Chàng kỹ sư giúp Jensen Huang biến Nvidia thành đế chế 3.000 tỷ USD

Tờ WSJ nhận định, Nvidia từng gặp phải một vấn đề lớn. Các quan chức Mỹ vào năm 2022 đã bắt đầu hạn chế những gì công ty chip có thể bán cho Trung Quốc, khi đó chiếm một phần năm doanh số của công ty.

Để duy trì hoạt động kinh doanh tại đây, Tổng giám đốc điều hành Jensen Huang đã nhờ đến sự trợ giúp của Jonah Alben.

Alben nói với sếp của mình rằng không có thời gian để thiết kế một con chip hoàn toàn mới cho riêng thị trường Trung Quốc. Thay vào đó, câu trả lời của ông là lấy sản phẩm hàng đầu của Nvidia vào thời điểm đó và giảm hiệu suất, để đáp ứng các quy định của Mỹ. Hai tháng sau, Nvidia bắt đầu tiếp thị con chip đã sửa đổi cho khách hàng Trung Quốc.

Alben, 51 tuổi, là người đứng đầu bộ phận kỹ thuật của sản phẩm hot nhất thế giới: Chip máy tính cho trí tuệ nhân tạo. Để dễ hình dung về tầm quan trọng của Alben, hãy tưởng tượng nếu Nvidia là KFC, thì ông sẽ là người phụ trách mảng gà rán.

"Nvidia sẽ không phải là Nvidia nếu không có Jonah", Leo Tam, cựu nhà khoa học nghiên cứu cấp cao tại công ty cho biết. "Ông ấy quan trọng với công ty như Jensen vậy".

Công việc này đưa Alben vào trung tâm của cuộc chiến công nghệ Mỹ-Trung: Tại đó, các công ty khởi nghiệp Trung Quốc như DeepSeek thách thức các công ty dẫn đầu ngành tại Mỹ bằng cách sử dụng chip do Nvidia sản xuất cho Trung Quốc. Các quan chức Mỹ phàn nàn rằng các chip này đẩy giới hạn kiểm soát xuất khẩu, làm suy yếu các nỗ lực cản trở sự tiến bộ của AI Trung Quốc cho mục đích quân sự. Trong khi đó, Nvidia thì cho biết họ tuân thủ luật pháp.

Đồng thời, Alben phải đảm bảo rằng Nvidia duy trì được vị thế dẫn đầu áp đảo trong lĩnh vực chip AI cho các khách hàng như Alphabet và Microsoft - lợi thế đã nâng giá trị thị trường chứng khoán của Nvidia lên trên 3 nghìn tỷ USD.

Những người biết Alben đều cho rằng thành công của ông đến từ việc tìm hiểu sâu về kỹ thuật, phá vỡ các ranh giới của các quy tắc và noi theo bản chất cạnh tranh cực độ của ông chủ - Jensen Huang trong suốt 28 năm.

Là một trong số hàng chục giám đốc điều hành báo cáo trực tiếp với Huang, Alben lãnh đạo khoảng 1.000 kỹ sư với tư cách là người đứng đầu lâu năm của công ty về kỹ thuật cho các đơn vị xử lý đồ họa. Ngay cả trong một văn phòng cỡ Nvidia, có sự xuất hiện của một số tiến sĩ thông minh nhất thế giới, điều nổi bật với các đồng nghiệp cũ và hiện tại của Alben là trí tuệ của ông – dù mới chỉ dừng lại ở bằng thạc sĩ. Một số người nói rằng họ cũng ấn tượng không kém với khả năng quản lý bộ não đó của ông.

Alben có được kỹ năng này nhờ kinh nghiệm nhiều năm ngồi ở mạn thuyền, là một gã gầy gò ra lệnh cho tám người đàn ông to gấp đôi mình.

Khi theo học tại Stanford vào những năm 1990, Alben đã làm thủy thủ đoàn. Trong vai trò là người lái thuyền, ông đã chỉ đạo các buổi tập luyện trên một con lạch ở gần Redwood City và chỉ đạo những người chèo thuyền khi nào cần lái mạnh hơn trong các cuộc đua.

