Trong một bước đi vừa bất ngờ vừa gây chú ý trên thị trường công nghệ, SoftBank đã bán toàn bộ cổ phần của mình tại Nvidia, cổ phiếu “hot” nhất trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo, với tổng trị giá 5,83 tỷ USD để rót vốn vào OpenAI, công ty đứng sau ChatGPT. Quyết định này không chỉ tạo sóng trên thị trường chứng khoán mà còn phản ánh chiến lược dài hạn của SoftBank trong kỷ nguyên AI.
Trong nửa đầu năm nay, Softbank đã ghi nhận khoản lãi đầu tư 3,92 nghìn tỷ Yên, chủ yếu đến từ việc nắm giữ cổ phần trong OpenAI, với tổng giá trị là 2,15 nghìn tỷ Yên. Con số này cao gấp ba lần so với cùng kỳ năm trước, tương đương mức lãi 200%.
Đồng thời, tập đoàn này cũng báo cáo lợi nhuận ròng 2,92 nghìn tỷ Yên (18,9 tỷ USD) trong sáu tháng kết thúc vào tháng 9/2025, vượt xa mức dự báo 716,2 tỷ Yên của do QUICK đặt ra trước đó.
Cổ phiếu của SoftBank có lúc đã đạt mức kỷ lục 27.695 Yên vào cuối tháng 10, gần gấp ba lần so với mức đầu năm.
Từ chip sang trí tuệ nhân tạo
Quyết định thoái vốn khỏi cổ phiếu được xem là đại diện hàng đầu cho sự bùng nổ AI với mức tăng trưởng phi mã là Nvidia để bơm tiền vào một công ty tư nhân với mức định giá khủng nhưng đầy rủi ro như OpenAI đã gây ra nhiều tranh cãi.
Nvidia, vốn từng được biết đến nhờ chip đồ họa phục vụ ngành game, nay đã trở thành biểu tượng của cơn sốt AI toàn cầu. Những con chip của hãng không chỉ giúp OpenAI xây dựng các mô hình AI mạnh mẽ, mà còn là thước đo sức nóng của thị trường trí tuệ nhân tạo. Việc cổ phiếu Nvidia tăng hơn 10 lần kể từ khi ChatGPT ra mắt đã biến nó trở thành “đại diện” chính cho sự bùng nổ AI, khiến mọi động thái liên quan đều được giới đầu tư theo dõi sát sao.
Nvidia cung cấp "phần cứng" (chip xử lý đồ họa GPU) thiết yếu, là nền tảng vật lý cho mọi hệ thống AI tiên tiến. Việc SoftBank bán đi một tài sản đang hái ra tiền, có tính thanh khoản cao và minh bạch tài chính để theo đuổi một công ty tư nhân đang được định giá rất cao cho thấy Masayoshi Son đang tái hiện phong cách đặt cược "được ăn cả, ngã về không" nổi tiếng của mình.
Tờ Nikkei Asian Review nhận định SoftBank rõ ràng đang chuyển từ việc đầu tư vào công cụ tạo ra AI (Nvidia) sang đầu tư vào bản thân AI và ứng dụng của nó (OpenAI), đồng thời không bị cuốn vào việc nắm giữ cổ phiếu đại chúng mà hướng tới những cơ hội có khả năng tạo ra giá trị lớn hơn.
Giám đốc Tài chính SoftBank, Yoshimitsu Goto, đã mô tả động thái này là một phần của chu trình "thoái vốn và tái đầu tư" liên tục, nhưng trong bối cảnh cụ thể của AI, đây là một sự lựa chọn chiến lược rõ ràng: phần cứng chỉ là nền tảng, còn sản phẩm và dịch vụ trí tuệ nhân tạo thực sự mới là “mỏ vàng” của tương lai..
"Khoản đầu tư của chúng tôi vào OpenAI là đáng kể, vì vậy chúng tôi dự định sử dụng một số tài sản hiện có để giúp tài trợ cho dự án này”, giám đốc Goto cho biết, đồng thời từ chối bình luận liệu thời điểm bán vào tháng 10 có ý nghĩa đặc biệt nào không.
Động lực thúc đẩy thương vụ này chính là tầm nhìn cá nhân của ông Son về "Siêu Trí Tuệ Nhân Tạo" (Artificial Super Intelligence - ASI). Ông đã tuyên bố "dồn hết tâm huyết" vào OpenAI và cam kết biến SoftBank thành nhà cung cấp nền tảng hàng đầu cho ASI trong thập kỷ tới.
