Đánh giá về hoạt động chuyển đổi số diễn ra mạnh mẽ trong lĩnh vực tài chính, ngân hàng, chứng khoán năm qua, ông Trần Đăng Hòa, Chủ tịch Công ty TNHH Hệ thống Thông tin FPT (FPT IS) cho rằng, giai đoạn Covid đã qua, nhiều người không còn nhớ đến những thời điểm khó khăn nhất đó, nhưng cũng chính trong bối cảnh của Covid lại minh chứng cho giá trị chuyển đổi số mang lại, đặc biệt là ngành ngân hàng hay chứng khoán.
Riêng đối với lĩnh vực ngân hàng, thống kê của World Bank cho thấy tỷ lệ người trưởng thành có tài khoản và thực hiện giao dịch số lên đến 74% trên toàn cầu năm 2021, so với 51% năm 2011. Các ngân hàng Việt Nam cũng ghi nhận tỷ lệ tăng trưởng trên giao dịch trên kênh số lên đến trên 90%, có ngân hàng trong giai đoạn này tăng trưởng 100 nghìn người dùng mới mỗi tháng.
Quay trở lại năm 2023 là một năm khó khăn với kinh tế toàn cầu, chi phí đầu vào tăng, sức tiêu dùng giảm, các xung đột trên thế giới còn kéo dài dai dẳng. Trong bối cảnh như vậy lại càng cho thấy giá trị mang lại từ chuyển đổi số với ngành ngân hàng, chứng khoán như giảm chi phí, tăng trải nghiệm, mức độ gắn bó của khách hàng và tăng năng lực cạnh tranh.
Trước đây, ngành ngân hàng luôn thận trọng với các xu hướng công nghệ mới nhưng chỉ một năm khi ChatGPT ra đời, HSBC, JP Morgan đã đưa GenAI vào các nền tảng của mình. Dự báo GenAI có thể đóng góp thêm giá trị của ngành ngân hàng toàn cầu từ 200-300 tỷ USD hàng năm. Ngành ngân hàng đang là một trong những ngành tiên phong trong lĩnh vực này.
Đối với xu hướng chuyển đổi số trong nước, ông Hòa cho rằng ngành tài chính, ngân hàng Việt Nam đã nhìn nhận bằng những con số và giá trị mang lại từ chuyển đổi số từ 2 góc cạnh, thứ nhất là người dân đón nhận hơn, doanh nghiệp đã và đang chuyển đổi số khiến các dịch vụ số của ngân hàng càng đi sát nhu cầu và gia tăng tần suất sử dụng của người dân, doanh nghiệp.
Tỷ lệ giao dịch trên kênh số của một số Ngân hàng lên đến 90%, thời gian xử lý các giao dịch phức tạp giảm 2-3 lần, tiết kiệm được nhiều chi phí, từ đó cạnh tranh hơn, tăng khả năng tiếp cận thêm các nhóm khách hàng. Trong năm 2023 nhờ chuyển đổi số, có ngân hàng tăng hơn 2 triệu khách hàng mới, tốc độ tăng trưởng giá trị thương hiệu tăng gần 50%.
Bên cạnh đó, chuyển đổi số nói chung và tự động hóa nói riêng còn giúp kiến tạo các văn phòng làm việc xanh với việc giảm thiểu lượng giấy tờ cần sử dụng. Theo số liệu từ nền tảng tự động hóa robot ảo akaBot FPT IS, 60% lượng giấy tờ phải in và hồ sơ nhựa đã được giảm thiểu trong hơn 3.500 khách hàng doanh nghiệp của đơn vị, góp phần thúc đẩy làn sóng kinh doanh bền vững với giải pháp tài chính xanh.
Năm 2023 cũng chứng kiến các hoạt động chuyển đổi số mạnh mẽ trong ngành chứng khoán, trong bối cảnh thị trường chứng khoán tăng trưởng, số lượng nhà đầu tư chứng khoán lên tới hơn 7 triệu tài khoản…. Nhiều công ty chứng khoán đã đưa big data, AI vào trong các hoạt động cho chính công ty và khách hàng.
Và còn các xu hướng tương lai dài hơi hơn như là chuyển đổi xanh - ESG, hay là Human - AI collaboration transformation dự báo sẽ thay đổi cách chúng ta thực hiện dịch vụ Ngân hàng cũng là những định hướng mà FPT IS đang tiếp tục đầu tư. Chủ tịch FPT IS cho rằng các ngân hàng trên thế giới và Việt Nam sẽ quyết liệt, và nhanh hơn nữa trong chuyển đổi kép, chuyển đổi số và chuyển đổi xanh.
Có ý kiến cho rằng càng chuyển đổi số càng tốn chi phí. Theo ông Hòa trong chuyển đổi số sẽ có hai vế, vế gọi là công nghệ số và về thứ hai là quá trình chuyển đổi là con người và bản thân các doanh nghiệp vận hành.
Khi làm chuyển đổi số thì điều quan trọng nhất là không phải chỉ là chuyển đổi số cung cấp một dịch vụ, mà người chuyển đổi số họ cũng phải tham gia trực tiếp vào việc đó và chính bản thân họ phải thay đổi tư duy. Khi làm được hai điều đó cùng lúc thì mới có kết quả, mà khi đó chuyển đổi số sẽ là tiết kiệm chi phí.
