Chưa bao giờ thị trường chứng khoán Hàn Quốc lại thu hút sự chú ý của giới đầu tư toàn cầu như năm 2025. Chỉ trong mười tháng, chỉ số Kospi đã tăng hơn 66%, trở thành chỉ số chứng khoán có hiệu suất tốt nhất thế giới, bỏ xa S&P 500 của Mỹ tới gần 50 điểm phần trăm, mức chênh lệch chưa từng thấy trong hai thập kỷ.
Một thị trường từng bị gán mác "rẻ nhất châu Á" nay đang chứng kiến cuộc tái định giá ngoạn mục, khi cả thế giới đổ dồn ánh nhìn về Seoul.
Trong nhiều năm, cổ phiếu Hàn Quốc bị kìm hãm bởi "Korea discount", sự định giá thấp bắt nguồn từ quản trị doanh nghiệp yếu, quyền cổ đông thiểu số bị xem nhẹ và cấu trúc sở hữu chằng chịt trong các tập đoàn gia đình (chaebol). Kospi thường giao dịch dưới mức giá trị sổ sách, nghĩa là giới đầu tư tin rằng giá cổ phiếu còn thấp hơn giá trị tài sản của chính công ty.
Tuy nhiên vào năm 2025, điều đó đã thay đổi khi một loạt yếu tố từ làn sóng trí tuệ nhân tạo, cải cách quản trị đến sự trở lại của dòng vốn ngoại đã tạo nên hiện tượng Kospi.
Cơn sốt AI
Không phải ngẫu nhiên mà cú bứt phá của Kospi đi cùng sự bùng nổ của trí tuệ nhân tạo. Hai "ông lớn" công nghệ là Samsung Electronics và SK Hynix chiếm gần 30% vốn hóa toàn thị trường, trở thành đầu tàu kéo cả nền chứng khoán. Cổ phiếu Samsung tăng hơn 90%, trong khi SK Hynix đã tăng gấp ba lần chỉ trong vòng một năm.
Động lực đến từ nhu cầu khổng lồ về chip phục vụ AI, đặc biệt là bộ nhớ băng thông cao (HBM), linh kiện cốt lõi cho các hệ thống đào tạo mô hình ngôn ngữ lớn. Lợi nhuận hoạt động của Samsung trong quý III tăng hơn 30% so với cùng kỳ, đạt đỉnh ba năm. SK Hynix cũng chuẩn bị công bố kết quả rực rỡ, sau khi cùng Samsung ký hợp đồng cung ứng chip cho dự án trung tâm dữ liệu trị giá 500 tỷ USD của OpenAI mang tên "Stargate".



Trong chuỗi giá trị AI toàn cầu, Hàn Quốc giờ đây không chỉ là nhà cung ứng, mà là mắt xích chiến lược.
Sự trỗi dậy này phản ánh câu hỏi ngày càng ám ảnh giới đầu tư: "Nếu cổ phiếu công nghệ Mỹ đắt đỏ đến vậy, đâu là phần còn lại của chuỗi cung ứng vẫn còn bị định giá thấp?" Và câu trả lời dường như đang nằm ở Hàn Quốc.
Song hành cùng công nghệ là một làn gió cải cách đến từ chính phủ Hàn Quốc. Năm 2025, Seoul chính thức sửa đổi Bộ luật Thương mại, yêu cầu giám đốc công ty có nghĩa vụ trực tiếp với cổ đông, chứ không chỉ với gia đình kiểm soát.
Chính phủ còn lên kế hoạch giảm thuế cổ tức và thậm chí buộc các doanh nghiệp phải hủy cổ phiếu quỹ, biện pháp nhằm hạn chế thao túng quyền biểu quyết và cải thiện tính minh bạch.
Những động thái này gợi nhớ "cải cách Abenomics" ở Nhật Bản một thập niên trước, từng khiến Topix và Nikkei 225 bay cao. Giờ đây, Hàn Quốc đang đi theo con đường tương tự, với kỳ vọng xóa bỏ vĩnh viễn "Korea discount". Các nhà đầu tư nước ngoài, vốn từng ngần ngại, bắt đầu trở lại với tâm thế khác. Họ không còn xem Hàn Quốc là thị trường rủi ro, mà là một cơ hội được định giá sai.
