Tổng Giám đốc Điều hành Intel Lip-Bu Tan đang bất đồng quan điểm với một số thành viên hội đồng quản trị. Những nỗ lực gần đây của ông nhằm huy động vốn mới và mua lại một công ty trí tuệ nhân tạo đã bị phản đối, theo WSJ.
Căng thẳng nội bộ gia tăng sau khi Tổng thống Donald Trump bất ngờ kêu gọi sa thải Tan, với lý do ông “mâu thuẫn” bởi các mối quan hệ kinh doanh với Trung Quốc. Nhiều chuyên gia nhận định vụ việc thể hiện một bước sai lệch chưa từng có trong chính trị Mỹ khi Tổng thống can thiệp công khai vào quyết định nhân sự cấp cao của doanh nghiệp tư nhân mà không đưa ra bằng chứng rõ ràng. Bill George, cựu CEO Medtronic, khẳng định đây là hành động không phù hợp trong hệ thống thị trường tự do.
Cho đến nay, Intel vẫn ủng hộ Tan. Công ty đã đưa ra một tuyên bố vào thứ Năm cho biết hội đồng quản trị và Tan đều “cam kết sâu sắc trong việc thúc đẩy lợi ích an ninh quốc gia và kinh tế của Mỹ, đồng thời thực hiện các khoản đầu tư đáng kể phù hợp với chương trình nghị sự của Tổng thống”.
Intel đã thống trị trong nhiều thập kỷ với tư cách công ty bán dẫn có giá trị nhất thế giới, song việc không lường trước được sự trỗi dậy của AI đã khiến giá trị thị trường giảm một nửa kể từ đầu năm ngoái. Ngày Intel bổ nhiệm Tan làm CEO vào tháng 3, cổ phiếu của công ty đã tăng hơn 13%.
Thời kỳ trăng mật không kéo dài lâu. Gần như ngay lập tức, Tan và chủ tịch hội đồng quản trị Intel Frank Yeary đã bất đồng quan điểm về việc liệu Intel nên tiếp tục kinh doanh chip hay rút khỏi ngành sản xuất. Các nhà máy sản xuất chip của Intel, nơi cung cấp khoảng 1/3 doanh thu của Intel vào năm ngoái, hiện đang thua lỗ dù là mảng quan trọng về mặt chính trị.
Yeary, cựu chuyên gia ngân hàng đầu tư, đã vạch ra một kế hoạch để Intel rút hoàn toàn khỏi mảng kinh doanh đúc chip vào đầu năm nay khi giữ chức chủ tịch điều hành tạm thời. Đề xuất của Yeary bao gồm việc tách riêng mảng kinh doanh này và để các công ty khác như Nvidia và Amazon nắm giữ cổ phần. Ông cũng đã tìm cách môi giới bán mảng kinh doanh này cho TSMC của Đài Loan, nhưng nỗ lực đó không đi đến đâu.
Mặt khác, Tan lập luận rằng mảng kinh doanh đúc chip của Intel là một phần không thể thiếu trong thành công của công ty và vô cùng cần thiết để đảm bảo Mỹ không phụ thuộc vào các công ty bán dẫn nước ngoài như TSMC và Samsung. Gần đây, Intel đã liên hệ với một số ngân hàng đầu tư Phố Wall để tạo điều kiện cho việc huy động vốn hàng tỷ USD, với mục đích sử dụng số tiền này để đầu tư vào các nhà máy chế tạo và củng cố bảng cân đối kế toán.
Theo nguồn tin, Intel đang tìm hiểu khả năng mua lại một doanh nghiệp AI. Những người ủng hộ thỏa thuận này, bao gồm cả Tan, coi đây là cơ hội để công ty bắt kịp các đối thủ như Nvidia và AMD. Trong khi đó, hội đồng quản trị mất rất nhiều thời gian để cân nhắc thỏa thuận trên.
Tan cảm thấy mình bị hội đồng quản trị trói buộc trong việc vực dậy công ty, trong khi Intel nỗ lực câu giờ bằng cách hạn chế chi tiêu. Tháng trước, công ty đã công bố cắt giảm 15% lực lượng lao động, đồng thời hủy bỏ kế hoạch chi hàng chục tỷ USD cho các cơ sở sản xuất chip mới ở châu Âu. Intel cũng cho biết sẽ tiếp tục làm chậm tốc độ xây dựng một dự án ở Ohio.
“Sẽ không còn séc trắng nữa”, Tan viết trong một bản ghi nhớ gần đây gửi nhân viên, phản ánh tinh thần cắt bỏ mọi lãng phí trong một tập đoàn vốn từng vận hành cồng kềnh và bảo thủ. “Mọi khoản đầu tư đều phải có ý nghĩa kinh tế”.
Trong một thông báo gần đây, Intel xác nhận sẽ cắt giảm hơn 25.000 nhân sự, tương đương khoảng 23% lực lượng lao động toàn cầu, từ 108.900 người xuống còn khoảng 75.000 vào cuối năm 2025.
Đây không chỉ là một cú sốc nhân sự mà còn là chỉ dấu rõ nét cho sự khủng hoảng kéo dài bên trong ông lớn từng thống trị ngành chip toàn cầu. Động thái này cho thấy Intel đang nỗ lực tái cấu trúc toàn diện để tồn tại trong kỷ nguyên AI khốc liệt, nơi mà ngai vàng giờ đây thuộc về Nvidia.
Câu chuyện của Intel dưới thời CEO Tan trở nên phức tạp hơn không chỉ vì mâu thuẫn nội bộ và tái cấu trúc, mà còn vì sự chồng chéo giữa chính trị, an ninh quốc gia và hoạt động doanh nghiệp. Về mặt nội bộ, Intel đang cố gắng khôi phục chiến lược sản xuất chip tiên tiến, giảm sự phụ thuộc vào chuỗi cung ứng nước ngoài và cải tiến AI, song sự chia rẽ giữa hội đồng quản trị, giám đốc điều hành và sức ép chính trị công khai có thể khiến kế hoạch đổ vỡ. Tranh luận nội bộ về hướng đi, tốc độ thay đổi và mức độ rủi ro là không thể tránh khỏi.
Theo: WSJ, Reuters