Khoản đầu tư bổ sung vào OpenAI, dự kiến lên tới 22,5 tỷ USD sắp tới, khẳng định niềm tin mãnh liệt của SoftBank rằng OpenAI sở hữu công nghệ đột phá có khả năng thay đổi thế giới, tạo ra giá trị lớn hơn nhiều so với bất kỳ công ty phần cứng nào. SoftBank chấp nhận rủi ro về định giá và tính thanh khoản để nắm bắt quyền sở hữu sớm đối với thứ mà họ tin là sự khởi đầu của một kỷ nguyên mới.
Tập đoàn Nhật Bản đã thực hiện nhiều khoản đầu tư vào OpenAI kể từ tháng 9. Tháng trước, công ty khởi nghiệp Mỹ này đã hoàn tất việc tái cơ cấu thành tổ chức vì lợi nhuận, mở đường cho khoản tài trợ mới lên tới 30 tỷ USD từ SoftBank, với thỏa thuận dự kiến sẽ được hoàn tất vào cuối năm nay.
Trong khi đó, vào tháng 8, SoftBank đã công bố khoản đầu tư 2 tỷ USD vào nhà sản xuất chip Intel của Mỹ để đổi lấy khoảng 2% cổ phần. Động thái này được xem là phù hợp với nỗ lực của Washington nhằm thúc đẩy sản xuất bán dẫn trong nước, đồng thời thúc đẩy các nỗ lực của SoftBank nhằm củng cố sự hiện diện của mình trong lĩnh vực sản xuất bán dẫn.
Bài học từ quá khứ
Dù lợi nhuận nửa đầu năm của SoftBank đã tăng gần gấp ba, chủ yếu nhờ vào lợi ích đầu tư từ OpenAI, quyết định này không phải không có rủi ro. SoftBank đã từng mắc sai lầm nghiêm trọng trong quá khứ, điển hình là thảm họa đầu tư vào WeWork.
Hơn nữa, nhà sáng lập Masayoshi Son từng có trải nghiệm đáng nhớ với Nvidia. Năm 2017, ông đầu tư vào hãng chip này, bán ra hai năm sau với lợi nhuận ổn, nhưng bỏ lỡ đợt tăng trưởng “phi mã” về sau. Kinh nghiệm đó rõ ràng đã ảnh hưởng đến quyết định hiện tại: lần này, ông chọn đầu tư trực tiếp vào OpenAI, một công ty tư nhân mà ông tin rằng giá trị lâu dài sẽ vượt xa những gì Nvidia có thể mang lại.
Tuy nhiên, việc chuyển từ cổ phiếu đại chúng sang một công ty tư nhân cũng tiềm ẩn rủi ro. OpenAI là một công ty đang phát triển nhanh, với định giá cao và cơ cấu tài chính phức tạp. Không giống Nvidia phải công khai báo cáo gần như thời gian thực, OpenAI hoạt động trong môi trường ít minh bạch hơn, và những biến động trong thị trường AI hoàn toàn có thể ảnh hưởng đến giá trị khoản đầu tư của SoftBank.
Tờ Business Insider cho hay các nhà phân tích lo ngại rằng SoftBank đang "mải mê quá mức" với các công ty công nghệ có mức định giá cao ngất ngưởng trong bối cảnh bong bóng AI có thể vỡ.
Tuy nhiên, đối với SoftBank, rủi ro của việc bỏ lỡ cơ hội đầu tư vào AI được cho là lớn hơn rủi ro của việc đầu tư quá mức. Động thái này cho thấy các nhà đầu tư lớn nhất trên thế giới vẫn đang trong một thị trường sẵn sàng bán đi thứ đã chắc chắn để theo đuổi thứ đột phá tiếp theo. Đó là dấu hiệu cho thấy cuộc đua AI, chứ không phải bong bóng AI, vẫn còn đang ở giai đoạn tăng tốc mạnh mẽ.
Rõ ràng SoftBank đang gửi một thông điệp rõ ràng: đây là thời điểm ưu tiên đầu tư vào công ty định hình tương lai AI, chứ không phải những “cổ phiếu chắc thắng” trên sàn. Với tổng vốn đầu tư dự kiến lên đến 30 tỷ USD vào OpenAI, SoftBank đang đặt cược rằng giá trị tạo ra từ các sản phẩm và dịch vụ AI sẽ lớn hơn nhiều so với việc nắm giữ phần cứng hay các cổ phiếu liên quan.
Động thái này cũng phản ánh bản chất của thị trường hiện tại, nơi các “tay chơi” lớn sẵn sàng bán những khoản đầu tư an toàn để theo đuổi cơ hội mới. Đây là một lời nhắc nhở rằng, trong kỷ nguyên AI, những người dẫn đầu không chỉ dựa vào thành công đã có mà còn phải biết tái định vị để đón đầu xu hướng công nghệ tiếp theo.
*Nguồn: Nikkei, Fortune, BI
