Vị đại gia làm giàu từ lĩnh vực kỳ lạ: ‘Cầm hộ’ giấy tờ của người khác cũng thu về cả trăm triệu đô mỗi năm, mua bất động sản để 'sưu tập' chứ không bán

Làm giàu từ dịch vụ tưởng lỗi thời, nhưng hoá ra ai cũng cần

Cụm từ “xã hội không giấy tờ” đã xuất hiện được gần 1 nửa thế kỷ, nhưng thế giới vẫn đang tạo ra nhiều giấy chưa từng có. Và đây là một điều có lợi đối với tỷ phú Jim Thompson. Ở tuổi 83, Thompson đã đa dạng hoá Crown Worldwide Group ra bên ngoài lĩnh vực cốt lõi là vận chuyển và tìm thấy một thị trường ngách rất hấp dẫn, đó là lưu trữ tài liệu.

Hoạt động kinh doanh cốt lõi vẫn mang lại doanh thu lớn nhất là 45% trong tổng số 824 triệu USD của Crown trong năm ngoái. Tuy nhiên, mảng sinh lời nhiều nhất lại là lưu trữ hồ sơ, trong đó có việc giữ hàng núi giấy tờ cho khách hàng. Theo đó, lợi nhuận ròng của mảng này đạt 29%. 

Dù xu hướng số hoá dữ liệu ngày càng diễn ra mạnh mẽ, với hàng tỷ USD được chi để tạo nên các trung tâm dữ liệu mới trên khắp thế giới, song số lượng hồ sơ bằng giấy vẫn đang tăng lên. Thompson cho biết: “Mảng kinh doanh lưu trữ giấy tờ của tôi cũng đang phát triển.” 

Theo Forbes, ông hiện sở hữu tài sản trị giá khoảng 1,8 tỷ USD. Khối tài sản của ông chỉ đến từ quyền sở hữu Crown, công ty được ông thành lập ở Nhật Bản vào năm 1965 với chưa đầy 1.000 USD tiền vốn. 

Vị tỷ phú coi dịch vụ lưu trữ là nguồn doanh thu ổn định hơn, có thể bù đắp cho dịch vụ vận chuyển có thể biến động theo mùa và chủ yếu sôi nổi hơn vào mùa hè. Nhưng trong thời kỳ Covid-19, mảng vận chuyển của Crown thậm chí còn “ăn nên làm ra”, khi thực hiện 45.000 lượt vận chuyển quốc tế vào năm ngoái, con số cao nhất từ trước đến nay. 

Theo Forbes, mảng lưu trữ giấy tờ thuộc bộ phận Crown Records Management, hoạt động suốt 365 ngày và cung cấp dịch vụ bảo mật tài liệu tại chỗ. Thompson cho biết lĩnh vực này tạo ra lợi nhuận cực kỳ ổn định.  

Thompson sở hữu 74 nhà kho công nghiệp đều được trang bị điều hoà ở 48 quốc gia và đã thuê 105 nhà kho khác. Hoạt động kinh doanh lưu trữ của Crown không chỉ bao gồm giấy tờ mà còn mỹ phẩm, nước hoa và thời trang cao cấp, tác phẩm nghệ thuật. Họ còn có kệ chứa 1,1 triệu chai rượu vang. Trong tủ và hầm được kiểm soát nhiệt độ có 1,4 triệu đĩa CD-ROM và băng từ. 

Thompson bắt đầu phát triển mang lưu trữ giấy tờ vào năm 1984, với 25.000 thùng đựng và mỗi hộp có dung tích khoảng 0,3 m3. Hiện tại, số lượng thùng được sử dụng là 50 triệu và con số sẽ còn tiếp tục tăng. Công ty dự kiến họ sẽ lưu trữ 53 triệu thùng tài liệu vào năm 2025. 

Thông thường, các công ty cần lưu trữ giấy tờ vì nhiều lý do, có thể là liên quan đến chính sách nội bộ, yêu cầu của chính phủ hoặc các vụ kiện tụng có thể xảy ra. Không như dữ liệu điện tử - vốn dễ dàng thay đổi, dữ liệu trên giấy tờ có thông tin lâu dài hơn và an toàn hơn.

Tại Hong Kong, Thompson cho biết, các hợp đồng và tài liệu liên quan phải được lưu trữ trong 7 năm và thông thường các doanh nghiệp lựa chọn 12 năm. Một số ngân hàng thì có quy tắc nội bộ yêu cầu lưu giữ hồ sơ vật lý trong 15 năm. Vì những doanh nghiệp này không có đủ không gian để lưu trữ toàn bộ số giấy tờ đó, nên họ tìm đến Crown.

