“Ăn chắc, mặc bền” với cổ tức: Trường phái đầu tư không bao giờ lỗi thời, ngay cả “cá mập” cũng không thể bỏ qua

Mua cổ phiếu “ăn” cổ tức (tiền mặt) là chiến lược đầu tư không hiếm trên sàn chứng khoán nhưng đôi khi lại bị “lu mờ” bởi những con sóng đầu cơ dồn dập. Với những người ưa thích lướt sóng, vài đồng cổ tức chỉ là “cơm thêm”, có thì tốt mà không có cũng chẳng sao. Nhưng bên cạnh đó, cũng có không ít nhà đầu tư theo trường phái “ăn chắc, mặc bền”, nắm giữ dài hạn hưởng cổ tức.

Khá may mắn, thị trường chứng khoán Việt Nam không thiếu cổ phiếu có truyền thống chi trả cổ tức cao lên đến hàng chục, thậm chí hàng trăm %. Những “con gà đẻ cổ tức” trải khắp trên cả 3 sàn với quy mô đa dạng từ bluechips cho đến midcap, penny.

Nhà đầu tư có thể thoải mái lựa chọn mà không ngại vấn đề thanh khoản. Từ các cá nhân - nòng cốt của thị trường có vốn khiêm tốn đến những "tay to" vốn khủng đều có thể đi tiền. Từ vài trăm triệu đến hàng trăm tỷ, vốn cỡ nào cũng có cổ phiếu phù hợp để đầu tư.

Danh sách chọn lựa bao gồm rất nhiều cái tên quen thuộc như Vianmilk (VNM), Sabeco (SAB), Nhựa Bình Minh (BMP), PV Gas (GAS), VEAM Corp (VEA), Dược phẩm Trung ương 3 (DP3), Mía đường Sơn La (SLS),… với truyền thống chi trả cổ tức hàng chục % mỗi năm. Ngay cả “tân binh” là Phốt pho Apatit Việt Nam (PAT) thậm chí cũng chơi lớn khi chia cổ tức đến 306,55% cho năm 2022.

Đa phần tỷ lệ cổ tức năm ngoái/thị giá của nhóm này đều khá hấp dẫn, cao hơn lãi suất tiền gửi tiết kiệm ngân hàng 12 tháng, thậm chí còn lên đến 2 chữ số. Đây là tỷ suất sinh lời đáng mơ ước trong bối cảnh thị trường biến động không thuận lợi. Việc điều chỉnh giá khi lăn chốt cổ tức có thể là rào cản trong ngắn hạn nhưng không thể phủ nhận giá trị mà việc đầu tư dài hạn mang lại khi nắm giữ những cổ phiếu này.

Như trường hợp của cổ phiếu CPH, thị giá sau nhiều lần điều chỉnh đã giảm xuống chỉ còn 300 đồng và không thể bị điều chỉnh thêm. Điều này đồng nghĩa với việc nhà đầu tư nắm giữ được hưởng “free” cổ tức mỗi năm. Tuy nhiên, cổ phiếu này đáng tiếc lại gần như không có thanh khoản do các cổ đông đa phần muốn nắm giữ lâu dài hưởng cổ tức thay vì “trading” ăn chênh lệch giá.

Về cơ bản, cổ tức cao đều đặn phần nào cho thấy sức khoẻ của doanh nghiệp. Chính sách cổ tức được duy trì đều đặn trên nền tảng doanh nghiệp “ăn nên, làm ra”. Lợi nhuận ổn định, thậm chí tăng trưởng qua từng năm cũng sẽ là yếu tố thúc đẩy cổ phiếu trên thị trường đi lên. Vì thế, nhà đầu tư dài hạn có thể “ung dung” hưởng lãi kép nhờ nắm giữ những cổ phiếu “sòn sòn” cổ tức cao hàng năm.

Có thể dễ dàng nhận thấy, nhóm có truyền thống chia cổ tức cao đều đặn hàng năm đa phần nằm trong lĩnh vực sản xuất. Các doanh nghiệp này thường xuyên duy trì lợi nhuận ổn định, một số trường hợp tăng trưởng đều tạo tiền đề cho chính sách cổ tức phóng khoáng. Thêm nữa, khá nhiều trong số này là doanh nghiệp có vốn Nhà nước và việc chia cổ tức cao là điều gần như bắt buộc.

Theo Nghị định 140/2020/NĐ-CP, các doanh nghiệp nhà nước nắm giữ trên 50% vốn điều lệ hoặc tổng số cổ phần có quyền biểu quyết, sau khi chia lãi cho các bên góp vốn, bù đắp khoản lỗ của các năm trước, trích quỹ khen thưởng, phúc lợi, trích quỹ đầu tư phát triển (tối đa 30%) thì phần lợi nhuận còn lại sẽ thực hiện chia hết cổ tức, lợi nhuận bằng tiền mặt cho các cổ đông.

Quy định này khiến cổ đông của các doanh nghiệp do Nhà nước nắm quyền chi phối như PV Gas, VEAM Corp có thể yên tâm với chính sách cổ tức hàng năm. Thậm chí, những doanh nghiệp Nhà nước không còn nắm quyền chi phối như Vinamilk, Sabeco, Nhựa Bình Minh cũng không ngần ngại “dốc hầu bao” khi trích gần như toàn bộ lợi nhuận để chi trả cổ tức hàng năm.

Đây là một trong những yếu tố làm gia tăng sức hút của các cổ phiếu này trong mắt khối ngoại. Điển hình như trường hợp của Thaibev tại Vinamilk, Sabeco hay SCG tại Nhựa Bình Minh, cổ tức cao hàng năm đem lại cho các tập đoàn này dòng tiền ổn định qua đó bù đắp một phần số tiền bỏ ra để mua gom cổ phần đồng thời có thêm nguồn lực để triển khai các kế hoạch trong tương lai.

Thực tế cho thấy chiến lược đầu tư “ăn” cổ tức không chỉ hấp dẫn với các nhà đầu tư cá nhân mà còn cả các tổ chức. Minh chứng rõ ràng nhất là việc Quỹ đầu tư Doanh nghiệp hàng đầu DC (DC Blue Chip Fund, DCBC) thuộc Dragon Capital mới đây đã thay đổi mục tiêu đầu tư tập trung vào nguồn thu đều đặn từ lãi và cổ tức thay vì các doanh nghiệp hàng đầu niêm yết trên sàn như trước.

Theo chiến lược mới, DCBC sẽ tập trung dành 100% tài sản quỹ vào cổ phiếu các doanh nghiệp có lịch sử trả cổ tức đều đặn trong quá khứ hoặc trong thời gian tới tại tất cả các ngành nghề. Đáng chú ý, cơ cấu đầu tư sau khi thay đổi sẽ không đầu tư vào trái phiếu niêm yết, trái phiếu chào bán ra công chúng, trái phiếu phát hành riêng lẻ.

Động thái của “cá mập” DCBC (do Dragon Capital quản lý) như một lời khẳng định cho vị thế của trường phái đầu tư dài hạn “ăn” cổ tức sẽ không bao giờ lỗi thời ngay cả trong bối cảnh làn sóng đầu cơ áp đảo trên thị trường chứng khoán.