Có một chiến thuật đã đẩy người chèo thuyền đến giới hạn của họ, ít nhất là vào lần đầu tiên anh ấy thử.

Luật chèo thuyền quy định rằng những người lái thuyền có cân nặng dưới 125 pound phải bù vào sự chênh lệch bằng cách mang theo bao cát trên thuyền. Nhưng Alben, người nặng 117 pound, không muốn mang theo nhiều hơn một ounce so với mức cần thiết.

Vì vậy, vào buổi sáng đua, các đồng đội nói, ông ấy đã uống 8 pound nước - khoảng một gallon. Sau đó, anh ấy giữ nước cho đến khi cân và, trước khi cuộc đua bắt đầu, anh ấy đã tiểu hết ra ngoài.

Cựu đồng đội Daniel Bergstresser cho biết: “Với tôi, Jonah thực sự là một người có khả năng và sẵn sàng được nâng lên cân một cách khác thường, trong tình trạng gần như sắp nổ tung”.

Alben, người lớn lên ở Schenectady, New York, đã mang kinh nghiệm của mình tại Stanford đến Nvidia vào năm 1997. Ông đã tạo được ấn tượng nhanh chóng. "Trong 20 năm nữa, tôi hy vọng mình sẽ làm việc cho Jonah", Huang nói tại một cuộc họp nhân viên vào những ngày đầu của Alben.

Sasha Ostojic, người từng điều hành nhóm thiết kế phần mềm cho phần cứng của Alben cách đây một thập kỷ cho biết Alben thể hiện tốt nhất khi gặp phải những thách thức về kỹ thuật.

Có lần, khi một chip đồ họa đang trong quá trình phát triển không hiển thị phim đúng cách, Alben đã gặp Ostojic và một đồng nghiệp khác để khắc phục sự cố.

“Jonah chỉ đến và nói: 'Chúng ta hãy xem xét từng dòng mã một'”, Ostojic nói. “Jonah đang điều khiển tình hình: Cái này có tác dụng gì? Cái kia có tác dụng gì?”

Cuối cùng, cả ba đã giải quyết được vấn đề mà không gây ra tình huống xấu nhất: Sửa chữa phần cứng. Ostojic cho biết: "Nếu anh ta đi sai đường, anh ta có thể khiến Nvidia tụt hậu từ sáu đến 12 tháng".

Sự chú ý đến các chi tiết kỹ thuật cũng được Huang hết sức coi trọng. Lý thuyết của ông là các giám đốc điều hành công ty phải đắm mình vào nghiên cứu tiên tiến để hiểu được thị trường đang hướng đến đâu.

Alben đồng ý. Khi được hỏi trong một podcast của công ty vào năm 2020 về cách ông sẽ mô tả công việc của mình, ông đã nói: "Cố gắng tìm ra tương lai sẽ như thế nào".

Có thể mất ba năm để phát triển chip tiên tiến tiếp theo của Nvidia. Alben cho biết ông đã đưa ra dự đoán tốt nhất về những gì khách hàng mong muốn bằng cách thường xuyên trao đổi với các nhà nghiên cứu AI nội bộ của Nvidia.

Chip Nvidia ban đầu được thiết kế để tạo đồ họa trong trò chơi điện tử và các chương trình khác. Sau đó, vào đầu những năm 2010, công ty nhận ra những loại chip này cũng lý tưởng để đào tạo AI và giải quyết các vấn đề mới - điều này khiến ngay cả Alben cũng ngạc nhiên.

Ông cho biết ông nhớ khoảnh khắc nhận ra con chip mà ông đang thiết kế có tiềm năng lớn hơn ông từng tưởng tượng: Ông đọc một bài báo về một nhà nghiên cứu sử dụng bộ xử lý đồ họa để mô phỏng cách mũi người ngửi.

“Không có nhân viên bán hàng nào của Nvidia từng gọi điện cho nhà nghiên cứu đó để cố gắng bán GPU cho anh ta vì điều đó”, Alben nói trong podcast. “Điều đó đã ám ảnh tôi”.

Theo: WSJ