Công ty hàng đầu nước Mỹ bị bắt quả tang "phù phép" rồi tuồn hàng hóa vài triệu USD vào Nga: Lợi nhuận khủng không thể chối từ?

Phát hiện đáng nghi ngại

Theo The Guardian, các công ty dầu khí đa quốc gia của Mỹ đang phải đối mặt với những câu hỏi mới về hoạt động thương mại của họ với Nga sau khi dữ liệu hải quan cho thấy số thiết bị trị giá hơn 7,1 triệu USD do công ty Halliburton sản xuất đã được nhập khẩu vào nước này kể từ khi công ty tuyên bố chấm dứt hoạt động tại Nga.

Được biết, theo Oil Industry Insight, Halliburton là nhà cung cấp sản phẩm và dịch vụ thăm dò dầu khí lớn thứ ba thế giới, sau Schlumberger (SLB) và Baker Hughes. Tháng 9 năm ngoái, Halliburton đã bán văn phòng ở Nga cho công ty địa phương trong bối cảnh áp lực buộc tất cả các công ty Mỹ phải ngừng giao dịch và hoạt động tại khu vực.

Mặc cho động thái này, hồ sơ hải quan Nga cho thấy các công ty con của Halliburton vẫn xuất khẩu các thiết bị trị giá 5,7 triệu USD cho các dự án ở Nga trong 6 tuần sau khi bán. Số thiết bị này phần lớn được vận chuyển từ Mỹ và Singapore mặc dù hồ sơ cho thấy nó có nguồn gốc từ nhiều quốc gia khác, bao gồm Anh, Bỉ và Pháp.

Phần lớn hoạt động xuất khẩu từ các công ty con đã kết thúc vào ngày 6/10 năm ngoái. Tuy nhiên, chuyến hàng cuối cùng đến Nga từ một công ty của Halliburton - được ghi là Halliburton MFG trong hồ sơ - là một thiết bị niêm phong có giá 2.939 USD vào ngày 24/10/2022 từ Malaysia đến một công ty có tên là Sakhalin Energy , một tập đoàn đang phát triển dự án dầu khí Sakhalin-2 ở miền đông nước Nga. Trong số các nhà đầu tư của Sakhalin Energy có cả Gazprom. Trong khi đó, Shell đã thoái vốn khỏi tập đoàn này sau chiến dịch đặc biệt của Nga.

Sau một thời gian tạm dừng, hoạt động nhập khẩu thiết bị của Halliburton sang Nga đã tiếp tục trở lại vào tháng 12/2022 từ hai công ty không liên quan đến tập đoàn đa quốc gia của Mỹ.

Các sản phẩm được nhập khẩu từ Thổ Nhĩ Kỳ, nâng tổng giá trị xuất khẩu thiết bị Halliburton kể từ khi công ty đóng cửa hoạt động tại Nga lên ít nhất 7.163.317 USD.

Trong số tất cả hàng xuất khẩu sang Nga được thực hiện kể từ tháng 9 năm ngoái, 98% được cung cấp cho các chương trình độc lập của Halliburton, được gọi là BurService, có khách hàng bao gồm Gazprom, Rosneft, TNK-BP và Lukoil.

Không thể rời khỏi Nga

Theo hồ sơ hải quan, việc xuất khẩu thiết bị Halliburton sang Nga, gồm nhiều loại từ máy bơm, thiết bị khoan giếng chuyên dụng và phụ gia xi măng, vẫn tiếp tục cho đến ít nhất là cuối tháng 6 năm nay. Những hồ sơ gần đây hơn vẫn chưa được công bố.

Nhiều công ty công nghiệp lớn phương Tây tỏ ra ngần ngại trong việc rút lui hoàn toàn khỏi nền kinh tế Nga. Những phát hiện này cho thấy những khó khăn mà các công ty đa quốc gia gặp phải trong việc giải quyết các mối quan hệ thương mại và kiểm soát việc phân phối sản phẩm của họ thông qua bên thứ ba.

Một số công ty dịch vụ dầu khí lớn nhất thế giới của Mỹ đang phải đối mặt với rủi ro pháp lý về các giao dịch này.

Đầu tháng 9, người đứng đầu ủy ban đối ngoại Thượng viện Mỹ, Bob Menendez, đã viết thư cho Halliburton và các đối thủ cạnh tranh của họ là SLB và Baker Hughes, sau khi có báo cáo rằng các công ty này đã tiếp tục giao dịch với Nga ở nhiều mức độ khác nhau kể cả sau các lệnh cấm vận.

Menendez, trong thư gửi giám đốc điều hành của ba công ty, cho biết ông “cực kỳ lo lắng” trước một báo cáo của AP rằng doanh số bán hàng vẫn tiếp tục được ghi nhận vào năm 2022. Ông cáo buộc ban lãnh đạo đang tìm cách “kiếm lợi nhuận” thay vì tuân thủ các quy định.

Baker Hughes đã bán hoạt động kinh doanh dịch vụ mỏ dầu ở Nga 9 tháng sau chiến dịch của Nga. SLB, được cho là có 9.000 nhân viên làm việc tại Nga, chỉ mới tuyên bố vào tháng 7 năm nay rằng họ sẽ ngừng xuất khẩu công nghệ sang Nga.

Trong khi đó, người phát ngôn của Halliburton cho biết: “Halliburton là công ty dịch vụ mỏ dầu lớn đầu tiên rời khỏi Nga, tuân thủ đầy đủ các lệnh trừng phạt. Đã hơn một năm kể từ lần cuối chúng tôi hoạt động ở đó”.

“Halliburton kết thúc các hoạt động tại Nga và hoàn tất việc bán doanh nghiệp tại Nga trong vòng chưa đầy sáu tháng, đồng thời ưu tiên an toàn và đảm bảo các phê duyệt cần thiết của chính phủ, bao gồm cả các chuyến hàng đến Nga. Halliburton không còn tiến hành các hoạt động ở Nga nữa”.

Halliburton, được lãnh đạo bởi cựu phó tổng thống Mỹ Dick Cheney, đã công bố lợi nhuận gộp trong 12 tháng tính đến ngày 30/6/2023 là 4,052 tỷ USD, tăng 63,19% so với cùng kỳ năm trước mặc dù đã lỗ 300 triệu USD từ việc bán công ty hoạt động của Nga.

Glib Kanevskyi, giám đốc điều hành của tổ chức nghiên cứu StateWatch có trụ sở tại Kiev, nói rằng các chính phủ phương Tây cần phải làm nhiều hơn để thuyết phục các công ty lớn của họ kiểm soát tốt hơn việc phân phối các sản phẩm có thể hữu ích cho nền kinh tế Nga.

Ông nói thêm rằng các công ty như Halliburton nên được khuyến khích minh bạch về cách họ đảm bảo sản phẩm của họ không được đưa vào thị trường Nga.

Tham khảo The Guardian