Sản xuất kinh doanh tăng trưởng ổn định
Theo Savills, sau nửa đầu năm đầy biến động, Việt Nam cho thấy sự tăng trưởng ổn định nhờ các động lực chính của thị trường. Trong đó, lực lượng lao động trẻ và năng động, chi phí lao động cạnh tranh, nền kinh tế định hướng xuất khẩu, môi trường kinh doanh ổn định, vị trí địa lý, và sự tham gia tích cực của Việt Nam vào các Hiệp định Thương mại tự do (FTA) là những nhân tố chính.
Cụ thể, về thương mại, xuất nhập khẩu, năm 2016, doanh thu từ việc xuất khẩu điện thoại và linh kiện điện thoại đạt mức 34 tỷ USD. Tuy nhiên, tính đến cuối năm 2022, lĩnh vực này ghi nhận kim ngạch xuất khẩu cao nhất, đạt mức 58 tỷ USD, chiếm 16% kim ngạch xuất khẩu và tăng 1% so với cùng kỳ.
Tương tự, các mặt hàng có giá trị gia tăng cao khác như điện tử, máy tính và linh kiện trong năm 2016 có kim ngạch xuất khẩu đạt 19 tỷ USD. Tuy nhiên tới năm 2022, giá trị xuất khẩu đã đạt 56 tỷ USD, phân khúc này chiếm 15% kim ngạch xuất khẩu và tăng 10% so với cùng kỳ năm 2021. Các ngành xuất khẩu có giá trị gia tăng thấp như dệt may hay giày dép chỉ chiếm lần lượt 10 và 4% tổng kim ngạch xuất khẩu.
Ông John Campbell, Savills Việt Nam nhận định: “Từ năm 2016 đến 2022, kim ngạch xuất khẩu điện tử, máy tính tăng 193% và kim ngạch xuất khẩu điện thoại tăng 68%. Điều này phản ánh việc Việt Nam đang tiến tới chuỗi giá trị với tư cách là nền kinh tế định hướng xuất khẩu đối với các sản phẩm có giá trị gia tăng cao”.
Về đầu tư sản xuất, vốn đầu tư nước ngoài (FDI) vào lĩnh vực sản xuất và chế biến ghi nhận đạt 8,4 tỷ USD, chiếm 63% tổng vốn đầu tư nước ngoài trong 6 tháng đầu năm 2023. Các quốc gia có mức đầu tư vào Việt Nam lớn nhất có thể kể đến Singapore với 25% tổng vốn đầu tư trị giá 1,4 tỷ USD. Trung Quốc có tổng vốn đầu tư lớn thứ hai, chiếm 23% vốn đầu tư và sau đó là Hong Kong ở mức 12%.
Trong đó, miền Bắc thu hút đầu tư lớn nhất với 3,4 tỷ USD tương đương 63% dự án đầu tư sản xuất đăng ký mới. Trong khi đó, miền Nam đứng thứ hai với tổng vốn đầu tư đạt 1,4 tỷ USD, tương ứng 27% dự án. Về số dự án, miền Bắc cũng giữ vị trí đầu tiên với 238 dự án mới, miền Nam ghi nhận 122 dự án và 19 dự án tại miền Trung.
Xét về các tỉnh, Bắc Giang là tỉnh ghi nhận lượng vốn FDI đăng ký mới trong sản xuất lớn nhất cả nước với 1,06 tỷ USD, tương đương 20% lượng vốn đầu tư. Tiếp theo là Bình Phước với 11% tổng vốn đăng ký trị giá 577 triệu USD và Bắc Ninh đứng thứ ba với 9% tổng vốn đăng ký trị giá 486 triệu USD.
Bất động sản khu công nghiệp tỷ lệ lấp đầy cao
Về nguồn cung và tình hình thị trường bất động sản công nghiệp Việt Nam, theo ghi nhận của Savills Việt Nam, tính đến nay, có 397 khu công nghiệp được thành lập với tổng diện tích đất gần 123.000 ha. Trong đó, 292 khu công nghiệp đang hoạt động với tổng diện tích đất hơn 87.100 ha và 106 khu công nghiệp khác đang được xây dựng với tổng diện tích đất 35.700 ha. Các khu công nghiệp trên toàn quốc có tỷ lệ lấp đầy cao trên 80%, trong đó các tỉnh trọng điểm phía Bắc đạt 83% và các tỉnh trọng điểm phía Nam đạt 91%.
Khu vực kinh tế trọng điểm phía Bắc ghi nhận 68 dự án khu công nghiệp với diện tích đất cho thuê đạt 12.000 ha. Giá đất cho thuê tăng ở mức 30% theo năm, đạt trung bình 138 USD/m2/chu kỳ thuê. Khách thuê tại khu vực này chủ yếu hoạt động trong lĩnh vực điện tử và máy tính, sản xuất lắp ráp ô tô, máy móc và thiết bị cũng như các cấu kiện liên quan tới năng lượng mặt trời. Một số doanh nghiệp nổi bật có hoạt động tại phía Bắc là Samsung, LG Electronics, Canon, Hyundai, Honda và Vinfast.
