UBND TP.HCM mới đây đã ban hành Quyết định số 4856/QĐ-UBND ngày 25/10/2023 thu hồi hơn 30.000m2 đất tại số 152 Trần Phú, phường 4, quận 5, từ Tổng Công ty Thuốc lá Việt Nam (Vinataba) vì chuyển nhượng trái phép.
Quyết định số 4856/QĐ-UBND của UBND TP. HCM được ban hành ngay trước thời điểm hạn chót 31/12/2023 mà Thanh tra Chính phủ đã kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp phối hợp với các bên liên quan thu hồi thửa đất nói trên tại 152 Trần Phú. Đến ngày 31/12/2023 chưa thực hiện được việc thu hồi thì chuyển cơ quan Điều tra, Bộ Công an để điều tra, xử lý theo quy định của pháp luật.
Theo Quyết định thu hồi vừa ban hành của UBND TP. HCM, khu ‘đất vàng’ có diện tích 30.972,7m2 thuộc thửa số 38, tờ bản đồ số 10 (theo tài liệu đo năm 2003), tọa lạc tại số 152 Trần Phú, phường 4, quận 5.
Khu đất được UBND TP.HCM cho phép Tổng Công ty Thuốc lá Việt Nam (nay là Tổng Công ty Thuốc lá Việt Nam - Công ty TNHH MTV) chuyển mục đích sử dụng đất để xây dựng cao ốc văn phòng, trung tâm thương mại dịch vụ, khách sạn, căn hộ cao cấp tại Quyết định số 4089/QĐ-UBND ngày 25/9/2008; được điều chỉnh diện tích đất tại Quyết định số 4985/QĐ-UBND ngày 18/11/2008.
Ngày 19/1/2009, Sở Tài nguyên và Môi trường TP.HCM cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đối với toàn bộ khu đất trên và đã đăng ký biến động ngày 26/8/2015 trên trang 4 Giấy chứng nhận góp vốn cho Công ty TNHH Vina Alliance.
Vinataba đã nhận bao nhiêu tiền từ Vina Alliance
Theo Báo cáo tài chính hợp nhất năm 2015 của Vinataba, tính đến thời điểm kết thúc năm 2015, Vina Alliance đã thanh toán cho Vinataba số tiền hơn 591 tỷ đồng (cập nhật đến 1/1/2015). Tại thời điểm này, Vinataba xác định Vina Alliance đang nợ Vinataba số tiền hơn 535 tỷ đồng (chưa tính phạt và lãi chậm trả).
Cũng theo Vinataba, ngày 26/8/2015, Công ty TNHH Vina Alliance đã được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho thửa đất hơn 3.000 m2 tại 152 Trần Phú nhưng doanh nghiệp lại chưa thực hiện thanh toàn số tiền còn nợ là 535 tỷ đồng (chưa tính phạt và lãi chậm trả).
Theo đó, Vinataba đã tính và ghi nhận lãi chậm trả đối với số tiền 535 tỷ đồng mà Vina Alliance nợ vào doanh thu tài chính năm 2015.Tại thời điểm 31/12/2015, Vinataba ghi nhận khoản phải thu đối với Vina Alliance là hơn 573 tỷ đồng.
Liên quan đến khoản phải thu của Vina Alliance, theo Báo cáo tài chính hợp nhất năm 2018 của Vinataba, tại thời điểm 1/1/2018, khoản phải thu ngắn hạn của Vina Alliance được Viantaba xác định chỉ còn ở mức 45,2 tỷ đồng, giảm mạnh so với số phải thu hơn 573 tỷ đồng tại thời điểm 31/12/2015 (chưa tính các khoản phạt, lãi chậm trả nếu có).
Cũng theo Báo cáo tài chính hợp nhất năm 2018 của Vinataba, đến thời điểm 31/12/2018, Vinataba không còn ghi nhận khoản phải thu ngắn hạn 45,2 tỷ đồng này nữa.
Quá trình ‘chuyển dịch” của ‘đất vàng’ 152 Trần Phú
Theo Thông báo Kết luận thanh tra số 1871/TB-TTCP ngày 20/10/2022, Thanh tra Chính phủ đã chỉ ra nhiều sai phạm của Vinataba trong việc thực hiện góp vốn dự án tại 152 Trần Phú.
Cụ thể, doanh nghiệp này không thực hiện đánh giá lại tài sản là không đúng quy định về quản lý tài sản doanh nghiệp nhà nước. Bên cạnh đó, Vinataba còn làm trái chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, vi phạm pháp luật về chuyển nhượng tài sản doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ khi chuyển nhượng hơn 30.927m2 đất tại số 152 Trần Phú không xin phép Thủ tướng Chính phủ và đồng thời không thực hiện đấu giá quyền sử dụng đất, có nguy cơ thất thoát tiền của Nhà nước, của doanh nghiệp.
