Tờ Nikkei Asian Review cho hay mới đây, Apple đã thực hiện một động thái bất ngờ khi cắt giảm đơn hàng sản xuất cho mẫu iPhone Air xuống gần mức "gần như ngừng sản xuất" chỉ vài tuần sau khi ra mắt.
Đây là một quyết định bất ngờ, phản ánh sự thật khắc nghiệt rằng mẫu điện thoại được coi là "táo bạo nhất" của Apple trong nhiều năm lại đang là điểm yếu lớn nhất trong dòng sản phẩm iPhone 17.
Thiết kế lệch nhịp
Khi Apple giới thiệu iPhone Air vào tháng 9, hãng mô tả đây là "chiếc iPhone táo bạo nhất trong nhiều năm", mỏng chỉ 5,6 mm, nhẹ hơn cả bút chì và là tuyên ngôn mới cho triết lý thiết kế tinh giản. Thế nhưng chỉ vài tuần sau khi lên kệ, đặc biệt tại các thị trường ngoài Trung Quốc, sản phẩm này đã chững lại một cách đáng lo.
Theo Nikkei, Apple đang cắt giảm mạnh đơn hàng sản xuất iPhone Air xuống gần mức "kết thúc sản xuất". Một giấc mơ đẹp về sự "mỏng nhẹ tối thượng" đã nhanh chóng hóa thành nỗi thất vọng trên bảng doanh số.
Trên thực tế, iPhone Air không phải là một sản phẩm tệ, ngược lại, nó mang trong mình nhiều tinh hoa kỹ thuật của Apple. Khung titan, camera 48 megapixel giống iPhone 17 Pro, và thời lượng pin "đủ cho cả ngày" khiến Air vẫn nằm trong nhóm thiết bị cao cấp.
Tuy nhiên, ở thời điểm 2025, người tiêu dùng không còn xem "mỏng nhẹ" là ưu tiên. Họ muốn pin khỏe hơn, camera đa ống kính, và khả năng xử lý mạnh cho các tác vụ AI hoặc quay video 8K.
Trong khi Apple vẫn giữ niềm tin vào sức hút của một thiết kế "tinh khiết", thị trường lại đang bước vào giai đoạn thực dụng trước thực trạng kinh tế khó khăn.
Sự thất bại này không chỉ đơn thuần là vấn đề tiếp thị; nó là một vấn đề về giá trị sản phẩm. Apple đã định vị iPhone Air với mức giá cao, tương đương hoặc gần với các mẫu Pro, nhưng lại buộc người dùng phải chấp nhận những "thỏa hiệp" không mong muốn. Để đạt được độ mỏng chỉ 5,6 mm, iPhone Air đã phải hy sinh thời lượng pin, và quan trọng hơn, nó chỉ được trang bị một camera sau, trong khi các mẫu iPhone 17 cơ bản cũng đã sở hữu hệ thống camera kép.
Theo khảo sát của KeyBanc Capital Markets, thị trường gần như "không có nhu cầu" đối với iPhone Air và người dùng "không sẵn sàng trả thêm cho một mẫu gập hoặc mỏng hơn". Khi người mua cân nhắc giữa một thiết bị mỏng hơn vài milimet với một chiếc iPhone 17 Pro có pin dài hơn hai tiếng và camera vượt trội, lựa chọn trở nên rõ ràng.
Trong dòng sản phẩm iPhone 17, Air được định vị như phiên bản "cầu nối" giữa cơ bản và Pro. Nhưng chính sự lưng chừng đó khiến nó không tạo được bản sắc riêng. Nếu iPhone 17 rẻ hơn, đáp ứng hầu hết nhu cầu đại chúng thì iPhone 17 Pro thì rõ ràng là lựa chọn cho người dùng cao cấp. Đối với iPhone Air, dù có thiết kế mỏng và đẹp lại không đủ khác biệt về trải nghiệm để thuyết phục khách hàng.
