Trung Quốc mời ngân hàng trung ương nước ngoài mua vàng

Trong những tháng gần đây, một chiến lược mới của Trung Quốc bắt đầu lộ diện: sử dụng Ngân hàng Trung ương (PBOC) và Sàn Giao dịch Vàng Thượng Hải (SGE) như công cụ để mời gọi các ngân hàng trung ương ở những quốc gia thân thiện mua vàng và lưu giữ trong lãnh thổ Trung Quốc.

Mục tiêu của Bắc Kinh không chỉ là gia tăng dự trữ vàng, mà còn tạo dựng một vị thế chiến lược trong thị trường vàng toàn cầu, một bước đi nhằm giảm sự phụ thuộc vào đồng USD và các trung tâm tài chính phương Tây như London, New York hay Thụy Sĩ.

Theo những nguồn tin thân cận của MarketWatch và Reuters, ít nhất một quốc gia ở Đông Nam Á đã bày tỏ quan tâm tới kế hoạch này, mở ra tiền lệ mới cho một “hệ thống vàng quốc tế” do Trung Quốc dẫn dắt.

Dù chưa có phản hồi chính thức từ PBOC hay SGE, kế hoạch này đã tạo ra làn sóng quan tâm mạnh mẽ trên thị trường vàng, kéo giá kim loại quý này đạt mức kỷ lục mới: hơn 3.787 USD/ounce.

5.000 USD/ounce

Những biến động địa chính trị và các lệnh phong tỏa dự trữ ngoại hối của Phương Tây năm 2022 đã gióng lên hồi chuông cảnh tỉnh cho nhiều quốc gia. Rủi ro bị cắt đứt khỏi hệ thống tài chính phương Tây đã khiến các ngân hàng trung ương đẩy mạnh mua vàng, một tài sản được coi là “nơi trú ẩn an toàn” vượt qua các biến động chính trị.

Trung Quốc đã nhanh chóng nắm bắt cơ hội này. Bằng cách cung cấp một địa điểm lưu trữ vàng thay thế, Bắc Kinh không chỉ đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của các quốc gia mà còn trực tiếp thách thức vị thế thống trị của các trung tâm tài chính phương Tây như London và New York.

Đây là một động thái thông minh, giúp Trung Quốc từng bước giảm sự phụ thuộc vào đồng USD, đồng thời mở đường cho việc quốc tế hóa đồng Nhân dân tệ (NDT).

Bởi vậy việc Trung Quốc mở rộng vai trò lưu ký vàng không chỉ đơn thuần là một chiến lược kinh tế, mà còn mang ý nghĩa địa-chính trị sâu sắc. Vàng vốn được coi là “nơi trú ẩn an toàn” trong bối cảnh địa-chính trị bất ổn, và các quốc gia trên thế giới đang tích cực mua vàng để phòng ngừa rủi ro.

Trung Quốc tận dụng xu hướng này để đưa ra một lựa chọn mới: một kho lưu ký vàng quốc tế, nằm ngay trong hệ thống của mình.

Khác với các mô hình lưu ký vàng hiện tại, Bắc Kinh không yêu cầu di chuyển vàng từ kho dự trữ hiện tại của các nước tham gia. Thay vào đó, vàng mới sẽ được mua và lưu giữ tại kho liên kết với International Board của SGE, một cơ chế đã được thiết lập từ năm 2014 nhằm thu hút giao dịch vàng quốc tế.

Đây là một yếu tố quan trọng, giúp giảm chi phí, tăng tính linh hoạt và khiến kế hoạch trở nên hấp dẫn đối với các ngân hàng trung ương.

Tờ MarketWatch nhận định động thái của Trung Quốc là một dấu hiệu rõ ràng cho thấy sự thay đổi trong trật tự tài chính toàn cầu. Khi các quốc gia ngày càng đa dạng hóa dự trữ của mình, vàng sẽ tiếp tục đóng vai trò quan trọng như một công cụ bảo vệ trước những bất ổn.

