Tại buổi họp báo, bà Carolyn Turk, Giám đốc Quốc gia Ngân hàng Thế giới (WB) tại Việt Nam, đã có những nhìn nhận về vụ việc sụp đổ của ngân hàng Sillicon Valley Bank (SVB) vào cuối tuần qua và hàm ý chính sách với Việt Nam.
Theo bà Turk, cuối tuần qua thế giới đã chứng kiến vụ đóng cửa của ngân hàng SVB, như vậy có thể thấy sẽ có thêm nhiều biến động trong kinh tế toàn cầu. Nhìn từ vụ việc đó, Việt Nam có nhiều vấn đề mà một số ngân hàng nhỏ đang phải đối mặt trong bối cảnh thắt chặt chính sách tiền tệ, nó cho thấy tầm quan trọng của việc phải giám sát khu vực tài chính, nắm vững các diễn biến và chuẩn bị cho khả năng sẵn sàng hành động.
Nói về kinh tế Việt Nam, trong 6 tháng vừa qua, Ngân hàng Thế giới (WB) nhận thấy rằng kinh tế Việt Nam vẫn tăng trưởng tốt, tuy nhiên cũng phải nói đến việc con số tăng trưởng cao như vậy có được là do xuất phát điểm thấp.
Việt Nam trong thời qua có những hoạt động đầu tư rất đáng kể, lẽ ra có thể có mức tăng trưởng cao hơn nữa nếu như có cách tiếp cận hiệu quả hơn trong đầu tư công, đảm bảo sự linh hoạt hơn trong việc điều chuyển.
Bà Turk khẳng định trong thời gian tới, chính sách tài khóa có vai trò rất quan trọng với Việt Nam.
Bên cạnh đó, bà cho rằng Việt Nam không chỉ nên nghĩ tới việc phục hồi sau đại dịch COVID-19 mà còn cẩn phải nghĩ đến tăng trưởng trong dài hạn, những gì Việt Nam đưa ra hiện nay sẽ có ý nghĩa trong từ 10 đến 20 năm tới.
Trong trường hợp có nhiều biến động trong thị trường tài chính, cơ quan quản lý nhà nước cần phải hoạt động kịp thời để khôi phục niềm tin của thị trường, bà Turk khuyến nghị.
Tác giả của báo cáo của WB, chuyên gia kinh tế Dorsati Madani, chỉ ra trong quý vừa rồi, phục hồi tiêu dùng giảm dần. Cho đến cuối năm 2022, tăng trưởng xuất khẩu đã giảm và không có thêm nhiều nhu cầu từ các bên mua ví như Mỹ.
CPI tăng trưởng chỉ 3,1% nhưng có quá nhiều yếu tố có thể làm tăng lạm phát trong cả năm ví như cuộc chiến tại Nga – Ukraine, lạm phát là yếu tố thực sự phải quan tâm. Tiêu dùng và đầu tư sẽ ảnh hưởng.
Bà Madani ước tính Việt Nam có một số vấn đề về việc thực hiện đầu tư công chưa đạt hiệu quả chưa mong muốn làm ảnh hưởng đến nền kinh tế. Ngoài ra có những vấn đề liên quan đến giải phóng mặt bằng hoặc triển khai dự án hoặc khó khăn, hạn chế liên quan đến điều chỉnh các kế hoạch dự án.
Trong thời gian qua, có những biến động ở khu vực tài chính toàn cầu, nó phản ánh ở lãi suất liên ngân hàng qua đêm, SBV đã can thiệp và kiểm soát được tình hình theo nhiều kênh. Trong khung chính sách, giám sát và cân đối tài sản của các ngân hàng, nếu Việt Nam hướng đến một quốc gia có thu nhập cao, bà Madani cho rằng cần phải phát triển khung giám sát và chính sách chặt chẽ hơn rất nhiều.
WB dự báo GDP Việt Nam sẽ tăng trưởng ước tính 6,3% trong năm nay, nhu cầu đối với hàng hóa dịch vụ của Việt Nam từ bên ngoài yếu hơn một chút do những diễn biến tại Mỹ và châu Âu. Sức mua của bên ngoài với hàng hóa của Việt Nam giảm đi nhưng cùng lúc đó không dám chắc kinh tế Trung Quốc hồi phục nhanh và tốt như thế nào. Trong thời gian còn lại của năm, nhu cầu hàng hóa của Mỹ và châu Âu sẽ tốt hơn.
Bên cạnh đó, WB đồng thời đưa ra dự kiến lạm phát trong năm tới là khoảng 4,5%, khoảng thời gian đầu năm khoảng trên 4,5% và trong khoảng thời gian còn lại của năm sẽ giảm đi, tất nhiên do chịu ảnh hưởng tác động giảm dần từ căng thẳng Nga – Ukraine.
Trong thời gian tới, chuyên gia WB khẳng định có một số điểm đáng chú ý: tài khoản vãng lai sẽ cải thiện, chủ yếu bởi khu vực dịch vụ sẽ cải thiện và có nhiều khách du lịch đến, kiều hối sẽ hồi phục trở lại mức Việt Nam từng có trước đại dịch COVID-19. Về cán cân tài khóa cũng như nợ công, WB tính toán năm nay đóng góp của ngân sách với nền kinh tế sẽ cao hơn so với năm ngoái. Chính phủ sẽ triển khai một phần kế hoạch đầu tư đã lên kế hoạch từ năm 2021-2022, quốc gia sẽ phát triển bền vững hơn trong những năm tới. Đầu tư tổng thể sẽ tiếp tục phục hồi và mạnh mẽ để đóng góp cho tăng trưởng GDP, chủ yếu FDI sẽ vẫn tiếp tục đổ vào vững chắc trong thời gian tới. Triển vọng kinh tế cải thiện trong quý 2 của năm, đây là những xu thế sẽ diễn ra trong năm 2023.
Chuyên gia WB dự báo vào năm 2024 và 2025, nền kinh tế sẽ vẫn tiếp tục theo con đường tăng trưởng tiềm năng. Lạm phát sẽ giảm dần xuống khoảng 3%, chính sách tài khóa đã chưa đóng góp được tối đa cho nền kinh tế, vì vậy WB khuyến nghị cần tăng cường đầu tư công và chi tiêu.
Nếu như có những áp lực lạm phát kéo dài ở châu Âu, chính sách tiền tệ sẽ tiếp tục bị thắt chặt, thị trường tài chính toàn thế giới sẽ ảnh hưởng, đồng thời nó ảnh hưởng đến Việt Nam, nó gây ra áp lực với tỷ giá hối đoái danh nghĩa và nhu cầu với các mặt hàng xuất khẩu và làm suy giảm tăng trưởng.
Kinh tế Trung Quốc phục hồi chưa đồng đều trong năm 2023 sẽ ảnh hưởng đến các nền kinh tế xung quanh. Cơ quan chức năng cần phải xem xét về việc đánh đổi giữa tăng trưởng kinh tế và kiềm chế lạm phát, thậm chí sẵn sàng hy sinh tăng trưởng để hãm đà lạm phát.