Việt Nam trở thành “cường quốc” của mặt hàng này, xuất khẩu vượt Thái Lan, bỏ xa Mỹ

Việt Nam đã vươn lên vị trí số 2 thế giới về xuất khẩu gạo trong nửa đầu 2025, chỉ đứng sau Ấn Độ và vượt Thái Lan, đánh dấu bước xoay trục đáng chú ý trong bản đồ gạo toàn cầu.

Theo Báo cáo tháng 8 của Văn phòng Nông nghiệp Mỹ (USDA/FAS) tại Bangkok nêu rõ: 6 tháng đầu 2025, Thái Lan tụt một bậc xuống hạng 3, sau Ấn Độ và Việt Nam. Cùng thời điểm, cơ quan này tại TP.HCM thống kê Việt Nam xuất khẩu khoảng 4,7 triệu tấn trong nửa đầu năm.

Trong khi đó, Bộ Thương mại Thái Lan cho biết xuất khẩu gạo Thái Lan giảm 25% so với cùng kỳ, chỉ đạt 4,3 triệu tấn giai đoạn tháng 1–7/2025, do cung toàn cầu tăng và đồng baht lên giá; mục tiêu cả năm 7,5 triệu tấn vì thế chịu sức ép.

Còn theo Cục Hải quan, Bộ Tài chính, xuất khẩu gạo Việt Nam tháng 7/2025 đạt 790 nghìn tấn, tăng mạnh 52,1% so tháng trước. Lũy kế bảy tháng của năm 2025, tổng lượng gạo xuất khẩu của nước ta đạt 5,51 triệu tấn, tăng 3,9% so cùng kỳ năm trước.

Còn Hoa Kỳ, theo USDA/ERS, nhiều năm qua đứng quanh hạng 5 trong nhóm nước xuất khẩu gạo lớn nhất, thấp hơn 3 bậc so với Việt Nam ở kỳ xếp hạng nửa đầu 2025. ERS cũng cho biết gạo Mỹ chủ yếu xuất sang Tây Bán Cầu và Đông Bắc Á, quy mô xuất khẩu hàng năm nhỏ hơn đáng kể so với các cường quốc châu Á. 

Nguyên nhân của sự đảo chiều nằm ở cả cung và cầu. Từ tháng 3/2025, Ấn Độ tái mở xuất khẩu sau khi nguồn cung nội địa dồi dào, kéo giá gạo thế giới hạ nhiệt và tái phân bổ đơn hàng giữa các nhà xuất khẩu.

Với Thái Lan, đồng baht mạnh và nhu cầu chững lại ở Philippines, Indonesia làm giảm lợi thế giá; USDA/FAS Bangkok vì thế ghi nhận vị trí của Thái Lan rơi về thứ 3.

Ở chiều ngược lại, Việt Nam duy trì nhịp giao hàng ổn định sang châu Phi và Đông Nam Á, dù giá trị xuất khẩu giảm do mặt bằng giá thế giới hạ. 

Triển vọng những tháng còn lại 2025 phụ thuộc ba yếu tố: (i) tiến độ giao hàng sang các thị trường châu Phi - điểm đến lớn nhất của gạo Việt Nam năm nay; (ii) đơn hàng ASEAN sau khi Philippines/Indonesia cân đối lại dự trữ; và (iii) diễn biến giá khi Ấn Độ tiếp tục xả hàng.