Các chuyên gia dự báo, nhu cầu mạnh mẽ từ các ngân hàng trung ương sẽ tiếp tục là động lực chính đẩy giá vàng lên cao.

Goldman Sachs thậm chí còn dự đoán giá vàng có thể đạt 5.000 USD/ounce nếu một phần nhỏ lượng trái phiếu kho bạc Mỹ do tư nhân nắm giữ được chuyển sang vàng.

Cuộc chơi vàng đang nóng lên, và Trung Quốc đang tìm cách định hình lại luật chơi, hứa hẹn một tương lai đầy biến động nhưng cũng không kém phần hấp dẫn cho thị trường kim loại quý này.

Thách thức

Mặc dù tham vọng của Trung Quốc rất lớn, con đường để trở thành trung tâm lưu ký vàng toàn cầu vẫn đầy thách thức.

Hiện tại, Ngân hàng Anh nắm giữ hơn 5.000 tấn vàng, trị giá gần 600 tỷ USD, và giữ vị trí trung tâm vàng hàng đầu thế giới. Dự trữ vàng của PBOC chưa bằng một nửa con số này, chỉ đứng ở vị trí thứ 5 toàn cầu.

Điều này đồng nghĩa Trung Quốc cần vượt qua cả rào cản về uy tín, dịch vụ lưu ký và thanh khoản để thu hút đủ lượng khách hàng quốc tế.

Ngoài ra, các dịch vụ lưu ký và bảo vệ tài sản là yếu tố cốt lõi để xây dựng lòng tin, và các trung tâm phương Tây đã có hàng thế kỷ kinh nghiệm trong lĩnh vực này, điều mà Trung Quốc không có.

Hơn nữa, việc chuyển vàng sang Trung Quốc, mặc dù có thể tránh được rủi ro bị phong tỏa, nhưng cũng đồng nghĩa với việc từ bỏ tính thanh khoản và sự dễ dàng giao dịch tại các thị trường đã được thiết lập.

Dẫu vậy, Trung Quốc cũng sở hữu lợi thế lớn khi là thị trường vàng nội địa lớn nhất thế giới, cả về trang sức lẫn vàng thỏi và tiền xu đầu tư. Việc thúc đẩy giao dịch vàng trong nước không chỉ giúp Bắc Kinh kiểm soát tốt hơn thị trường nội địa, mà còn là bàn đạp để quốc tế hóa đồng nhân dân tệ.

Hơn nữa, động thái này diễn ra trong bối cảnh các ngân hàng trung ương trên thế giới đẩy mạnh mua vàng đặc biệt từ sau năm 2022 khiến vàng trở thành lựa chọn an toàn hơn.

Nếu thành công, kế hoạch của Trung Quốc sẽ đánh dấu bước chuyển lớn trong trật tự tài chính toàn cầu. Việc trở thành một bên lưu ký vàng quốc tế sẽ mang lại cho Bắc Kinh quyền lực đáng kể trong định hình giá vàng và quy trình giao dịch, đồng thời mở rộng ảnh hưởng của đồng nhân dân tệ.

Song đây là một cuộc chơi dài hạn. Để thách thức các trung tâm vàng lâu đời, Trung Quốc cần xây dựng hệ thống lưu ký vàng có uy tín cao, dịch vụ bảo quản chất lượng, cùng cơ chế minh bạch để tạo lòng tin với khách hàng quốc tế.

Thêm vào đó, việc thu hút đủ lượng vàng dự trữ quốc tế đòi hỏi Trung Quốc phải vừa thuyết phục được các ngân hàng trung ương, vừa đảm bảo rằng kho vàng của mình có thể vận hành an toàn trong bối cảnh địa-chính trị phức tạp.

Kế hoạch này của Trung Quốc không chỉ là một bước tiến trong chiến lược kinh tế, mà còn là một nước cờ chiến lược đầy tham vọng trong cuộc cạnh tranh quyền lực toàn cầu, nơi vàng không chỉ là tài sản mà còn là công cụ quyền lực.

*Nguồn: MarketWatch, Reuters, Fortune, BI