Chậm thoái vốn nhà nước “toàn diện”
Năm 2021, Kiểm toán Nhà nước (KTNN) đã kiểm toán Báo cáo tài chính và các hoạt động liên quan đến quản lý, sử dụng vốn nhà nước năm 2020 của 73 doanh nghiệp thuộc 16 tập đoàn, tổng công ty và công ty.
Theo kết quả kiểm toán trong năm 2020, trong bối cảnh gặp nhiều khó khăn, thách thức, nhất là tác động, ảnh hưởng nghiêm trọng của đại dịch Covid-19 và thiên tai, bão lũ nhưng dưới sự chỉ đạo của Đảng cùng nỗ lực của cả hệ thống chính trị, người dân và doanh nghiệp đã thực hiện thành công “mục tiêu kép” vừa phòng, chống dịch Covid-19, vừa phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm an sinh xã hội và đời sống, sức khỏe của nhân dân.
Là một doanh nghiệp đầu ngành trực thuộc Bộ Xây dựng, Tổng công ty Đầu tư phát triển nhà và đô thị (HUD) năm 2020 HUD đạt lợi nhuận sau thuế 200,04 tỷ đồng.
Tuy nhiên, theo KTNN, bên cạnh những kết quả đạt được việc quản lý sử dụng vốn, tài sản của các doanh nghiệp được kiểm toán còn một số hạn chế, tồn tại.
Đáng chú ý, KTNN xác định, tại thời điểm kiểm toán, cả công ty mẹ HUD và 15/16 công ty con chưa thoái vốn đầu tư theo kế hoạch được duyệt.
Những tồn tại về quản lý tài chính
Theo Báo cáo tổng hợp kết quả kiểm toán năm 2021 của KTNN, HUD và một số công ty con được xác định là có nợ khó đòi lớn.
Cụ thể, công ty mẹ HUD có số nợ khó đòi là143,72 tỷ đồng, Công ty CP Đầu tư và Xây dựng HUD 3 là 14,69 tỷ đồng, Công ty TNHH MTV Dịch vụ nhà ở và khu đô thị 11,11 tỷ đồng.
Bên cạnh đó, KTNN cũng xác định tại thời điểm thực hiện kiểm toánm HUD đã trích khấu hao tài sản cố định không đúng quy định khi trích thiếu 1,92 tỷ đồng.
Đáng chú ý, HUD cũng được KTNN xác định còn một số công trình xây lắp hoàn thành nhiều năm chưa được nghiệm thu, quyết toán.
Cụ thể, KTNN xác định số tiền chậm nghiệm thu, quyết toán tại Công ty CP Đầu tư và Xây dựng HUD 3 là 46,64 tỷ đồng (Công trình Hệ thống thoát nước Bắc Ninh 15,98 tỷ đồng, Công trình Phần thô nhà công vụ cơ khí Quang Trung 24,73 tỷ đồng, Công trình Hạ tầng cụm KCN Đồng Mai 0,32 tỷ đồng, Công trình Kết cấu và hoàn thiện hỗn hợp tòa nhà HH1 Chúc Sơn 5,61 tỷ đồng).
Tại Công ty TNHH MTV Dịch vụ nhà ở và khu đô thị, KTNN xác định có 1,02 tỷ đồng chậm nghiệm thu, quyết toán (Công trình Lô cây xanh CX 06 tại Khu đô thị mới Việt Hưng 0,81 tỷ đồng, Công trình Hạ tầng kỹ thuật Khu đô thị Phú Mỹ 0,21 tỷ đồng).
Đặc biệt, dù là doanh nghiệp nhà nước đầu ngành trực thuộc Bộ Xây dựng nhưng tại giai đoạn được kiểm toán HUD được KTNN xác định đang góp thiếu 1.808,97 tỷ đồng vốn điều lệ.
Quản trị đầu tư chưa hiệu quả
Theo Báo cáo tổng hợp kết quả kiểm toán năm 2021 của KTNN, HUD nằm trong danh sách một số đơn vị đầu tư không hiệu quả hoặc hiệu quả thấp.
Cụ thể, tại công ty mẹ HUD tỷ lệ cổ tức, lợi nhuận dự kiến được chia trên vốn đầu tư 4,34%, trong đó tỷ lệ cổ tức được chia từ 03 công ty con là 2%-5%, 04 công ty con có lợi nhuận thấp không chia cổ tức, 01 công ty con có kết quả kinh doanh lỗ.
Bên cạnh đó, HUD cũng nằm trong dánh sách các tập đoàn, tổng công ty có các khoản đầu tư vào công ty liên kết, đầu tư dài hạn khác bị thua lỗ, mất vốn.
Cụ thể, tại giai đoạn kiểm toán, HUD có 04/05 công ty liên kết, đầu tư khác lỗ trong năm 2019 và năm 2020 là 55,49 tỷ đồng.
Về quản lý sử dụng đất, HUD được KTNN xác định có 10,21 ha đất chưa có đủ hồ sơ pháp lý.
Ngoài ra, HUD cũng được xác định chưa thực hiện đầy đủ nghĩa vụ với ngân sách nhà nước tại một số dự án.
Cụ thể, KTNN xác định đối với Công ty mẹ HUD chưa nộp đủ nghĩa vụ ngân sách nhà nước tại các dự án gồm: Dự án Thanh Lâm - Đại Thịnh 2, Dự án Phú Mỹ, Dự án Chánh Mỹ giai đoạn 1, Dự án HUD-Sơn Tây.
Đối với công ty con của HUD là Công ty CP Phát triển nhà và đô thị HUD Nha Trang có 0,51 ha chưa nộp đủ nghĩa vụ ngân sách nhà nước.
Từ những tồn tại, hạn chế được xác định sau khi kiểm toán Báo cáo tài chính, các hoạt động liên quan đến quản lý, sử dụng vốn tài sản nhà nước năm 2020 của HUD, tại Báo cáo tổng hợp kết quả kiểm toán năm 2021, KTNN đã kiến nghị Bộ Xây dựng chỉ đạo người đại diện vốn nhà nước của Bộ Xây dựng tại HUD tổ chức thực hiện đầy đủ kịp thời các kiến nghị của KTNN.