao trong tháng 4 vừa qua và tỷ lệ thất nghiệp ở mức 3,4% - mức thấp nhất kể từ năm 1969. Ngoài ra, số lượng việc làm cần tuyển người đã giảm trong tháng 3 nhưng vẫn đang nhiều hơn số người thất nghiệp đang tìm việc làm”. 

Lạm phát 

Các quan chức Fed cho biết, họ muốn thấy bằng chứng rõ ràng rằng lạm phát đang dịch chuyển về phía mục tiêu 2%. 

Fed có một số công cụ để đo lường lạm phát nhưng thường ưu tiên chỉ số giá cả tiêu dùng cá nhân (PCE) lõi - loại trừ các mặt hàng thực phẩm và năng lượng. 

Theo thước đo này, lạm phát đã giảm xuống 4,2% trong tháng 3/2023 từ mức cao nhất vào tháng 6 năm ngoái. Theo Bộ Thương mại, PCE lõi tháng 3 đã tăng 4,6% so với năm 2022. 

Vào ngày 3/5 vừa qua, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đã quyết định tăng lãi suất thêm 0,25 điểm phần trăm, phạm vi lãi suất liên bang ở mức 5%-5,25% - mức cao nhất từ tháng 8/2007. 

Ngoài ra họ cũng phát tín hiệu cho thấy chu kỳ thắt chặt có thể sắp kết thúc. Tuy nhiên phía Fed cũng không cho biết chính xác làm sao họ biết đâu là thời điểm để thực hiện quyết định đó. 

Chủ tịch Fed Jerome Powell từng nói trong buổi họp báo hôm 3/5 rằng các nhà hoạch định chính sách sẽ đưa ra quyết định tiếp tục tăng lãi suất hay dừng lại dựa trên tổng hợp các dữ liệu sắp tới cũng như tác động của chúng đối với hoạt động kinh tế và lạm phát. 

Tham khảo WSJ