Vốn ngoại "bơm" 6,1 tỷ USD để M&A DN Việt, sếp GELEX và Chủ tịch TTC Đặng Thành Công nói về cách tư duy và kỹ năng "làm deal"

Chiều ngày 9/12 tại TP.HCM, Diễn đàn Mua bán - Sáp nhập doanh nghiệp Việt Nam (M&A Vietnam Forum) lần thứ 17 do Báo Tài chính - Đầu tư tổ chức dưới sự bảo trợ của Bộ Tài chính đã chính thức diễn ra với chủ đề "Vị thế mới, Vận hội mới".

Phát biểu khai mạc, Thứ trưởng Bộ Tài chính Trần Quốc Phương nhận định nền kinh tế Việt Nam đang đứng trước vận hội lớn với mức tăng trưởng GDP năm 2025 dự kiến đạt khoảng 8% - con số cao nhất kể từ năm 2007.

Lãnh đạo Bộ Tài chính đặc biệt nhấn mạnh điểm sáng từ dòng vốn ngoại: trong 11 tháng đầu năm, vốn đầu tư thông qua hình thức góp vốn, mua cổ phần đã tăng 50,7%, đạt trên 6,1 tỷ USD.

Đây là minh chứng rõ nét cho thấy thị trường M&A đang sôi động trở lại, cộng hưởng với các nỗ lực tháo gỡ điểm nghẽn thể chế như Luật Đất đai 2024 để tạo ra "đường băng" thông thoáng cho các nhà đầu tư chiến lược.

Nhà đầu tư Nhật Bản: "Dư địa tăng trưởng của Việt Nam còn rất lớn"

Một trong những điểm sáng được thảo luận sôi nổi tại diễn đàn là tiềm năng của dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài, đặc biệt từ Nhật Bản. Ông Tamotsu Majima, Giám đốc cấp cao của RECOF Corporation, đã đưa ra một so sánh trực quan về sự hiện diện của doanh nghiệp Nhật Bản tại khu vực.

"Hiện nay Thái Lan có khoảng 6.000 doanh nghiệp Nhật Bản, trong khi con số này tại Việt Nam mới chỉ là 2.000. Chênh lệch này cho thấy dư địa tăng trưởng của thị trường Việt Nam vẫn còn rất lớn", ông Majima nhận định.

Đại diện RECOF cũng nhấn mạnh xu hướng mới của dòng vốn Nhật: "Các nhà đầu tư Nhật Bản đang muốn tìm kiếm đối tác Việt Nam để cùng mở rộng thị trường, thay vì chỉ đơn thuần thiết lập cơ sở sản xuất".

Một ví dụ điển hình là thương vụ mới đây của Tập đoàn Kokuyo, khi tuyên bố chi 27,6 tỷ Yên (tương đương hơn 4.500 tỷ đồng) để thâu tóm CTCP Tập đoàn Thiên Long (mã TLG - HoSE), nhà sản xuất văn phòng phẩm hàng đầu Việt Nam.

Chủ tịch TTC Đặng Văn Thành: "Việt Nam đi sau nhưng sẽ phát triển rất nhanh trong lĩnh vực năng lượng tái tạo"

Ở góc độ doanh nghiệp trong nước, ông Đặng Văn Thành, Chủ tịch Tập đoàn TTC, đã có những chia sẻ tâm huyết về vai trò của giới chủ doanh nghiệp trong bối cảnh mới. Để đón nhận hiệu quả dòng vốn đầu tư, đặc biệt là vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI), Việt Nam không chỉ cần chính sách phù hợp từ phía Chính phủ mà bản thân doanh nghiệp trong nước cũng phải chủ động nâng cao năng lực tiếp nhận.

Minh chứng cho việc đón đầu dòng vốn ngoại bằng tư duy minh bạch, ông Thành dẫn chứng việc TTC đã mua lại nhà máy đường Bourbon, hợp tác thành công với các tập đoàn lớn như JERA (Nhật Bản) trong mảng năng lượng hay Kuramoto trong mảng nông nghiệp.

Đề cập đến xu hướng phát triển bền vững, Chủ tịch TTC cho rằng cam kết Net Zero vào năm 2050 của Chính phủ là một thuận lợi lớn cho các doanh nghiệp biết tận dụng lợi thế tự nhiên.

"Với bờ biển dài hơn 3.260 km và khí hậu, Việt Nam đi sau nhưng sẽ phát triển rất nhanh trong lĩnh vực năng lượng tái tạo. Đây là cơ hội rất thuận lợi cho giai đoạn 2026-2030", ông Thành nói.

Phó Tổng Giám đốc GELEX: Cần kỹ năng làm deal

Tại phiên thảo luận, chiến lược huy động vốn và tái cấu trúc danh mục đầu tư, ông Nguyễn Hoàng Long, Phó Tổng Giám đốc GELEX  chia sẻ về công thức để doanh nghiệp Việt thành công trong các thương vụ M&A quốc tế.

Phó Tổng Giám đốc GELEX đúc kết cần 3 năng lực cốt lõi: "Thứ nhất là năng lực chiến lược và tư duy dài hạn, bởi M&A không phải trading ngắn hạn mà là quá trình tích hợp vào hệ sinh thái. Thứ hai là kỹ năng làm deal, đặc biệt với đối tác ngoại. Cuối cùng và quan trọng nhất là năng lực quản trị hậu M&A để hiện thực hóa giá trị cộng hưởng".

Ông Long cũng đưa ra một góc nhìn về hoạt động chào bán cổ phiếu lần đầu ra công chúng.

"IPO của GELEX là cuộc chơi dài hạn. Đây không phải hành động thoái vốn, mà là bước khởi đầu cho chu kỳ tăng trưởng mới và mở rộng quy mô mạnh mẽ hơn trong tương lai", ông Long khẳng định.

Ông cho biết thêm: "Hạ tầng GELEX có danh mục dự án dài hạn và nhà đầu tư chiến lược, Tập đoàn chỉ bán tỷ lệ vừa phải để duy trì kiểm soát và đảm bảo định hướng phát triển bền vững sau IPO". 

Minh chứng cho chiến lược này là đợt IPO 100 triệu cổ phiếu của Công ty Cổ phần Hạ tầng GELEX (GELEX Infrastructure) đang được triển khai trong tháng 12 với giá khởi điểm 28.000 đồng/cổ phiếu.

Về khẩu vị đầu tư, lãnh đạo GELEX cho biết tập đoàn kiên định với mô hình holdings, tập trung nguồn lực vào các lĩnh vực có dòng tiền ổn định như bất động sản công nghiệp, sản xuất công nghiệp và hạ tầng. 

Đáng chú ý, đối với mảng năng lượng, dù có kinh nghiệm triển khai, GELEX hiện không đặt trọng tâm ưu tiên. Ông Long thẳng thắn đánh giá lĩnh vực này "vẫn còn nhiều rủi ro, biên lợi nhuận khá thấp" ở thời điểm hiện tại.