Còn khu vực kinh tế trọng điểm phía Nam ghi nhận 122 dự án khu công nghiệp với diện tích đất cho thuê đạt 24.883 ha. Giá cho thuê đất tăng 15% theo năm và đạt mức trung bình tại 174 USD/m2/chu kỳ thuê. Khách thuê chủ yếu hoạt động trong lĩnh vực chế biến thực phẩm và nước giải khát, vật liệu xây dựng, dệt may và sản phẩm cao su và nhựa. Một số khách thuê nổi bật có thể kể đến Tập đoàn LEGO, Suntory PepsiCo, Intel, Unilever, Coca-Cola và Kumho Tires.
Tương lai hứa hẹn
Theo ghi nhận của Savills, ngày càng nhiều yêu cầu và số lượt khảo sát địa điểm từ các doanh nghiệp sản xuất, hậu cần và thương mại điện tử đa quốc gia, phản ánh nhu cầu tăng trưởng đối với các sản phẩm công nghiệp.
Bất chấp những khó khăn toàn cầu, Việt Nam dự kiến duy trì mức tăng trưởng kinh tế nhanh chóng trong trung hạn khi xuất khẩu phục hồi. Đồng thời, sẽ tiếp tục được hưởng lợi từ sự chuyển dịch trong chuỗi cung ứng sản xuất toàn cầu sang các trung tâm sản xuất cạnh tranh ở Đông Nam Á.
“Việt Nam cho thấy sự tăng trưởng ổn định nhờ các động lực chính của thị trường, bao gồm lực lượng lao động trẻ và năng động, chi phí lao động cạnh tranh, nền kinh tế định hướng xuất khẩu, môi trường kinh doanh ổn định, vị trí địa lý, và sự tham gia tích cực của Việt Nam vào các Hiệp định Thương mại tự do”, Ông John Campbell nhận định.
Năm 2022 và 2023 đã chứng kiến những cột mốc quan trọng cho sự tăng trưởng của ngành công nghiệp tại đồng bằng sông Cửu Long. Đơn cử như vào tháng 9/2023, chủ đầu tư Khu công nghiệp Việt Nam - Singapore (VSIP) đã khởi công dự án đầu tiên tại Cần Thơ với diện tích 900 ha, dự kiến sẽ là khu phức hợp của trung tâm công nghiệp, công nghệ cao, dịch vụ và dân cư.
Giai đoạn 1 sẽ có diện tích gần 294 ha, vốn đầu tư hơn 152 triệu USD. Khu công nghiệp Việt Nam - Singapore cũng đầu tư xây dựng tuyến đường trị giá 7,4 triệu USD nối dự án với Quốc lộ 80 trong giai đoạn chuẩn bị thi công.
Về hạ tầng, theo Quy hoạch phát triển giai đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050, Đồng Bằng sông Cửu Long được dự kiến sẽ phát triển thêm về cơ sở hạ tầng, nền tảng tạo sức hút cho bất động sản công nghiệp với 6 tuyến cao tốc dài 1.166 km.
Trong khi đó, các nhà sản xuất năng lượng mặt trời ghi nhận sự dịch chuyển về phía Bắc. Ba trong số năm dự án sản xuất hàng đầu ở Khu kinh tế trọng điểm phía Bắc ghi nhận vào năm 2022 có liên quan đến sản xuất năng lượng mặt trời. Trong đó, Trina Solar là nhà đầu tư lớn nhất với dự án trị giá 275 triệu USD tại Khu công nghiệp Yên Bình, tỉnh Thái Nguyên. Các nhà đầu tư phần lớn đến từ Trung Quốc, Hong Kong và Singapore.
Bối cảnh thị trường công nghiệp đang thay đổi với sự tham gia của nhiều nhà đầu tư hơn. Khi lĩnh vực sản xuất và hậu cần phát triển, các sản phẩm công nghiệp trở nên ngày càng đa dạng, bao gồm nhà máy xây sẵn, nhà kho, cơ sở đa tầng, cơ sở kết hợp, tòa nhà được kiểm soát nhiệt độ và xây dựng phù hợp nhu cầu.
Đặc biệt, chỉ trong 5 năm, người thuê đất có nhiều lựa chọn hơn và không còn bị ràng buộc với thời hạn thuê đất 50 năm như thông lệ. Điều này tạo ra sự cạnh tranh gay gắt giữa các nhà đầu tư với việc tung ra thị trường nhà xây sẵn nhiều hơn ở các tỉnh trọng điểm.
Do đó, để tạo sức hút với khách thuê, các khu công nghiệp và các nhà phát triển bất động sản xây sẵn nên tập trung mang tới các dịch vụ giá trị gia tăng và các ưu đãi như dịch vụ gia nhập thị trường, hỗ trợ nhân sự và pháp lý, dịch vụ quản lý, sáng kiến bền vững và làm việc với các cơ quan bất động sản công nghiệp chuyên nghiệp.
Ngoài ra, để thu hút vốn đầu từ nước ngoài chất lượng cao, Chính phủ cần tiếp tục đầu tư vào cơ sở hạ tầng và nâng cao tay nghề cho lực lượng lao động của Việt Nam để nâng cao năng suất và hiệu quả. Cùng với đó, thúc đẩy các ngành công nghiệp hỗ trợ, tăng cường chuỗi cung ứng, đơn giản hóa thủ tục đầu tư và sử dụng đất cũng như ứng dụng số hóa đều là những lĩnh vực trọng tâm của ngành công nghiệp Việt Nam.