Bên cạnh đó từ nửa cuối năm, nhà đầu tư nước ngoài đã mua ròng hơn 2 nghìn tỷ Won, đảo chiều hoàn toàn xu hướng bán tháo đầu năm và trở thành lực đẩy thanh khoản chính cho thị trường. Các chuyên gia nhận định rằng đây mới chỉ là khởi đầu, và dòng vốn nước ngoài dự kiến sẽ tiếp tục tăng, đặc biệt khi các nhà đầu tư cá nhân Hàn Quốc, vốn đang thận trọng, bắt đầu tham gia trở lại thị trường.
Sự trở lại này không chỉ tập trung vào cổ phiếu công nghệ, mà lan rộng sang các lĩnh vực công nghiệp then chốt như quốc phòng, đóng tàu và năng lượng.
Hanwha Aerospace, nhà sản xuất quốc phòng lớn nhất Hàn Quốc, đã tăng gần 300%, nhờ bùng nổ xuất khẩu vũ khí sau chiến tranh Ukraine. HD Hyundai Heavy Industries tăng hơn 100% khi phương Tây mở rộng đơn đặt hàng đóng tàu quân sự để cạnh tranh với Trung Quốc.
Trong khi đó, LG Energy Solution, nhà sản xuất pin lớn thứ ba thế giới, tăng hơn 40% chỉ trong tháng 10, được hưởng lợi từ nhu cầu lưu trữ năng lượng cho các trung tâm dữ liệu AI và chính sách thương mại Mỹ siết chặt Trung Quốc.
Các nhà phân tích cho rằng, nhờ vị thế trong chuỗi cung ứng toàn cầu, Hàn Quốc đang hưởng lợi kép: vừa là "nhà máy" của thế giới công nghệ, vừa là "cầu nối" giữa Mỹ và châu Á trong cấu trúc thương mại mới.

Tuy nhiên, đằng sau những con số kỷ lục, không ít chuyên gia cảnh báo về nguy cơ quá nóng. Phần lớn đà tăng hiện nay đến từ nhà đầu tư nước ngoài và các tổ chức nội địa, trong khi nhà đầu tư cá nhân, lực lượng thường tạo nên bong bóng, vẫn đứng ngoài. Một khi dòng tiền nhỏ lẻ quay trở lại ào ạt, nhiều chuyên gia dự đoán thị trường có thể chạm đỉnh.
Ngoài ra, Kospi vẫn phụ thuộc lớn vào ngành bán dẫn, vốn là lĩnh vực biến động mạnh theo chu kỳ. Nếu nhu cầu AI hạ nhiệt hoặc cải cách quản trị bị trì hoãn, sự điều chỉnh là điều khó tránh. Bản thân Ngân hàng Trung ương Hàn Quốc cũng đang cảnh báo về nguy cơ "chênh lệch giữa thị trường tài chính và kinh tế thực" khi tăng trưởng GDP vẫn dưới 2%.
Dù còn nhiều rủi ro, không thể phủ nhận rằng Hàn Quốc đang viết lại câu chuyện của mình. Từ một thị trường bị lãng quên, Kospi nay trở thành biểu tượng của sự phục hồi và niềm tin. Sự kết hợp giữa sức mạnh công nghệ, cải cách thể chế, và vị thế công nghiệp chiến lược đã biến quốc gia này thành một trung tâm thu hút vốn toàn cầu.
Nhưng câu hỏi lớn vẫn còn đó: liệu đây là khởi đầu của một chu kỳ tăng trưởng bền vững, hay chỉ là "cơn hưng phấn AI" nhất thời? Câu trả lời sẽ phụ thuộc vào việc Seoul có thể duy trì cải cách, mở rộng đổi mới và cân bằng giữa tài chính với nền kinh tế thực.
Kospi đang ở trên đỉnh thế giới, nhưng hành trình giữ vững ngôi vương sẽ khó khăn hơn nhiều so với việc chinh phục nó.
*Nguồn: FT, Fortune, BI
