Những năm 2000, bên trong một căn nhà nhỏ ở quận Hà Đông, mỗi chiều tan tầm, người ta lại bắt gặp hình ảnh một cậu bé ngồi vắt vẻo bên song cửa sổ, ngóng bố đi làm về.
Người bố làm công việc lái xe cho doanh nghiệp nên thường trở về trên những chiếc ô tô khác nhau. Ngày qua ngày, niềm vui của cậu con trai nhỏ là quanh quẩn bên chân bố, nhìn ông cắm cúi thay dầu, sửa máy, chăm chút tỉ mỉ cho những chiếc ô tô. Thế giới của những chiếc cờ-lê, tua-vít, máy móc… đã trở thành một phần ký ức tuổi thơ đẹp đẽ của cậu bé.
Nhiều năm sau này, cậu bé đã trở thành một nhà sáng tạo nội dung, sở hữu kênh TikTok riêng với hơn 465 nghìn người theo dõi và nhiều video triệu view. Tên đầy đủ của cậu là Lê Phúc Thành, được biết tới nhiều nhất qua những video giới thiệu về xe ô tô.
Phúc Thành kể, từ năm 11-12 tuổi, khi chưa có cơ hội tiếp cận với nguồn thông tin khổng lồ từ Internet, cậu đã say sưa nghiền ngẫm những quyển tạp chí xe đầy sắc màu mượn của một người bạn. Đó chính là những kiến thức đầu tiên Thành tự trang bị cho mình về xe.
Có cơ duyên làm việc từ năm 2017 tại AutoPro – một chuyên trang thông tin về thị trường ô tô, xe máy trong nước và quốc tế, Thành được đào tạo bài bản và thỏa sức sáng tạo với niềm đam mê của mình.
Tuy nhiên, chặng đường làm nghề của chàng thanh niên không được trải hoa hồng. Đó là một hành trình nỗ lực từ con số 0 - Không quan hệ, Không bệ đỡ và Không được ai biết đến.
Thách thức lớn nhất của Thành khi ấy là làm sao mượn được xe để quay phim, chụp ảnh. Phúc Thành kiên trì liên hệ với gần hết các showroom ô tô quanh khu vực Hà Nội, nhưng đáp lại là lời từ chối thẳng thừng hoặc sự lạnh nhạt, thờ ơ.
“Thời điểm đầu, ngay cả những showroom thân thiện nhất, đồng ý cho chụp thì cũng không quá thoải mái, bởi họ cho rằng chụp nhiều cũng không được lợi ích gì. Trong khi, chiếc xe ô tô là tài sản rất lớn, nếu chẳng may rủi ro, xây xước, hỏng hóc,... thì rất phiền”, Thành kể lại.
Những thứ chàng trai 20 tuổi khi đó có được chỉ là sự chân thành, lễ phép và chăm chỉ, nhưng đã tạo được hảo cảm ban đầu với một số người. Như sau này, một quản lý ở showroom đã chia sẻ lại với Thành: “Anh thấy mày cũng ngoan, chăm chỉ, vất vả đi hơn chục cây số đến đây, nên anh đánh xe ra cho mày làm!”
Theo thời gian, chất lượng những sản phẩm của Phúc Thành tốt dần lên và cậu cũng từng bước xây dựng được lòng tin với các doanh nghiệp. Từ việc chỉ chụp xe bên trong showroom, Thành được tin tưởng đến mức giao hẳn những chiếc xe vài tỷ, thoải mái lái ngang dọc ngoài đường.
Khi đã trở thành một "content creator" (nhà sáng tạo nội dung) được nhiều người biết tới, việc mượn xe với Phúc Thành trở nên dễ dàng hơn rất nhiều, nhưng cậu vẫn chỉ thân thiết với những nơi đã hỗ trợ từ ngày đầu. Thành trân trọng những người đã giúp đỡ, tạo điều kiện khi mình còn khó khăn.
Sau một thời gian xây dựng kênh TikTok AutoPro, Thành nổi tiếng hơn với những video hàng triệu lượt xem. Chàng trai 27 tuổi nổi lên trong số các bạn trẻ làm sáng tạo nội dung với những kịch bản mang màu sắc riêng, gây ấn tượng về cách sử dụng ngôn từ, chơi chữ, ý tứ ẩn dụ.
Dưới các video, nhiều người xem bày tỏ sự đồng cảm và thích thú với cách dẫn dắt hay những câu nói mang đậm dấu ấn cá nhân Phúc Thành kiểu như:
“Đi BMW biển 5 số chứng tỏ bạn mới giàu, đi BMW biển 4 số chứng tỏ bạn giàu có thâm niên”;
“Đây là một chiếc BMW phù hợp với những người từ 18 đến 22 tuổi... nhưng có bố mẹ giàu!”;
“ Một chiếc điện thoại mà nếu chỉ nhìn màn hình, các cô gái sẽ bỏ chạy. Nếu nhìn logo, các cô gái vẫn chạy, nhưng mà là chạy theo” (Giới thiệu điện thoại xe Bentley).
