Chưa từng có trong lịch sử: ‘Máy nghiền gỗ’ Elon Musk khiến 75.000 nhân viên chính phủ Mỹ mất việc, giải thể luôn một cơ quan khổng lồ với hơn 10.000 nhân viên

Vào lúc 12:01 trưa ngày 20 tháng 1, khi ông Donald Trump tuyên thệ nhậm chức tổng thống lần thứ hai, các lập trình viên có liên quan đến dự án nâng cao hiệu quả hoạt động của chính phủ mới thành lập của Elon Musk muốn truy cập vào hệ thống máy tính trong Văn phòng Quản lý Nhân sự Mỹ.

Các quan chức cấp cao tại OPM, bộ phận nhân sự của chính phủ, đã không giúp đỡ, nhưng các lập trình viên của Musk đã nhanh chóng tìm được sự trợ giúp từ một nguồn không ngờ tới: Chuck Ezell, một giám sát viên công nghệ thông tin cấp trung của OPM đến từ Georgia, người vừa được bổ nhiệm làm giám đốc tạm quyền.

Đến khoảng 12:30 trưa, các lập trình viên đã có được thông tin khổng lồ về toàn bộ lực lượng lao động liên bang.

Cuộc đột nhập chớp nhoáng vào OPM diễn ra vài giờ trước khi Bộ Hiệu quả Chính phủ (DOGE) của Musk chính thức được thành lập theo một sắc lệnh hành pháp. Đây là đòn tấn công đầu tiên trong cái mà một cựu nhân viên tại cơ quan này mô tả là "cuộc chiến tranh lạnh" giữa các lập trình viên của Musk và lực lượng lao động đông đảo của chính phủ.

Các lập trình viên DOGE hoạt động trong bóng tối đã xâm nhập vào các hệ thống máy tính trên khắp chính phủ, bao gồm Cơ quan Phát triển Quốc tế Mỹ, Bộ Tài chính, Sở Thuế vụ và cơ quan giám sát Medicare và Medicaid.

Những nỗ lực của DOGE đã dẫn đến hàng nghìn vụ sa thải, gây chấn động trong hàng ngũ nhân viên chính phủ. Những nhân viên liên bang tham gia vào các chương trình đa dạng, công bằng và hòa nhập nằm trong số những mục tiêu đầu tiên của họ.

Cũng bị sa thải vì lý do tăng hiệu quả còn gồm cả: Các nhà khoa học vũ khí hạt nhân, viên chức cựu chiến binh, nhà nghiên cứu chăm sóc sức khỏe, kiểm lâm công viên quốc gia, chuyên gia năng lượng sạch và nhân viên an toàn hàng không.

Kịch tính ở Washington về ảnh hưởng đột ngột của Musk và nhóm lập trình viên DOGE của ông không giống bất kỳ điều gì trong lịch sử hiện đại của thành phố này.

“Họ đã làm rung chuyển tận gốc rễ những người làm công tác chính phủ”, Dân biểu Debbie Dingell của Michigan, một đảng viên Dân chủ cho biết.

Nhân viên DOGE, nhiều người trong số họ trước đây từng làm việc cho các công ty của Musk như SpaceX, Tesla và Neuralink, bị các nhân viên liên bang coi là mối đe dọa chết người đối với sự nghiệp của họ và các cơ quan mà nhiều người đã cống hiến cả cuộc đời.

Trong khi đó, Musk đã nhiều lần đưa ra lời đảm bảo rằng mục tiêu của ông là giảm chi phí và gian lận trên toàn chính phủ. Tại cuộc họp báo ngày 11/2 tại Phòng Bầu dục, Musk cho biết các hoạt động của DOGE là "minh bạch tối đa".

BÍ MẬT

Bên trong các cơ quan chính phủ Mỹ, các nhân viên nhìn các lập trình viên DOGE với sự sợ hãi và nghi ngờ. Một số người cho biết họ tin rằng họ đang bị giám sát và cẩn thận về những gì họ nói bên trong các tòa nhà chính phủ.