Với những sai phạm nêu trên, Thanh tra Chính phủ yêu cầu Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp chủ trì cùng Bộ Tài chính, UBND TP.HCM, Vinataba và các Bộ, ngành liên quan thu hồi cơ sở nhà đất 30.927,7m2 tại 152 Trần Phú và xử lý các phát sinh trong quá trình thu hồi cơ sở nhà đất này.
“Trong quá trình thực hiện nếu phát hiện dấu hiệu tội phạm hoặc đến ngày 31/12/2023 chưa thực hiện được việc thu hồi thì chuyển Cơ quan điều tra, Bộ Công an để điều tra, xử lý theo quy định của pháp luật”, Thanh tra Chính phủ nhấn mạnh.
Được biết, khu đất tại số 152 Trần Phú được đánh giá là một trong những khu đất đẹp cuối cùng còn sót lại trong nội đô TP.HCM, khi có vị trí nằm giữa trung tâm quận 5, với 03 mặt tiền đường: Trần Phú, Lê Hồng Phong và Trần Nhân Tôn.
Đây là trụ sở và nơi đặt nhà xưởng của Công ty TNHH MTV Thuốc lá Sài Gòn (công ty có 100% vốn của Vinataba). Đến năm 2008, Vinataba và Công ty Thuốc lá Sài Gòn quyết định góp vốn thực hiện dự án thương mại trên chính khu đất trên, cùng các đối tác là Công ty Cổ phần Thương mại và Đầu tư VI NA TA BA (thành viên của Vinataba), Công ty TNHH Đô Thành Việt và Công ty Cổ phần Xây dựng Thương mại Căn nhà Mơ ước (nay là Công ty Cổ phần DRH Holdings). Dự án được cấp Giấy Chứng nhận Đầu tư ngày 13/10/2008 và Giấy Chứng nhận quyền sử dụng đất ngày 19/01/2009.
Sau đó, các thành viên này đã thành lập doanh nghiệp dự án là Công ty TNHH Vina Alliance, vốn điều lệ 880 tỷ đồng (tương đương 55 triệu USD tại thời điểm đó). Tuy nhiên, cơ cấu cổ đông Vina Alliance bắt đầu có sự thay đổi khi các cổ đông sáng lập Căn Nhà Mơ Ước, VI NA TA BA và Đô Thành Việt lần lượt thoái khỏi dự án. Cơ cấu cổ đông lúc này gồm: Pacific Alliance Land Limited thuộc quỹ đầu tư VinaCapital (62%), Vinataba (20%), Công ty TNHH Sơn Đông (10,5%) và Công ty Thuốc lá Sài Gòn (7,5%).
Sau đó, dự án đất vàng 152 Trần Phú tiếp tục thay đổi chủ lần nữa ngay sau khi nhận được quyền sử dụng đất chuyển nhượng từ Vinataba. Đầu năm 2017, cổ đông lớn nhất là Pacific Alliance Land Limited đã chuyển nhượng toàn bộ 62% cổ phần của mình trong dự án 152 Trần Phú cho Công ty TNHH Bất động sản Trí Đức (có trụ sở tại 36-38 Nguyễn Văn Trỗi, quận Phú Nhuận, TP.HCM), thu về 44,2 triệu USD. So với mức góp vốn 545,6 tỷ đồng (34,1 triệu USD thời điểm đầu tư), nếu tính theo đồng USD, công ty này lãi 10,1 triệu USD, tương đương tỷ suất lợi nhuận 30%, còn nếu tính theo VNĐ, con số này là khoảng 80%.
Tiếp sau Pacific Alliance, ngày 24/05/2017 và 13/06/2017, Công ty Thuốc lá Sài Gòn và Vinataba đã ký các hợp đồng chuyển nhượng 7,5% và 20% vốn trong liên doanh Vina Alliance cho cổ đông hiện hữu là Công ty TNHH Sơn Đông. Giá gốc của khoản đầu tư là 176 tỷ đồng, giá trị chuyển nhượng hơn 270 tỷ Đồng. Khoản lãi mà Vinataba (hợp nhất) nhận được là hơn 94 tỷ đồng. Sơn Đông vì vậy cũng nâng tỷ lệ sở hữu trong dự án từ 10,5% lên 38%.
Sau quá trình ‘dịch chuyển’ nói trên, quyền sử dụng khu “đất vàng” 152 Trần Phú từ Vinataba đã chính thức được chuyển toàn bộ cho các nhà đầu tư tư nhân. Tính đến tháng 09/2017, Công ty TNHH Vina Alliance chỉ còn lại hai cổ đông là Công ty TNHH Bất động sản Trí Đức (62%) và Công ty TNHH Sơn Đông (38%). Do không còn cổ phần tại Vina Alliance nên Vinataba lúc này về nguyên tắc không còn bất kỳ quyền và lợi ích nào tại đất vàng 152 Trần Phú.
.png "“Gương vỡ lại lành”: Trung Quốc giành lại vị thế nhập khẩu nhiều nhất loại mặt hàng này từ tay Nhật Bản sau khi sóng gió trong quan hệ đối tác với một quốc gia được giải quyết")