Nếu có 10 tỷ, tôi cũng chỉ mua xe 1 tỷ! Vấn đề là chơi xe cần có gu!
* Xin chào Phúc Thành. Được biết bạn mua xe ô tô riêng khá sớm, khi mới 24 tuổi, Thành có thể chia sẻ một chút về câu chuyện mua chiếc xe đầu tiên này được không?
Phúc Thành : Do đặc thù công việc, mình thường xuyên phải di chuyển từ Hà Đông sang Long Biên để chụp xe nên việc đi lại khá vất vả, đặc biệt khi thời tiết khắc nghiệt. Mình nhớ có những ngày hè khi sang tới Long Biên, trời nóng đến mức gạt cái chân chống xuống đường có thể thấy được mặt đường nhựa lún xuống vì nhiệt độ quá cao.
Khổ nhất là mình bị bệnh xoang mãn tính, có nhiều lần cơn xoang tái phát, trên đường mình vừa đi vừa phải tìm tiệm tạp hóa để mua… khăn giấy (Cười).
Cuối cùng, mình quyết định mua xe để đảm sức khỏe. Về tài chính, do đã đi làm từ năm 19 tuổi, trải qua nhiều công việc như barista, trợ giảng, biên tập và 2 năm làm việc tại AutoPro nên mình có chút vốn dành dụm riêng. Tất nhiên, mình cũng nhận được sự trợ giúp một phần từ gia đình.
* Thành có cho rằng việc sở hữu xe hơi hạng sang là cách thể hiện điều kiện và đẳng cấp của một người không?
Phúc Thành : (Cười) Trong một số trường hợp cụ thể, chắc mình chỉ phải làm điều đấy (mua xe hơi hạng sang – PV) để chứng minh cho những người thiếu hiểu biết thôi!
Lấy ví dụ như ở Thái Lan, quốc gia có tỷ lệ sở hữu xe ô tô cá nhân vào khoảng 280 chiếc trên mỗi đầu 1.000 dân, thuộc mức cao ở Đông Nam Á. Tuy nhiên người Thái Lan chỉ coi ô tô là phương tiện đi lại. Ở bên này sẽ không khó để bắt gặp hình ảnh những người già lái xe rất đắt, hay những xe rất “phèn” đỗ hiên ngang ngay cạnh xe sang trong cùng một khu trung tâm thương mại.
Bản thân càng hiểu và làm nhiều về xe, mình càng chỉ chú trọng vào các tính năng sử dụng của một chiếc ô tô và xác định rõ ràng, xe là một phương tiện phục vụ cho công việc và đời sống.
* Nhưng khi thu nhập và điều kiện kinh tế của Thành tốt hơn, bạn có quyền mua cho mình những thứ tốt hơn. Chẳng hạn, nếu có 10 tỷ, bạn có thể mua xe vài tỷ?
Phúc Thành : Với thứ khác mình không chắc, nhưng với xe, nếu có 10 tỷ mình cũng chỉ mua xe 1 tỷ. Để chọn mua tiếp một cái xe, mình cũng sẽ chỉ mua đúng theo nhu cầu. Hiện nay, những xe phổ thông đã trang bị được rất nhiều tính năng tương tự với xe sang. Khác biệt phần nhiều đến từ những thứ xa xỉ hơn, còn về nhu cầu sử dụng cơ bản thì cũng chỉ đến vậy.
Mình nghĩ, mấu chốt vấn đề là chơi xe cần có gu! Khi mua một chiếc xe mà người ta hiểu lý do mình mua và chơi nó như thế nào người ta sẽ tôn trọng mình, hơn là mua xe nhiều tiền mà chẳng hiểu gì về nó.
Tôi luôn nghĩ “ngày tàn” của mình có thể là ngày mai, hoặc tuần sau!
Hiện nay, không còn phải tranh cãi về việc sáng tạo nội dung có phải là nghề hay không, trên thế giới thậm chí đã có riêng một thuật ngữ nói về công việc xây dựng dựa trên nền tảng trực tuyến phát triển bởi những người sáng tạo nội dung là nền kinh tế sáng tạo .
Trong nền kinh tế sáng tạo, không tồn tại bất cứ một rào cản nào về tuổi tác, học thức, bằng cấp hay thậm chí ngoại hình, chỉ cần một chiếc điện thoại hoặc máy tính nối mạng, con người có thể kiếm tiền từ suy nghĩ, kỹ năng và ý tưởng của chính bản thân họ.
* Chính việc kiếm tiền từ “ý tưởng” khiến nhiều người cảm thấy áp lực phải “sáng tạo” hàng ngày là rất lớn. Thành nghĩ sao về điều này?
Phúc Thành : Mình không gặp quá nhiều áp lực với việc sáng tạo. Bản thân mình sợ sự nhàm chán và lặp lại. Trung bình cứ 6 đến 7 tháng mình sẽ tự thay đổi để làm mới mình.