Các nhân viên chính phủ hiện tại và trước đây cho biết các lập trình viên DOGE và hoạt động của họ được che giấu trong bí mật. Một số người tin rằng các viên chức DOGE đã ghi lại các cuộc gọi nhóm trên công cụ cộng tác Microsoft Teams.

Bên trong một cơ quan, các nhân viên đã bắt đầu kiểm tra xem nhân viên DOGE có còn tài khoản đang hoạt động hay không, hy vọng rằng cuộc tàn sát đã kết thúc. Một số người đã bắt đầu theo dõi ngược lại thông qua các hệ thống máy tính để theo dõi dữ liệu DOGE đã truy cập.

Một viên chức hành chính cho biết DOGE hoạt động bí mật một phần vì họ biết các nhân viên liên bang phản đối nỗ lực của họ và muốn cản trở họ. Ngoài ra còn có những lo ngại về an toàn. "Nhân viên DOGE sẽ tiếp tục làm việc trong bối cảnh có những mối đe dọa bạo lực để làm sáng tỏ vụ gian lận mà họ phát hiện", Nhà Trắng cho biết trong một tuyên bố.

Cuộc tấn công chớp nhoáng của Musk vào chính phủ liên bang đã vấp phải sự phản đối, ngay cả từ chính quyền ông Trump. Chánh văn phòng Susie Wiles gần đây đã yêu cầu ông cung cấp thông tin cập nhật thường xuyên về các kế hoạch của mình vì những người trong Nhà Trắng đã bị bất ngờ. Một số quan chức nội các đã phàn nàn với Nhà Trắng về sự đột ngột trong các động thái của DOGE, bao gồm cả những cuộc xâm nhập không báo trước vào lãnh địa của họ và một số dòng tweet của Musk.

Vấn đề lên đến đỉnh điểm vào thứ bảy, khi Musk nói rằng các nhân viên liên bang phải nêu chi tiết thành tích của họ tại nơi làm việc hoặc có nguy cơ mất việc, khiến một số viên chức cấp cao phản đối công khai.

Giám đốc Cục Điều tra Liên bang Kash Patel đã yêu cầu các nhân viên "tạm dừng mọi phản hồi" đối với ghi chú của Musk. Một số viên chức trên khắp chính phủ bao gồm các bộ Ngoại giao, Tư pháp, Quốc phòng và Y tế và Dịch vụ Nhân sinh đã gửi những email tương tự cho nhóm của họ.

Về phần mình, DOGE họ đã gửi tối hậu thư cho các nhân viên liên bang - hãy nghỉ việc ngay và được hưởng nhiều tháng nghỉ phép có lương hoặc đối mặt với khả năng bị sa thải. Tin nhắn có dòng tiêu đề “Fork in the Road” - cùng dòng tiêu đề mà Musk đã sử dụng trong email năm 2022 gửi cho nhân viên Twitter ngay sau khi ông tiếp quản công ty và đổi tên thành X.

Theo người phát ngôn của OPM, khoảng 75.000 nhân viên chính phủ đã chấp nhận lời đề nghị này, chiếm khoảng 3,5% lực lượng lao động dân sự liên bang và chưa đạt được mục tiêu cắt giảm từ 5% đến 10%.

Khi các lập trình viên DOGE thúc đẩy quyền truy cập nhiều hơn vào các hệ thống của OPM, một số nhân viên chuyên nghiệp đã trở nên lo lắng. Khoảng một tuần sau khi DOGE lần đầu tiên xuất hiện, một số nhân viên OPM phản đối hoạt động của họ đã bị các viên chức Musk tại cơ quan này gạt sang một bên. Một nhân viên cho biết những nhân viên phản đối bị coi là "mối đe dọa nội bộ".

Trong những tuần gần đây, khoảng chín nhân viên DOGE đã có quyền truy cập hành chính vào máy tính của cơ quan.