Thực tế, trong suốt 6 tuần đầu mở bán, iPhone Air luôn "sẵn hàng" trên website Apple ở mọi màu sắc, trong khi người đặt iPhone 17 và 17 Pro phải chờ 2–3 tuần để giao. Ở Trung Quốc, nơi sản phẩm ra mắt muộn hơn do quy định eSIM, doanh số Air ban đầu khả quan, nhưng không đủ cứu vãn toàn cầu. Apple vì thế đã yêu cầu các nhà cung ứng giảm đơn hàng xuống gần mức "ngừng sản xuất", đồng thời tăng sản xuất iPhone 17 thêm khoảng 5 triệu máy.
Dù iPhone Air ế ẩm, Apple vẫn giữ nguyên kế hoạch tổng sản lượng 85–90 triệu máy cho toàn bộ dòng iPhone 17, nhờ sức bán mạnh mẽ của các mẫu còn lại.
Tờ Fortune thì nhận định thị trường smartphone đã bước sang thời kỳ chín muồi. Những đổi mới không mang tính đột phá như mỏng hơn, nhẹ hơn, đẹp hơn không còn tạo nên sự bùng nổ doanh số nữa. Người dùng ngày nay mua "giá trị sử dụng" chứ không chỉ "ý tưởng thẩm mỹ". iPhone Air có thể là kiệt tác kỹ thuật, nhưng trong mắt người tiêu dùng, nó không đủ lý do để thay thế thiết bị đang dùng, nhất là khi các tính năng AI, pin và camera không vượt trội.
Điều này cũng phản ánh thách thức lớn hơn của Apple: làm sao duy trì sức hấp dẫn của một thương hiệu vốn sống bằng "cảm xúc thiết kế" trong khi thị trường lại đang đòi hỏi "hiệu năng thực tế".
Kế hoạch iPhone gập
Ban đầu, iPhone Air được xem là một bước đi chiến lược, một mẫu thử nghiệm để mở đường cho chiếc iPhone gập đầu tiên dự kiến ra mắt vào năm 2026. Tuy nhiên, nếu mẫu "Air" không thể thuyết phục người dùng trả mức giá cao cho một thiết kế đột phá nhưng thiếu tính năng, thì niềm tin của thị trường vào một chiếc iPhone gập, vốn sẽ còn đắt hơn và có lẽ cũng có những thỏa hiệp tương tự, chắc chắn sẽ bị ảnh hưởng.
Về mặt tích cực, thất bại của Air không nhất thiết là thất bại của Apple, mà có thể là bước đệm để công ty hiểu rõ hơn về giới hạn giữa thiết kế cực đoan và nhu cầu thực tế.
Tuy nhiên, về mặt kinh doanh, việc phải cắt giảm sản lượng xuống gần 90% chỉ sau hai tháng ra mắt vẫn là một đòn đau. Nó cho thấy ngay cả Apple vốn nổi tiếng về cảm hứng sáng tạo cũng không miễn nhiễm với sự khắt khe của thị trường đã bão hòa.
Trong khi iPhone Air chật vật, Apple lại đang ăn mừng với doanh số bùng nổ của các mẫu truyền thống. Nhờ sự tăng trưởng mạnh của iPhone 17 cơ bản (do được nâng cấp lên màn hình 120 Hz) và nhu cầu cao đối với dòng Pro, Apple không những bù đắp được sự sụt giảm của iPhone Air mà còn có thể tăng dự báo tổng sản lượng cho toàn bộ dòng sản phẩm.
Điều này chứng tỏ người tiêu dùng vẫn rất trung thành với thương hiệu, nhưng chỉ khi Apple cung cấp các sản phẩm có sự cân bằng hợp lý giữa tính năng và giá cả.
Thất bại của iPhone Air không chỉ là bài học cho Apple mà còn cho toàn ngành công nghiệp smartphone: sự đổi mới về hình thức phải đi đôi với giá trị sử dụng thực tế, không phải ý tưởng táo bạo nào cũng trở thành sản phẩm thành công. Khi thế giới smartphone ngày càng thực dụng, ngay cả một thiết kế "mỏng như gió" cũng có thể nặng trĩu trên vai Apple, vốn nổi tiếng là hãng bán cảm xúc hơn là điện thoại.
*Nguồn: Nikkei, Fortune, BI
.jpg "Nhân viên Apple 'khổ sở' vì tên là Samsung, phải đổi họ để được yên ổn")