Để quản lý hoạt động kinh doanh này, Thompson đã có trong tay hàng loạt bất động sản công nghiệp có giá trị tăng vọt nhờ thị trường bùng nổ, đặc biệt là ở những địa điểm “hot” như Hong Kong và Singapore. Khi ông xây dựng nhà kho 4 tầng ở quận Sha Tin trên mảnh đất mua vào năm 1985, đây là một trong những toà nhà cao nhất trong khu phố. 

Thompson cho biết, bất động sản chiếm 15% lợi nhuận ròng của Crown Worldwide vào năm ngoái. Với danh mục đầu tư bất động sản trị giá hơn 1 tỷ USD, các ngân hàng đã đề xuất với Thompson thành lập một quỹ tín thác đầu tư bất động sản, nhưng ông từ chối vì cho biết mình là một “nhà sưu tập, chứ không muốn giao dịch.” 

Đế chế vận chuyển, lưu trữ được hình thành từ công ty có 1 nhân viên 

Thompson không phải thành viên đầu tiên trong gia đình ông kinh doanh lĩnh vực vận chuyển. Cha của ông từng làm việc tại một công ty vận chuyển tại California và hoạt động cả ở Nhật Bản. Trong thời gian theo học ngành kỹ thuật hàng không, Thompson đã đến thăm Nhật Bản và yêu thích đất nước này. Tốt nghiệp xong, ông vào làm ở chính công ty mà cha ông từng công tác và đến Yokohama. Sau khi rời công ty, người cha đã thuyết phục Thompson khi đó 25 tuổi mở công ty vận chuyển riêng. 

Khi mới mở công ty, Thompson chỉ có 1 nhân viên và 1 chiếc xe tải đi thuê. Nhưng cha ông lại là một cố vấn đắc lực. Công việc đầu tiên họ nhận được là chuyển đồ đạc của một gia đình từ Nhật Bản đến California và sau đó là 1 lo hàng nhập khẩu khá lớn cho 1 vị giám đốc ở Tokyo. 

Thompson nhớ lại, khi đó ông là người trực tiếp hỗ trợ đóng gói và chất hàng lên các xe container. 3 năm sau khi mở công ty, ông đã mua được chiếc xe tải đầu tiên. Năm 1970, Thompson đã mời một đối tác đến Hong Kong và 8 năm sau họ chuyển cơ sở từ Nhật Bản sang Hong Kong. 

Lưu trữ là một phần không thể thiếu của quá trình vận chuyển vì ai cũng muốn giữ các vật dụng trong nhà. Trong các nhà kho lớn ở Mỹ và Anh vào giữa những năm 1970, Thompson nhận thấy một điều chưa từng có ở châu Á đó là các thùng đựng tài liệu. Ông bắt đầu cung cấp dịch vụ lưu trữ hồ sơ cho khách hàng ở Hong Kong khi sử dụng không gian thuê. 

Với cơ sở khách hàng ngày càng mở rộng, Crown đã thực hiện nhiều thương vụ mua lại trong suốt 2 thập kỷ và mở rộng ra bên ngoài châu Á vào năm 2000. Năm 2006, công ty đã trả khoảng 87 triệu USD cho bộ phận dịch vụ kinh doanh ở Anh và Ireland của Sirva, giúp nâng quy mô kho chứa lên 14 triệu thùng cho 10.000 khách hàng ở 46 quốc gia. 

Từ năm 2015-2020, quy mô hoạt động của Crown lại mở rộng, được thúc đẩy bởi các thương vụ thâu tóm ở Malaysia và Úc. Theo Thompson, những địa điểm nằm trong top ưu tiên trong thời gian tới của công ty là thành phố Adelaide (Úc), Thiên Tân và các quốc gia như Ấn Độ và Việt Nam. 

Hiện tại, người kế nhiệm ông là con gái lớn Jennifer Harvey. Ở tuổi 54, Harvey đã làm việc cho Crown từ năm 1993 và hiện đang quản lý hoạt động tại Mỹ từ văn phòng ở New York. Con trai ông, Jim Thompson Jr., người thông thạo tiếng Quan thoại, sẽ điều hành công ty đầu tư bất động sản của riêng mình là Throne. 

Tham khảo Forbes