Bản thân OPM đã phải đối mặt với làn sóng sa thải. Vào lúc 2 giờ chiều ngày 13/2, một nhóm nhân viên OPM tại trụ sở chính của cơ quan đã tập trung. Nửa giờ sau, Ezell, trong một đoạn video được ghi hình trước, thông báo với họ rằng họ sẽ bị sa thải vào lúc 3 giờ chiều: "Tôi biết rằng đây không phải là kết quả mà các bạn mong đợi, nhưng tôi khuyến khích các bạn hãy coi đây là cơ hội để tiến thêm một bước nữa", Ezell nói.

MÁY NGHIỀN GỖ

Có lẽ không nơi nào cách tiếp cận quyết liệt của DOGE rõ ràng hơn việc chính quyền ông Trump cho giải thể USAID - một cơ quan viện trợ nước ngoài trị giá 40 tỷ USD với 10.000 nhân viên. Musk và quan chức cấp cao của DOGE, Steve Davis, một lãnh đạo của Boring Co. của Musk, đã thúc đẩy nỗ lực này.

Sau khi chính quyền ông Trump thực hiện lệnh đóng băng tài trợ trên toàn chính phủ, các viên chức DOGE tin rằng họ thấy tiền vẫn tiếp tục chảy từ USAID. Vào ngày 27/1, các viên chức DOGE đã gặp nhân viên USAID tại trụ sở của bộ bên trong Tòa nhà Ronald Reagan để tìm kiếm lời giải thích.

Theo một người tham dự cuộc họp, có khoảng 10 quan chức của ông Trump và DOGE, bao gồm Davis, tụ tập quanh một chiếc bàn trong phòng hội nghị.

Các viên chức DOGE muốn có khả năng theo dõi các khoản thanh toán. Hai nhân viên DOGE được cung cấp máy tính xách tay và được phép truy cập vào hệ thống máy tính của USAID. Vào thời điểm đó, họ mang theo nhiều máy tính xách tay từ các cơ quan khác trong ba lô.

Họ có toàn quyền truy cập quản trị vào hệ thống và trang web của USAID. Họ đã thanh trừng cơ quan này và đóng cửa các chương trình. Vào ngày 3/2, Musk đã đăng trên mạng xã hội X: "Chúng tôi đã dành cả tuần để đưa USAID vào máy nghiền gỗ".

Sau đó, DOGE sẽ nhắm mục tiêu vào Cục Bảo vệ Tài chính Người tiêu dùng (CFPB), một cơ quan được thành lập sau cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu để bảo vệ người tiêu dùng khỏi gian lận và lạm dụng.

Vào tối thứ năm ngày 6/2, các thành viên DOGE đã đến trụ sở của CFPB tại Washington. Họ chỉ đạo giám đốc thông tin của cơ quan gửi email cho các nhân viên CFPB yêu cầu họ cấp cho các lập trình viên DOGE quyền truy cập vào hệ thống máy tính của cơ quan.

Ngày hôm sau, các nhân viên DOGE đã dựng trại trong phòng hội nghị ở tầng hầm của cơ quan.

Người này cho biết họ đã tiếp cận được thông tin độc quyền về một số tổ chức tài chính lớn nhất trong nước. Họ cũng có quyền tiếp cận thông tin chi tiết về những người tiêu dùng đã tìm đến cơ quan này để được hỗ trợ.

Chiều hôm đó, khoảng năm lập trình viên DOGE được nhìn thấy ở hành lang tầng bốn của tòa nhà, nơi các viên chức cấp cao của cơ quan làm việc. Một viên chức CFPB đã trở nên lo lắng khi các lập trình viên bắt đầu cố gắng mở những cánh cửa bị khóa vào các văn phòng và đối đầu với họ.

Vào cuối tuần, cơ quan này đã chính thức đóng cửa. “CFPB RIP”, Musk đăng trên X.

Theo: WSJ