Từ chuyện đội bóng HAGL không có tiền nếu thiếu Carabao: Nguồn doanh thu của các CLB Manchester United, Real Madrid ra sao?

Giải bóng đá vô địch quốc gia V-League 2023 có thể đã không có sự góp mặt của Hoàng Anh Gia Lai, một trong những câu lạc bộ danh tiếng hàng đầu, nếu như những vấn đề về mâu thuẫn lợi ích không được các bên giải quyết kịp thời. May mắn cho người hâm mộ bóng đá, điều này đã không xảy ra.

Mâu thuẫn chính dẫn đến những lùm xùm vừa qua là việc VPF yêu cầu HAGL không được sử dụng hình ảnh của nhà tài trợ Carabao trên áo đấu, bởi sản phẩm của Carabao là nước tăng lực, cạnh tranh trực tiếp với sản phẩm Night Wolf của nhà tài trợ chính Sâm Ngọc Linh Kon Tum.

Về cơ bản, sẽ có một cuộc chiến thương hiệu nước tăng lực trên áo đấu của HAGL với logo trước ngực, và sau lưng mang tên Carabao; logo trên hai cánh tay áo mang tên Sâm Ngọc Linh và Night Wolf. Điều này có phần hài hước. Giải pháp được HAGL đưa ra là loại bỏ dòng chữ “nước tăng lực” bằng cả tiếng Việt và tiếng Anh, chỉ để lại duy nhất logo Carabao.

Carabao là công ty sản xuất đồ uống Thái Lan có giá trị thị trường khoảng 3,15 tỉ USD, tính đến thời điểm hiện tại. Công ty nổi tiếng với thương hiệu nước tăng lực và chiến lược tài trợ cho các giải đấu thể thao lớn, bao gồm giải bóng đá Carabao Cup nước Anh, tên gọi khác là League Cup.

Ở cấp độ câu lạc bộ, các hợp đồng tài trợ áo đấu là một trong những nguồn thu quan trọng, nhất là tại giải bóng đá nhỏ như Việt Nam. Việc các đội bóng thi đấu hàng tuần, đạt thành tích cao và có lực lượng cổ động viên đông đảo góp phần thúc đẩy mạnh đối với thương hiệu xuất hiện cùng đội bóng.

Có thể lấy ví dụ từ các câu lạc bộ bóng đá hàng đầu thế giới, Real Madrid ký hợp đồng tài trợ với Fly Emirates có giá trị 60 triệu bảng Anh và Manchester United ký với TeamViewer hợp đồng giá trị 47 triệu bảng Anh mỗi mùa, theo thống kê của The Sun năm 2021.

Tóm lại, vị trí trên áo đấu là tài sản các đội bóng có thể bán. Với HAGL, câu lạc bộ này đang dành vị trí đẹp nhất, ngay trước ngực và phần lưng trên, cho Carabao. Ngoài ra, đội bóng bầu Đức cũng chừa chỗ cho BAPI, thương hiệu heo ăn chuối của tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai ở phần lưng dưới. Trang phục thi đấu được tài trợ bởi Mizuno thuộc CTCP Midomax Việt Nam với logo trên ngực phải.

Các câu lạc bộ bóng đá có thể kiếm doanh thu từ nhiều nguồn khác nhau, bên cạnh các hợp đồng quảng cáo như ví dụ ở trên, họ cũng có thể thu tiền từ bán vé trận đấu, bán đồ lưu niệm, bản quyền truyền hình, tài trợ từ chủ sở hữu…

Ở các giải bóng đá lớn hàng đầu thế giới, chúng ta có thể quan sát rõ hơn điều này. Câu lạc bộ bóng đá Manchester United đạt doanh thu 583 triệu bảng Anh mùa giải 2021 – 2022, theo báo cáo thường niên đội bóng. Trong đó, 148 triệu bảng Anh đến từ hợp đồng tài trợ, 110 triệu bảng từ bán đồ lưu niệm, 215 triệu bảng thu về từ bản quyền truyền hình, và 111 triệu bảng doanh thu bán vé.

Đây chỉ là số liệu để tham chiếu, cơ cấu nguồn thu của các câu lạc bộ bóng đá tại Việt Nam có thể sẽ khác rất nhiều và tỷ trọng doanh thu từ hợp đồng tài trợ có thể sẽ đóng góp cao hơn.

CLB HAGL được quản lý bởi CTCP Thể thao Hoàng Anh Gia Lai, công ty con thuộc sở hữu gần như toàn phần bởi CTCP Hoàng Anh Gia Lai. Ông Đoàn Nguyên Đức, chủ tịch, được người hâm mộ gọi với tên thân mật là bầu Đức, xưa nay nổi tiếng về tình yêu bóng đá. Hơn 20 năm qua, đội bóng HAGL luôn đều đặn chơi giải đấu số một quốc gia với sự tài trợ chính từ bầu Đức, bất kể hoạt động của tập đoàn HAGL có lên xuống ra sao.

Năm 2022, doanh thu của HAGL chủ yếu đến từ bán thịt heo và bán chuối. Tuy nhiên lợi nhuận gộp từ hoạt động kinh doanh bị ăn mòn hết bởi chi phí tài chính. Lợi nhuận sau thuế gần 1.200 tỷ đồng mà công ty có được chủ yếu đến từ việc hoàn nhập dự phòng. Dòng tiền hoạt động kinh doanh tiếp tục âm.