Giám đốc điều hành hãng sản xuất ô tô Stellantis, Carlos Tavares, vừa thông báo từ chức, trong bối cảnh lợi nhuận và doanh số bán hàng giảm mạnh tại thị trường Bắc Mỹ. Ông vốn là người đi đầu thành lập công ty trong vụ sáp nhập năm 2021 giữa Fiat Chrysler Automobiles và Peugeot SA của Pháp, trong khi Stellantis là một trong những nhà sản xuất ô tô lớn nhất thế giới dưới nhiều thương hiệu, bao gồm Chrysler, Jeep, Ram, Dodge, Fiat, Peugeot, Opel và Maserati.
“Thành công của Stellantis kể từ khi thành lập bắt nguồn từ mối liên kết hoàn hảo giữa các cổ đông tham chiếu, hội đồng quản trị và CEO”, giám đốc độc lập cấp cao của công ty, Henri de Castries, cho biết trong một tuyên bố. “Tuy nhiên, trong những tuần gần đây, sự khác biệt về quan điểm đã khiến hội đồng quản trị và CEO đưa ra quyết định này”.
Công ty cho biết trong tuyên bố rằng đơn từ chức của ông Tavares có hiệu lực ngay lập tức. Trước đó, vào đầu năm nay, ông đã chia sẻ dự định nghỉ hưu của mình.
Phía công ty cho biết việc tìm kiếm người kế nhiệm đang tiến triển tốt. Một ủy ban điều hành mới, do chủ tịch hội đồng quản trị Stellantis John Elkann đứng đầu, sẽ điều hành công ty cho đến khi tìm được người thay thế ông Tavares.
Dưới thời ông Tavares, Stellantis phát triển mạnh mẽ và báo cáo mức lợi nhuận kỷ lục 18,6 tỷ euro, khoảng 19,7 tỷ USD, vào năm 2023. Tuy nhiên, trong năm nay, lợi nhuận đã giảm mạnh cho doanh số bán hàng tại Mỹ ảm đạm. Công ty chậm chạp trong việc bắt kịp mức giá rẻ cũng như ưu đãi bán hàng của đối thủ. Lượng hàng tồn kho của đại lý luôn duy trì ở mức cao.
Vào tháng 10, Stellantis đưa ra cảnh báo về lợi nhuận, thừa nhận rằng chi phí cải thiện hoạt động kinh doanh tại Mỹ sẽ làm giảm lợi nhuận. Lợi nhuận hoạt động sẽ chỉ đạt 7% doanh số so với dự báo trước đó là hơn 10%.
Kevin Farrish, chủ tịch Hội đồng đại lý quốc gia Stellantis, đại diện cho các đại lý ô tô độc lập của công ty, đã đổ lỗi cho ông Tavares.
“Quyết định liều lĩnh trong ngắn hạn nhằm đảm bảo lợi nhuận kỷ lục vào năm 2023 đã gây ra hậu quả tàn khốc nhưng hoàn toàn có thể dự đoán được trên thị trường Mỹ”, ông Farrish và các thành viên khác của hội đồng đã viết trong một lá thư gửi cho ông Tavares vào tháng này. “Những hậu quả đó bao gồm sự xuống cấp nhanh chóng của các thương hiệu mang tính biểu tượng của Mỹ. Các ông đã gây ra vấn đề này”.
Chủ tịch UAW, Shawn Fain, cũng chỉ trích gay gắt ông Tavares, cáo buộc ông không giữ lời hứa khôi phục hoạt động tại một nhà máy đã đóng cửa ở Belvidere, Illinois. Kế hoạch chuyển hoạt động sản xuất xe thể thao đa dụng cỡ lớn Dodge Durango từ Detroit sang Canada cũng bỏ ngỏ.
Những vấn đề tại Stellantis làm dấy lên nghi ngờ về loạt vụ mua lại trong thập kỷ qua - thứ vốn biến hãng này trở thành nhà sản xuất ô tô lớn thứ tư sau Toyota, Volkswagen và Hyundai-Kia. Stellantis cung cấp nhiều loại xe cỡ trung và nhỏ tại Châu Âu song tại Mỹ, Jeep tập trung nhiều vào các xe thể thao đa dụng cỡ lớn giá cao sau khi hãng này ngừng sản xuất các mẫu xe Cherokee và Renegade vào năm ngoái. Sự thay đổi diễn ra vào đúng thời điểm người tiêu dùng ưa chuộng các mẫu SUV nhỏ như Toyota RAV4, Chevrolet Trax và Honda CR-V.
Stellantis đã không thể ngăn chặn được sự suy thoái của Chrysler, vốn bắt đầu từ nhiều thập kỷ trước. Dòng sản phẩm của Chrysler đã giảm xuống chỉ còn 1 mẫu duy nhất: xe minivan Pacifica.
Với rất nhiều xe không bán được, Stellantis đối mặt với áp lực phải cắt giảm sản lượng và việc làm. Các đại lý thì phàn nàn rằng công ty không có chiến lược rõ ràng.
“Các doanh nghiệp của chúng tôi đang gặp khó khăn. Nhân viên của chúng tôi cũng đang gặp khó khăn”, Sean Hogan, phó chủ tịch của Sierra Auto Group, công ty sở hữu các đại lý Stellantis tại Los Angeles, cho biết. “Chúng tôi không thấy có kế hoạch nào đưa chúng tôi trở lại khoảng thời gian trước đây”.
Được biết, giá cổ phiếu Stellantis đã giảm gần 50% so với mức cao nhất vào tháng 3. Tình hình căng thẳng đến nỗi phía công đoàn đại diện cho công nhân nhà máy tại Mỹ đe dọa đình công tại một số khu vực để đòi quyền lợi.
Ông Fain, chủ tịch UAW, nói rằng ít nhất một công đoàn địa phương sẽ sớm tổ chức bỏ phiếu cho phép đình công. Theo các điều khoản của hợp đồng với Stellantis, công đoàn phải họp ít nhất 7 lần với ban quản lý để cố gắng giải quyết các khiếu nại. Một cuộc đình công sẽ xảy ra nếu đàm phán không thành.
Trong ngắn hạn, việc đóng cửa nhà máy do công nhân đình công có thể là một điều may mắn cho Stellantis bởi hãng cần mua thời gian để ‘dọn kho’ các đại lý đang ế. Tuy nhiên, trong dài hạn, điều này sẽ khiến những người yêu xe càng thêm xa lánh Stellantis.
Theo: The NY Times, WSJ