Trình độ tiếng Anh của người Nhật đang rơi xuống mức thấp nhất trong hơn một thập kỷ, xếp sau cả Lào và Việt Nam, theo một báo cáo toàn cầu khiến giới giáo dục và doanh nghiệp Nhật Bản lo ngại.
Bảng xếp hạng mới nhất của EF Education First – một tổ chức giáo dục quốc tế có trụ sở tại Thụy Sĩ – đặt Nhật Bản ở vị trí 96 trên 123 quốc gia, đưa nước này vào nhóm năng lực tiếng Anh “rất thấp” (very low), kém hơn cả nhiều quốc gia Đông Nam Á mà trước đây được xem là có trình độ tiếng Anh tương đối khiêm tốn. Điều này diễn ra trong bối cảnh Nhật Bản từng đứng ở hạng 14 vào năm 2011 và chỉ duy trì vị trí tương đối cao cho tới giữa những năm 2010, trước khi bắt đầu sụt giảm kéo dài gần như liên tục.
Điều đáng ngạc nhiên nhất có lẽ là điểm số thấp được ghi nhận nhiều chủ yếu ở nhóm tuổi từ 18 đến 25. "Mặc dù thế hệ này lẽ ra đã có nhiều cơ hội tiếp xúc với tiếng Anh thông qua giáo dục ở trường và học trực tuyến, nhưng chỉ số cho thấy điều đó chưa được phản ánh đầy đủ trong điểm số của họ", báo cáo cho biết.
Theo SCMP, sự suy giảm này không chỉ thể hiện ở vị trí tương đối trên bảng xếp hạng mà còn phản ánh điểm số trung bình thực tế của người Nhật trong các kỹ năng tiếng Anh, đặc biệt là ở phần nói và viết, vốn kém hơn đáng kể so với kỹ năng đọc và nghe. Điều này cho thấy nhiều người Nhật có thể hiểu tiếng Anh ở mức độ nhất định nhưng thiếu khả năng sử dụng ngôn ngữ một cách chủ động trong giao tiếp hàng ngày.
Các chuyên gia giáo dục Nhật Bản và quốc tế chỉ ra rằng nguyên nhân chính đằng sau xu hướng này là phương pháp dạy tiếng Anh lỗi thời trong trường học và sự phụ thuộc ngày càng tăng vào công nghệ dịch thuật, như ứng dụng dịch trên điện thoại và trợ lý AI, khiến nhiều học sinh và người trẻ cảm thấy không cần thiết phải học sâu tiếng Anh nữa. Hệ thống giảng dạy hiện tại ở nhiều nơi vẫn nhấn mạnh việc học ngữ pháp và kiến thức kiểm tra hơn là kỹ năng giao tiếp thực tế, khiến người học thiếu cơ hội thực hành nói tiếng Anh trong môi trường tự nhiên.
Makoto Watanabe, giáo sư truyền thông tại Đại học Hokkaido Bunkyo, cho biết “một trong những lý do cơ bản” dẫn đến sự suy giảm trình độ tiếng Anh ở Nhật Bản là do thiếu tính cần thiết. Ông cho biết, đối với nhiều công ty Nhật Bản, quy mô thị trường nội địa đồng nghĩa với việc nhân viên không cần phải biết tiếng Anh.
“Chính phủ liên tục nói về toàn cầu hóa và tầm quan trọng của quan hệ hợp tác với các quốc gia khác, nhưng nền giáo dục tiếng Anh dành cho học sinh ở đây lại không đáp ứng được nhu cầu hay sở thích của họ”, ông Watanabe nói. “Và họ đã phát hiện ra ChatGPT và các ứng dụng tương tự khác, những ứng dụng giúp họ giao tiếp bằng tiếng Anh một cách quá dễ dàng.
Ông Watanabe cũng cho biết, trong bối cảnh Nhật Bản đang đối mặt với tình trạng thiếu hụt lao động nghiêm trọng, ngay cả những người có kỹ năng ngoại ngữ hạn chế cũng có thể tìm được việc làm ổn định. Ông nói: “Ngày càng có nhiều người trẻ không muốn bỏ công sức học tiếng Anh”.
Báo cáo cũng chỉ ra sự khác biệt địa lý rõ rệt: người sống ở các đô thị lớn – nơi tiếng Anh xuất hiện nhiều hơn – có trình độ tốt hơn, trong khi ở vùng nông thôn với dân số già chiếm ưu thế và ít tiếp xúc với môi trường quốc tế, trình độ tiếng Anh đặc biệt thấp.
Việc trình độ tiếng Anh của Nhật Bản sa sút gây nhiều lo ngại vì ngôn ngữ này thường được xem là yếu tố then chốt trong hội nhập toàn cầu, thu hút nhân tài quốc tế và phát triển kinh doanh xuyên biên giới. Đối với một nền kinh tế lớn như Nhật Bản, sự tụt hạng theo bảng đánh giá toàn cầu đặt ra câu hỏi về hiệu quả của chính sách giáo dục ngôn ngữ và nhu cầu cải cách sâu rộng hơn trong cách tiếp cận việc dạy và học tiếng Anh trong nước.
Báo cáo của EF gây ra nhiều luồng tranh luận giữa các nhà giáo dục và giáo viên nước ngoài. Một bình luận trên trang tin Japan Today bày tỏ sự tiếc nuối rằng “một tỷ lệ lớn người dân” ở Nhật Bản đã học tiếng Anh 10 năm, “nhưng lại không thể giao tiếp đơn giản”.
Bài đăng cho biết: “Nếu bạn tham dự một tiết học tiếng Anh điển hình ở trường trung học, bạn sẽ thấy ít nhất 80% nội dung được giảng dạy bằng tiếng Nhật. Học sinh Nhật Bản không học tiếng Anh, mà chỉ nghe giáo viên nói về tiếng Anh bằng tiếng Nhật. Toàn bộ chương trình và phương pháp giảng dạy cần phải được loại bỏ và thiết kế lại.”
Một người bình luận khác thì tỏ ra cam chịu hơn: “Tôi đoán là trong khoảng một thập kỷ nữa, tiếng Anh sẽ được đưa vào chương trình học ở trường. Thực sự không còn cần thiết nữa. Trí tuệ nhân tạo đang ngày càng tiến gần hơn đến máy dịch thuật vạn năng trong Star Trek . Tại sao phải học tiếng Anh nếu nó ở ngay trong tầm tay bạn?”.
Theo: SCMP, Japan Today
.png "Cảnh báo ‘lạm phát ảo’ khiến lãi suất neo cao ở mức 'không cần thiết', Thống đốc Fed tiết lộ mức cắt giảm lãi suất mạnh tay hơn")
.png "Thêm thủ đoạn lừa đảo mới, chưa từng xuất hiện liên quan đến shipper giao hàng: Ai cũng dễ bị sập bẫy")