So với việc phải liên tục sáng tạo, mình cảm thấy việc một người hướng nội như mình phải "hướng ngoại" còn áp lực hơn.
* Vậy còn “nỗi ám ảnh” về việc “hết thời” thì sao?
Phúc Thành : Mình nghĩ về sự đào thải hàng ngày, từ lúc bắt đầu và ngay cả khi mình tự tin nhất. Mình luôn nghĩ ngày "tàn" của mình có thể là ngày mai, hoặc tuần sau. Chắc đấy là một trong những lý do khiến mình thúc bản thân làm rất nhiều mặc dù môi trường ở Schannel hiện tại rất thoải mái và tôn trọng sự lựa chọn riêng của mỗi cá nhân.
Tất cả những người kiếm tiền từ sự nổi tiếng, ai đó có thể thấy họ giống với ngôi sao. Nhưng mình lại liên tưởng tới những chiếc bóng đèn. Chẳng đèn nào sáng mãi được. Và đèn muốn sáng cần có điện.
Sự yêu quý, quan tâm, theo dõi của mọi người chính là “dòng điện” của mình. Vì vậy, mình luôn đọc tất cả bình luận của mọi người như một cách để cảm nhận nguồn “năng lượng”.
* Điều gì đã thu hút “dòng điện” đến với Thành chứ không phải một cái “bóng đèn” khác?
Phúc Thành : Điều đầu tiên là mọi người nhìn thấy được chất xám mình bỏ vào nội dung. Họ thích cá tính và màu sắc của Phúc Thành. Mình khá tôn trọng sự khác biệt và hướng tới việc lan truyền những điều vui vẻ, tích cực qua các video thay vì bày tỏ quan điểm một cách mạnh mẽ.
Sau cùng, có lẽ mọi người cảm nhận được con người trên video là con người thật của mình, không phải một hình ảnh cố “diễn”.
Cuối cùng thì mình nghĩ cách sống, đối đãi với bạn bè, đồng nghiệp cũ,… sẽ khiến mọi người tôn trọng mình. Giống như cái tên mà ông nội đặt cho mình với ý nghĩa: có Phúc tất sẽ Thành.
Ở một khía cạnh khác, không phải chỉ những lời khen ngợi, động viên, mà ngay cả những lời chê mang tính chất xây dựng và có thiện chí với mình cũng là nguồn năng lượng đáng quý. Để mình thấy còn có thể cố gắng được nhiều hơn.
* Nói về cá tính và màu sắc của Phúc Thành, các kịch bản của bạn đều có nội dung ngắn gọn, khai thác sự đa nghĩa của ngôn từ để chơi chữ, gieo vần,… Đó là năng khiếu hay kết quả của sự rèn luyện?
Phúc Thành : Bình thường khi mình nói chuyện với bạn bè cũng sử dụng từ ngữ, ý tứ, hình ảnh liên tưởng như vậy. Chỉ có điều, khi giới thiệu hay giải thích một điều gì đó với người khác, mình thường tư duy trước, sắp xếp ý sao cho dễ hiểu và chọn cách nói nhấn nhá với việc gieo vần hoặc chơi chữ.
Lấy một ví dụ về video "viral" (lan truyền nhanh chóng và mạnh mẽ - PV) nhất hiện tại của mình đạt 17,3 triệu lượt xem là video giới thiệu về một ngôi nhà có tổng chi phí hoàn thiện lên tới 60 tỷ đồng với rất nhiều công năng.
Mình không đưa mọi người tham quan theo thứ tự thông thường mà dẫn dắt người xem bằng ngôn ngữ. Kịch bản của mình khai thác vào tính đồng âm trong tiếng Việt, chẳng hạn, từ phòng thể thao có máy chạy bộ mình đưa người xem vòng qua phòng làm việc – một nơi cũng để “ chạy ”, nhưng là chạy deadline.
Cách nói chuyện của mình với bạn bè thân thiết ở bên ngoài cũng kiểu như vậy!
* Đã thử nghiệm với nhiều chủ đề khác nhau và đạt được thành công nhất định, Thành sẽ vẫn tiếp tục làm video về xe trong tương lai?
Phúc Thành : Mình sẽ không bao giờ bỏ “xe”, tuy nhiên cũng sẽ làm những mảng khác như nhà cửa, nội thất... Mở rộng lĩnh vực không chỉ giúp mình đa dạng hóa được nội dung sản phẩm của mình mà còn là cơ hội để mình tích lũy thêm kiến thức và trải nghiệm.
Những người theo dõi quan tâm xe, họ sẽ lớn lên cùng mình, và mình cần ngày càng trưởng thành hơn, không phải chỉ về tuổi tác.
Trong tương lai, mình đang hướng tới những nội dung dài hơn, chia sẻ và nói chuyện với mọi người có chiều sâu hơn. Hiện tại mình đang làm những số nháp video dài, sau khi nhìn lại, chỉnh sửa, cảm thấy phù hợp mình sẽ đẩy lên.
* Cảm ơn Phúc Thành về cuộc trò chuyện!