Buồn của nền kinh tế đối thủ Bắc Kinh: Nông dân không có lựa chọn khác ngoài công nghệ Trung Quốc, 1 công ty đủ chiếm 90% thị phần mặt hàng then chốt

Khi tìm mua máy bay không người lái (drone) để giám sát đàn gia súc tại trang trại ở bang Nebraska của Mỹ, ông David Bruntz – Phó chủ tịch Liên đoàn Xuất khẩu Thịt Mỹ – nhận thấy chỉ có một thương hiệu đưa ra giải pháp “giá cả hợp lý”. Đó là tập đoàn công nghệ đến từ Thâm Quyến, Trung Quốc: DJI.

DJI đã thống trị thị trường drone tại Mỹ. Theo Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS), DJI chiếm 90% thị phần drone thương mại tại Mỹ. Hiện nay, hãng tiếp tục mở rộng sang lĩnh vực nông nghiệp với nhiều giải pháp chuyên biệt như gieo hạt, phun thuốc bảo vệ thực vật, theo dõi vật nuôi.

Giống như nhiều nông dân Mỹ khác, ông Bruntz không mấy thoải mái khi phải phụ thuộc vào công nghệ Trung Quốc. Ông lo ngại nguy cơ gián đoạn chuỗi cung ứng như giai đoạn đại dịch Covid-19, thời điểm mà thiếu hụt chip khiến sản xuất ô tô đình trệ.

Dù vậy, ông Bruntz cho rằng hiện tại ông không có nhiều sự lựa chọn. Drone của Trung Quốc rẻ hơn đáng kể so với sản phẩm Mỹ và có nhiều tính năng vượt trội. “Họ thực sự có lợi thế về kỹ thuật. Cách duy nhất là nước Mỹ phải tự phát triển sản phẩm của mình”, ông thừa nhận.

Không chỉ drone, một số nông dân nuôi bò khác ở  bang Nebraska cho biết các thiết bị như thẻ đeo tai thông minh cho gia súc hay hệ thống quản lý đàn cũng chứa nhiều linh kiện và công nghệ từ Trung Quốc.

Xu hướng này diễn ra ngay trong bối cảnh chính quyền Washington coi drone và đất nông nghiệp do Trung Quốc sở hữu là mối đe dọa an ninh. Năm ngoái, Bộ Nông nghiệp Mỹ công bố kế hoạch siết chặt kiểm soát việc Trung Quốc mua đất nông nghiệp. Cục Công nghiệp và An ninh Mỹ cũng mở cuộc điều tra về sự phụ thuộc vào drone nhập khẩu.

Song, DJI khẳng định người dùng hoàn toàn kiểm soát dữ liệu của mình. Công ty gọi các cáo buộc từ một số chính trị gia Mỹ là “vô căn cứ và mang tính kỳ thị”.

Theo chuyên gia Andrew Collier tại Trường Harvard Kennedy, Washington hiện chưa có khả năng kiểm soát chi tiết việc drone nông nghiệp của DJI có thu thập và gửi dữ liệu về Trung Quốc hay không. Ông cho rằng việc hạn chế loại drone này là khó xảy ra trong ngắn hạn, vì nông dân Mỹ không muốn chi thêm tiền cho giải pháp thay thế đắt đỏ hơn.

Việc tách rời hoàn toàn khỏi ngành drone Trung Quốc được đánh giá là rất khó khăn. Năm 2024, Trung Quốc đã xuất khẩu 3,72 triệu drone, trị giá 2,1 tỷ USD. Các hãng Trung Quốc cũng thống trị nguồn cung linh kiện, khiến nhiều nhà sản xuất nước ngoài phụ thuộc lớn vào họ.

Trở lại bang Nebraska, ông Bruntz thừa nhận rằng việc chuyển sang drone và thiết bị nông nghiệp do Mỹ sản xuất gần như là “bất khả thi” ở thời điểm hiện tại.

“Chúng tôi phải cạnh tranh trên thị trường nếu muốn bán được sản phẩm”, ông nói.

Theo SCMP