Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam (VARS) mới đây công bố báo cáo chuyên đề “Thực trạng sức khỏe thị trường bất động sản Việt Nam”, chỉ ra rằng ngành này đang rơi vào cảnh thiếu nguồn cung, sụt giảm nguồn cầu, sụt giảm giao dịch, mất thị trường và thiếu dòng tiền.
Các doanh nghiệp đầu tư, phát triển BĐS đồng loạt lâm vào trạng thái “ngộp thở” trong thời gian dài. 5 tháng đầu năm nay, 554 doanh nghiệp đã phải giải thể - tăng 30,4% so với cùng kỳ năm trước, trong khi số doanh nghiệp thành lập mới giảm 61,4%. Doanh thu quý 1/2023 của các doanh nghiệp BĐS cũng giảm 6,46%, lợi nhuận sau thuế giảm 38,6% so với cùng kỳ năm 2022.
Trong bối cảnh đó, những doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ BĐS - cầu nối giữa các chủ đầu tư với khách hàng - không thể tránh khỏi khó khăn.
“Tình trạng khó khăn đến từ hai chiều, giống như 1 chốt chặn đầu và 1 chốt chặn sau, khiến cho các Doanh nghiệp không có cơ hội “trở mình”, bị dồn vào thế hoang mang, vô định, khó có thể vùng vẫy”, VARS mô tả.
Doanh thu sụt giảm, nhân sự bị cắt giảm hàng loạt
Theo kết quả khảo sát của VARS với các hội viên là sàn giao dịch BĐS, hơn 90% doanh nghiệp ghi nhận doanh thu quý 1/2023 sụt giảm so với cùng kỳ năm ngoái. Trong đó, 39% doanh nghiệp bị sụt giảm 20% - 50% doanh thu và 61% giảm tới trên 50% so với cùng kỳ.
Thậm chí một số doanh nghiệp quy mô dưới 100 nhân viên có mức giảm doanh thu lên đến 70% - 80%. Do thị trường BĐS vẫn gặp khó khăn về dòng tiền, điều kiện cho vay bị siết chặt, sức mua chưa được cải thiện.
Về quy mô lao động, VARS cho biết trên 95% doanh nghiệp phải thu hẹp. Có tới 50% số doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ BĐS phải giảm quy mô lao động trên 20% so với quý 2/2022.
Một số doanh nghiệp quy mô dưới 50 nhân viên thậm chí chấm dứt hợp đồng với hơn 90% người lao động, gần như ngừng hoạt động kinh doanh, chỉ giữ lại những vị trí quản trị trọng yếu. Các tình huống khác bao gồm dừng ký hợp đồng tạm thời trong 3-6 tháng, cho thôi việc hoặc chuyển sang chế độ không lương - cộng tác viên, cắt giảm lương tùy cấp bậc…
Riêng trong 5 tháng đầu năm 2023, các doanh nghiệp môi giới đã tiếp tục sa thải thêm 10% - 20% nhân sự so với cuối năm 2022.
Về quỹ lương, có tới hơn 40% doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ BĐS trong khảo sát thừa nhận rằng họ buộc phải cắt giảm lương nhân sự từ 10% - 20%. Hơn 44% cho biết họ quyết định giảm quy mô nhân sự để không phải cắt giảm lương.
Dữ liệu khảo sát của VARS còn cho thấy nếu thị trường vẫn tiếp tục diễn biến khó khăn, 23% doanh nghiệp chỉ có thể duy trì hoạt động được tới hết quý 3/2023, 43% trụ được đến hết năm 2023. Cá biệt, một số ít doanh nghiệp chuyển mô hình kinh doanh sang mảng cho thuê lại đạt doanh thu tốt, thậm chí tăng 200% so với quý 1/2022 và 150% so với cuối năm 2022.
Môi giới BĐS bỏ nghề hàng loạt
VARS cho biết hiện tượng sụt giảm số lượng môi giới BĐS đã trở thành làn sóng càn quét trên quy mô rộng khắp. Theo khảo sát của Hội, số môi giới BĐS vẫn hoạt động trên thị trường chỉ còn khoảng 30%-40% so với thời điểm cuối năm 2022.
“Hiện tượng này diễn ra trong thời gian dài, với từng đợt giảm dần và chưa có dấu hiệu dừng lại. Thị trường ghi nhận lượng lớn môi giới BĐS phải nghỉ việc cả vì lý do chủ động (thu nhập không đủ sống) và bị động (bị sa thải, doanh nghiệp tạm dừng hoạt động, doanh nghiệp phá sản…)”, VARS chỉ ra trong báo cáo.
Kết quả khảo sát của VARS đối với các môi giới BĐS đang hoạt động cho thấy hơn 95% bị giảm thu nhập so với năm ngoái. Trong đó, hơn 14% đáp viên nói rằng thu nhập của họ giảm từ 20% - 30% so với cùng kỳ. Hơn 54% tụt giảm từ 30% - 40%. Khoảng 5% môi giới được khảo sát thậm chí bị giảm trên 70% thu nhập.
VARS đánh giá những môi giới BĐS bỏ nghề phần lớn là “lính mới” và “tay ngang”, chưa được đào tạo bài bản về nghề cũng như khả năng ứng biến trước các tình huống khó khăn của thị trường.
Một điểm sáng được ghi nhận là trên 95% số môi giới còn hoạt động cho biết vẫn sẽ tiếp tục gắn bó với nghề dù thị trường có khó khăn. 100% trong số đó mong muốn thời gian này được tham gia các khóa đào tạo chuyên sâu để nắm vững chuyên môn, đồng thời có thêm các kỹ năng ứng biến linh hoạt trong mọi tình huống.
.png "“Một khi FED cắt giảm lãi suất, thị trường này có thể tăng vọt lên mức kỷ lục rồi sụt giảm”")
