Vài năm qua, thị trường điện thoại thông minh ngày càng trở nên giống thị trường xe hơi cũ.
Bất chấp việc bị thay mới sau 2-3 năm và được coi như đồ dùng một lần, hơn bao giờ hết, những chiếc điện thoại này vẫn tồn tại, thậm chí tồn tại dài lâu. Điều này ảnh hưởng đến mọi thứ, từ việc thống trị cuộc chiến điện thoại thông minh đến cách các ông lớn tìm kiếm lợi nhuận.
Muốn mua cho đứa con lớn một chiếc điện thoại thông minh, bố mẹ chọn iPhone SE được tân trang lại có giá dưới 200 USD/chiếc. Muốn đứa con út có thiết bị để giải trí, họ lại đưa nó chiếc iPhone 8 cũ — thiết bị nghe có vẻ lỗi thời nhưng vẫn đang tạo ra doanh thu cho Apple thông qua đăng ký Apple Arcade 5 USD/tháng.
Thực tế, người Mỹ ngày càng có xu hướng sử dụng lại các thiết bị cũ. Điều này giúp iPhone có tuổi thọ cao hơn, trong khi các mẫu mới gần như không có nhiều sự khác biệt so với phiên bản cũ. Nói cách khác, điện thoại giống như một chiếc ô tô: đắt tiền, rất bền và có thể mua qua tay.
Sức mạnh bền bỉ của iPhone một phần đến từ việc Apple hỗ trợ nâng cấp phần mềm cho các thiết bị ra mắt từ đầu năm 2017. Những chiếc điện thoại này theo đó có thể quay vòng qua chủ sở hữu thứ hai và thậm chí thứ ba trước khi bị loại bỏ. Thậm chí, Apple còn tung ưu đãi giảm giá điện thoại mới nếu người dùng đổi điện thoại cũ - một xu hướng thường xuyên được thấy ở thị trường xe hơi.
Chiến lược này giúp Apple thống trị thị trường điện thoại di động. Có vẻ như phần lớn smartphone được sử dụng tại Mỹ cũng sẽ là iPhone – thành quả sau khi thị phần nhà Táo khuyết tăng đều đặn.
Hết quý II/2022, Counterpoint Research cho biết lần đầu tiên thị phần điện thoại di động của Apple tại Mỹ vượt mốc 50%. Tính đến tháng 12, iPhone chiếm 52,5% tổng số điện thoại thông minh được sử dụng, theo Hanish Bhatia, nhà phân tích tại Counterpoint. Ông dự đoán tỷ lệ này sẽ tiếp tục tăng lên cho đến khi Android tìm ra được cách ngăn chặn sự “xói mòn” trong cơ sở người dùng.
Việc Apple thống trị thị trường điện thoại thông minh Mỹ kéo dài trong nhiều năm. Thành quả này đến từ nhiều yếu tố, trong đó có việc hãng duy trì sự phổ biến của những chiếc iPhone với giới trẻ. Họ sợ cảm giác làm xáo trộn cuộc trò chuyện nhóm bởi những khung chat màu xanh lá cây - cách Apple hiển thị tin nhắn văn bản được gửi từ các thiết bị “ngoại lai”.
“Nếu không dùng iPhone, bạn rất dễ nằm ngoài các cuộc trò chuyện nhóm trên mạng xã hội của bạn bè. Nghe có vẻ xấu tính nhưng thật khó để nhắn tin với một người không dùng chung hãng điện thoại với mình”, Nicole Jimenez, sinh viên năm hai 20 tuổi tại Đại học Rutgers (New Jersey, Mỹ), giải thích.
Carolina Milanesi, nhà phân tích công nghệ của Creative Strategies, cho biết Apple đã xây dựng cả một hệ sinh thái gồm các sản phẩm phụ thuộc vào nhau, bao gồm AirPods, Mac và Apple Watch, để tạo “bẫy” cho người tiêu dùng.
Cũng như các phân khúc khác của nền kinh tế, từ thức ăn vật nuôi, phương tiện đi lại đến nhà ở, giày thể thao; các thiết bị điện tử tiêu dùng cũng trải qua một quá trình “cao cấp hóa” - cách tiếp thị nhằm tìm cách tính thêm phí cho người dùng.
Apple là động lực chính của xu hướng này - nơi chiếc iPhone 14 Pro Max cao cấp nhất được bán với giá 1.599 USD. Bằng cách tung ra các thiết bị đắt tiền song song với các tính năng tuyệt kỹ, Apple cố gắng tăng mức giá trung bình trên tất cả các lần bán iPhone mới lên hơn 900 USD kể từ mùa lễ 2022-2023 - cao hơn gần 10% so với một năm trước đó. Theo nhà phân tích Ming-Chi Kuo của Apple, mùa hè năm ngoái, iPhone 14 Pro Max là mẫu điện thoại phổ biến được ưa chuộng nhất trong số các mẫu Pro.
Sự thống trị của Apple trong các thiết bị cao cấp đang thúc đẩy doanh thu và lợi nhuận kỷ lục Song song với đó, thị trường điện thoại cũ trao tay cũng rất hưng phấn. “Trong 3-4 năm qua, Apple cũng tăng gấp đôi chính sách hậu mãi cho chiếc điện thoại của mình”, Chetan Sharma, một nhà phân tích ngành viễn thông cho biết.
Apple hiện đang triển khai nhiều chương trình cho điện thoại cũ. Trên toàn thế giới, 283 triệu chiếc smartphone đã qua sử dụng cũng đã được tân trang và bán lại vào năm 2022, theo ước tính của công ty nghiên cứu thị trường IDC. Đó là mức tăng 11,5% so với số lượng điện thoại đã qua sử dụng được bán vào năm 2021.
Đến năm 2026, IDC dự đoán số lượng điện thoại đã qua sử dụng được bán sẽ đạt 415 triệu chiếc, tương ứng với tốc độ tăng trưởng hàng năm gần 14%. Theo công ty phân tích công nghệ CCS Insight, điện thoại Apple chiếm hơn 80% thị trường điện thoại đã qua sử dụng.
Nhiều người nghĩ rằng việc bán các thiết bị cũ sẽ đe dọa doanh thu Apple, song thực tế, Apple tìm ra cách kiếm tiền trên gần như tất cả các dòng iPhone. Quý trước, Apple tạo ra doanh thu dịch vụ kỷ lục 20,8 tỷ USD, một phần nhờ 935 triệu đăng ký trả phí cho các dịch vụ của chính Apple, bao gồm ứng dụng, iCloud và Apple Music. Con số này chiếm gần 17% tổng doanh thu.
Tuy nhiên, lợi nhuận ổn định của Apple trong cả thị trường thiết bị cao cấp và thiết bị đã qua sử dụng không có nghĩa hãng này chắc chắn sẽ thành công trong tương lai. Ví dụ, công ty đến nay vẫn chưa giới thiệu điện thoại gập - sản phẩm giúp Samsung giành được nhiều thị phần từ các nhà sản xuất thiết bị cầm tay Android khác.
Dẫu vậy, từ châu Âu đến châu Á, đa phần tại các quốc gia giàu có, người tiêu dùng dưới 29 tuổi vẫn ưa chuộng iPhone, ngay cả ở quê hương Samsung là Hàn Quốc. Việc chuyển sang dùng iPhone có thể chậm hơn ở châu Âu vì một số yếu tố, bao gồm sự sẵn có của chiếc điện thoại Android.
“Thật nực cười, nhưng dường như iPhone đã biến thành biểu tượng của cả một thế hệ”, chuyên gia phân tích Mike Olson cho hay.
Theo: WSJ, BI