Ba kịch bản hoạt động ngành ngân hàng năm 2025

VIS Rating - An Affiliate of Moody's vừa cập nhật kết quả hoạt động của Ngành Ngân hàng Việt Nam năm 2024.

Theo đó, các ngân hàng kết thúc năm 2024 với kết quả khả quan, đặc biệt là các ngân hàng quốc doanh (SOBs) và các ngân hàng lớn. Sự phục hồi của các khoản vay mua nhà với lợi tức cao và tỷ lệ hình thành nợ xấu chậm lại trong quý 4/2024 đã thúc đẩy lợi nhuận và cải thiện chất lượng tài sản cho các ngân hàng này.

Ngược lại, năng lực tín nhiệm của một số ngân hàng nhỏ vẫn ở mức yếu, do nợ xấu cao và chi phí tín dụng tăng từ khách hàng cá nhân và doanh nghiệp vừa và nhỏ (SMEs), cùng với áp lực biên lợi nhuận và vấn đề thanh khoản giữa bối cảnh cạnh tranh huy động tiền gửi gia tăng.

Nguyễn Mạnh Tùng, Chuyên viên phân tích, VIS Rating chia sẻ, rủi ro tài sản của ngành đã ổn định trong năm 2024, khi tỷ lệ hình thành nợ xấu phát sinh mới giảm đối với một số ngân hàng quốc doanh và ngân hàng lớn. Tỷ lệ nợ xấu của ngành giảm nhẹ 5 điểm cơ bản so với cùng kỳ năm ngoái, xuống còn 2,25% trong năm 2024.

Một số ngân hàng lớn đã chủ động thắt chặt việc cấp tín dụng cho các khoản vay tiêu dùng mới như Ngân hàng TMCP Việt Nam Thịnh Vượng (VPB) và có tỷ lệ nợ xấu các khoản vay mua nhà thấp hơn trong nửa cuối năm 2024 như Ngân hàng TMCP Kỹ thương Việt Nam (TCB). Trong các ngân hàng quốc doanh, tỷ lệ nợ xấu phát sinh mới của Ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam (CTG) đã giảm mạnh trong nửa cuối năm 2024, trong khi Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BID) và Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam (VCB) đã giảm nợ xấu thông qua việc đẩy mạnh xóa nợ.

Ngược lại, chất lượng tài sản của các ngân hàng nhỏ tập trung vào khách hàng cá nhân và SMEs nhưNgân hàng TMCP Sài Gòn Công Thương (SGB), Ngân hàng TMCP An Bình (ABB), Ngân hàng TMCP Bắc Á (BAB) bị suy giảm, chủ yếu do nợ xấu từ các khoản vay mua nhà.

Trong năm 2025, chúng tôi kỳ vọng điều kiện kinh doanh tích cực hơn sẽ thúc đẩy việc giảm tỷ lệ hình thành nợ xấu trong ngành”, ông Nguyễn Mạnh Tùng nói.

Theo ông Phan Duy Hưng, CFA, MBA Giám đốc, Chuyên gia phân tích cao cấp VIS Rating, cho biết, động lực chính nâng cao năng lực tín nhiệm trong năm 2025 do đầu tư công được đẩy mạnh. Dòng vốn FDI ổn định, thặng dư thương mại, cùng những nỗ lực không ngừng của các cơ quan có thẩm quyền nhằm giải quyết các vấn đề pháp lý sẽ thúc đẩy hoạt động kinh doanh trong nước và cải thiện dòng tiền hoạt động của doanh nghiệp trong 2025.

Ông Hưng đã đưa ra 3 kịch bản phát triển của bức tranh ngân hàng năm 2025. Cụ thể:

Kịch bản tiêu cực: Giải ngân đầu tư công và thị trường bất động sản phục hồi chậm, hoạt động thương mại và nguồn vốn FDI yếu hơn. Lãi suất tăng mạnh trong bối cảnh áp lực tiền tệ và dòng vốn rút ròng. Tỷ lệ hình thành nợ có vấn đề cao hơn do môi trường kinh doanh kém hơn. ROAA thấp hơn khi NIM thu hẹp và chi phí tín dụng cao hơn. Bộ đệm rủi ro giảm do lợi nhuận tăng trưởng chậm. Rủi ro thanh khoản cao hơn do tăng trưởng tiền gửi thấp và tăng sử dụng nguồn vốn thị trường ngắn hạn trong bối cảnh áp lực tỷ giá gia tăng.

Kịch bản cơ sở: thặng dư thương mại cùng sự hồi phục của thị trường bất động sản. Lãi suất tăng nhẹ trong bối cảnh áp lực tỷ giá. Tỷ lệ hình thành nợ có vấn đề giảm trong bối cảnh môi trường kinh doanh tốt hơn. ROAA cải thiện nhờ NIM tăng nhẹ và chi phí tín dụng thấp hơn. Bộ đệm rủi ro ổn định do lợi nhuận cải thiện nhẹ. Nguồn vốn và thanh khoản ổn định nhờ đẩy mạnh sử dụng nguồn vốn trái phiếu dài hạn và tăng trưởng tiền gửi tốt hơn.

Kịch bản tích cực: Đầu tư công, thị trường bất động sản phục hồi tốt, thặng dư thương mại và dòng vốn FDI tốt hơn kỳ vọng. Lãi suất giảm nhờ áp lực tỷ giá thấp hơn. Tỷ lệ hình thành nợ có vấn đề giảm mạnh nhờ thị trường bất động sản cải thiện tốt hơn kỳ vọng. ROAA cao hơn nhờ NIM mở rộng và chi phí tín dụng thấp hơn trong bối cảnh cho vay mua nhà hồi phục mạnh hơn và lãi suất thấp. Bộ đệm rủi ro cải thiện nhờ tăng trưởng lợi nhuận tốt hơn và chất lượng tài sản cải thiện mạnh. Nguồn vốn và thanh khoản cải thiện khi tiền gửi CASA cải thiện nhờ cải thiện dòng tiền doanh nghiệp.