Cuộc tháo chạy khỏi Trung Quốc của Apple đã bắt đầu, Việt Nam vừa được chọn trở thành "công xưởng mới"

Thế khó khiến Apple phải rời Trung Quốc

Theo Apple Insider, Apple đang hoạch định chiến lược chuyển các lựa chọn sản xuất sang Việt Nam, một động thái không chỉ nhắm đến thị phần béo bở của thị trường nhà thông minh (smart home) mà còn nhằm giảm bớt sự phụ thuộc lâu năm vào Trung Quốc.

Từ lâu, cỗ máy sản xuất của Apple phụ thuộc rất lớn vào Trung Quốc. Theo Evercore ISI, Trung Quốc chiếm khoảng 80% tổng năng lực sản xuất của Apple. Vào thời điểm chính quyền Trump lần đầu áp thuế quan, khoảng 90% iPhone được sản xuất tại đây, cùng với 55% máy Mac và 80% iPad.

Tuy nhiên, "cuộc tháo chạy" khỏi Trung Quốc đang là xu hướng tất yếu. Giống như nhiều gã khổng lồ điện tử tiêu dùng khác, động thái của Apple phản ánh nỗ lực đa dạng hóa chuỗi cung ứng trong lúc căng thẳng địa chính trị và bất ổn thương mại gia tăng.

Trong bối cảnh đó, Việt Nam nổi lên như một lựa chọn hợp lý để đa dạng hóa hơn nữa. Việt Nam vốn đã là một trung tâm sản xuất điện tử đang phát triển mạnh mẽ và từ lâu đã là nơi lắp ráp một loạt sản phẩm của Apple, bao gồm một số mẫu iPad, AirPods, Apple Watch, máy Mac và cả HomePods thế hệ cũ. Quyết định của Apple không phải là duy nhất, khi nhiều công ty trong lĩnh vực tích hợp tùy chỉnh cũng đã chuyển sản xuất sang Việt Nam.

Những thay đổi dù "nhỏ" này có thể tạo ra tác động lớn. Ví dụ, chuỗi cung ứng iPhone của Apple tại Ấn Độ đã tạo ra hơn 350.000 việc làm chỉ trong 5 năm.

Có hai dòng sản phẩm đáng chú ý đang được Apple chuyển sản xuất sang Việt Nam.

Đầu tiên là kính Apple Vision Pro M5. Dù được xem là thế hệ thứ hai, sản phẩm này không có nhiều nâng cấp đột phá ngoài bước nhảy từ chip M2 lên M5. Theo Bloomberg, đây là sản phẩm có sản lượng thấp nhất của Apple, khiến nó trở thành "ứng cử viên vững chắc" cho việc dời nhà máy. Thông tin trên bao bì sản phẩm cập nhật đã xác nhận M5 Apple Vision Pro hiện được lắp ráp tại Việt Nam.

Thứ hai, và quan trọng hơn, là dòng sản phẩm nhà thông minh chưa được ra mắt. Động thái này đánh dấu lần đầu tiên Apple chọn Việt Nam làm địa điểm ra mắt cho một danh mục sản phẩm hoàn toàn mới.

“Canh bạc nhà thông minh” sản xuất ở Việt Nam

Việc Apple đặt cược vào nhà thông minh báo hiệu một sự thay đổi trọng tâm kinh doanh đáng kể, đặc biệt là sau khi công ty hủy bỏ kế hoạch phát triển xe điện (EV) vào năm 2024. Dự án EV từng được xem là "cú hích" lớn tiếp theo của Apple, tương tự như iPhone.

Trước đây, Apple tiếp cận thị trường nhà thông minh rất thận trọng. Hệ sinh thái HomeKit dù tồn tại nhưng khá "cô lập" và gần như không tiếp cận các kênh cài đặt chuyên nghiệp.

Giờ đây, các hồ sơ rò rỉ cho thấy Apple không chỉ phát triển một bảng điều khiển nhà thông minh mới, một hệ điều hành smart home mới, mà còn xây dựng một chương trình để khai thác kênh cài đặt chuyên nghiệp làm nhà phân phối.

Tâm điểm của dòng sản phẩm mới là một trung tâm điều khiển (hub) dựa trên màn hình 7 inch, được thiết kế làm điểm kiểm soát trung tâm cho giải trí, tự động hóa và liên lạc trong gia đình. Apple được cho là đã hoàn thành thiết kế phần cứng gần một năm, nhưng việc ra mắt bị lùi đến mùa xuân năm 2026 do sự chậm trễ trong việc triển khai trợ lý ảo Siri tân trang và khung AI nền tảng.

Thiết bị này dự kiến có hai phiên bản: một mẫu để bàn (trông giống HomePod mini có màn hình) và một biến thể gắn tường cố định. Cả hai đều được trang bị camera FaceTime và phần mềm có khả năng nhận diện người dùng khi họ đến gần để tùy chỉnh giao diện. Mức giá bán lẻ đề xuất dự kiến là khoảng $350, cao hơn các đối thủ như Amazon Echo Show và Google Nest Hub.

Ngoài ra, Apple còn dự định phát hành một camera an ninh trong nhà (cuối năm 2026) và một robot để bàn (khoảng năm 2027). Đáng chú ý, robot này được phát triển từ công nghệ của dự án xe tự lái đã bị hủy bỏ, sở hữu một cánh tay cơ giới có khả năng tự định vị lại màn hình quanh nhà.

Thú vị hơn, Apple được cho là đang hợp tác với công ty điện tử Trung Quốc BYD Co. (nổi tiếng với xe điện) để lắp ráp, thử nghiệm và đóng gói dòng sản phẩm nhà thông minh này. BYD đang ngày càng trở thành một phần quan trọng trong chuỗi cung ứng của Apple và cũng sẽ mở rộng sản xuất iPad tại Việt Nam như một phần của sáng kiến này.

Đối với các nhà tích hợp chuyên nghiệp, đây là một diễn biến đáng theo dõi. Sự kết hợp giữa kiểm soát nhà thông minh, AI, các dịch vụ và đặc biệt là lòng trung thành thương hiệu của Apple có thể định hình lại kỳ vọng của người tiêu dùng, tạo ra những gợn sóng lớn trong toàn ngành.