Nhận định về xu hướng chuyển đổi số năm 2024, Chủ tịch FPT IS cho biết kinh tế thế giới năm 2024 dự báo vẫn còn nhiều khó khăn, lạm phát còn giữ ở mức cao, các xung đột vẫn còn dai dẳng, sức mua toàn cầu vẫn chưa thật sự hồi phục.
Tuy nhiên, vẫn sẽ có một bức tranh tươi sáng hơn về sự hồi phục, lạm phát dần được kiểm soát, các NHTW cắt giảm lãi suất, các nguồn vốn xanh sẽ được triển khai, thương mại toàn cầu hứa hẹn hồi phục trở lại. Tại Việt Nam, kinh tế số dự báo sẽ chiếm 20% GDP. Ngành ngân hàng trên đà của 2023 vẫn tiếp tục đầu tư mạnh vào chuyển đổi số và công nghệ, và 2024 sẽ đi sâu hơn và rộng hơn nữa trong việc ứng dụng AI/GenAI; thanh toán xuyên biên giới và các mục tiêu của ESG. Ngành ngân hàng dự báo chờ đón một kỷ nguyên mới của AI & ESG.
Còn trong nước, Việt Nam vẫn sẽ là một trong những điểm sáng của kinh tế thế giới bởi sự năng động của Chính phủ, ổn định chính trị và nhiều lợi thế khác. Việt Nam đang đón đầu những xu hướng mới về dịch chuyển chuỗi sản xuất, mới đây nhất là ngành công nghiệp bán dẫn, chuyển đổi xanh, về công nghệ như AI, block-chain, metaverse…
Ngoài ra sau thời gian dài chuyển đổi số, ngành tài chính ngân hàng đã tìm ra cách thức để nhanh chóng đưa công nghệ vào hoạt động của mình, siêu tự động hóa; Human- AI collaboration (hợp tác người máy để tăng hiệu suất công việc) sẽ là xu hướng chuyển đổi số chính trong 2024.
Đối với ngành chứng khoán Việt Nam hiện nay đang thực hiện chậm một chút so với ngành ngân hàng do tính đặc thù về chu kỳ và quy mô, tuy nhiên ngành chứng khoán Việt Nam đang đặt ra mục tiêu nâng hạng từ thị trường Frontier lên Emerging, để đạt được mục tiêu đó thì ngành chứng khoán gồm cả cơ quan quản lý và các công ty chứng khoán đều cần phải chuyển đổi số mạnh mẽ để đáp ứng nhu cầu phát triển thị trường và cung cấp các sản phẩm mới.
Đánh giá về những xu hướng gây chú ý như trí tuệ nhân tạo AI và Blockchain, ông Hòa cho biết, thế giới đang chứng kiến sự thâm nhập của công nghệ với tốc độ nhanh chưa từng có.
Gần đây nhất ChatGPT ra mắt tháng 12/2023 mà đã có 100 triệu khách hàng trong 2 tháng, trở thành ứng dụng tăng trưởng người dùng nhanh nhất mọi thời đại. Các chủ đề “GenAI thay đổi thế giới chỉ trong một năm thế nào”, “từ prototype đến người khổng lồ - giant” đang càng phổ biến trong thời đại số này.
Đặc biệt ngành ngân hàng trước đây rất thận trọng trong việc ứng dụng công nghệ mới, đến nay trước làn sóng của công nghệ mới là một trong những người tiên phong. Ví dụ ngành ngân hàng đang dự đoán GenAI không làm thay đổi ngành ngân hàng, nhưng sẽ thay đổi cách thức chúng ta thực hiện dịch vụ ngân hàng. Và các ngân hàng trên thế giới đang có có kế hoạch thực hiện chuyển đổi cách thức sử dụng AI trong công việc.
Bên cạnh AI, năm 2023 vẫn là một năm bùng nổ của công nghệ tự động hóa bằng robot ảo (RPA). RPA được ví là những “cánh tay phải” đắc lực - là nguồn nhân lực số giúp thực hiện các nghiệp vụ lặp đi lặp lại với khối lượng lớn.
Trong năm 2024, FPT IS nhận thấy các ngân hàng dần hình thành xu hướng tự động hóa thông minh, bổ sung thêm “bộ não” cho các robot bằng cách kết hợp RPA với AI, giúp các robot đáp ứng được nhiều nhu cầu nghiệp vụ đa dạng và phức tạp hơn như: tự động nhận diện các tác vụ cần tự động hóa, ra quyết định tự động hóa…
Rõ ràng là công nghệ mới như AI, block-chain, metaverse… sinh ra để giải quyết tốt hơn các vấn đề mà các công nghệ cũ chưa thực hiện được hoặc thực hiện với nhiều hạn chế. Chính vì vậy, các ngân hàng đã trải nghiệm và nhận ra được giá trị của công nghệ trong việc thay đổi cách thức thực hiện dịch vụ ngân hàng. Và năm 2024 họ sẽ ngày càng tiên phong và quyết liệt hơn nữa trong việc đưa công nghệ đến với mọi hoạt động, như điều đã từng xảy ra với số hóa và tự động hóa.
.jpg "Đề xuất các doanh nghiệp kinh doanh tại Việt Nam qua sàn thương mại điện tử, nền tảng số phải nộp thuế thu nhập, dù không hiện diện ở Việt Nam")
.jpg "Công ty của ông Phạm Nhật Vượng bắt tay “đại gia” Nhà nước phát triển hệ thống trạm sạc xe điện quy mô toàn quốc")
