Thương chiến lan đến ngành logistics Mỹ, khách hàng Trung Quốc liên tục huỷ chuyến, giảm lượt đặt chỗ, hàng loạt nhà xuất khẩu ‘án binh’ chờ tin đàm phán thuế quan

Cuộc thương chiến Mỹ - Trung đang bắt đầu ảnh hưởng đến nền kinh tế Mỹ. Bằng chứng là các cảng container và các hãng vận tải hàng không ghi nhận lượng hàng hóa vận chuyển từ Trung Quốc sụt giảm mạnh. Số lượng tàu chở quần áo, đồ điện tử, đồ nội thất và các hàng hóa khác từ Trung Quốc đến Mỹ giảm mạnh vì ngày càng có nhiều chuyến hàng bị hủy.

Các tập đoàn logistics cho biết lượt đặt chỗ vận chuyển container đến Mỹ đã giảm đáng kể từ khi Mỹ áp mức thuế nhập khẩu 145% đối với hàng hóa Trung Quốc. Cảng Los Angeles – cửa ngõ chính của hàng hoá Trung Quốc vào Mỹ – dự báo lượng hàng cập cảng trong tuần bắt đầu từ ngày 4/5 sẽ thấp hơn 1/3 so với cùng kỳ năm trước.

Theo dữ liệu mới nhất từ dịch vụ theo dõi container Vizion, tính đến giữa tháng 4, lượt đặt chỗ để vận chuyển container tiêu chuẩn 20 feet từ Trung Quốc sang Mỹ đã giảm 45% so với cùng kỳ năm ngoái.

Tổng thư ký Phòng Thương mại Quốc tế (ICC) John Denton cho biết sự gián đoạn dòng chảy thương mại Mỹ - Trung cho thấy các doanh nghiệp "tạm hoãn quyết định" trong lúc chờ đợi Washington và Bắc Kinh đàm phán thỏa thuận giảm thuế.

Cả Washington và Bắc Kinh đều bắt đầu cảm nhận được tác động. Bằng chứng là hai bên đã công bố một số mặt hàng ngoại lệ với lệnh áp thuế. Đồng thời, ông Trump dự đoán mức thuế 145% sẽ “giảm đáng kể”. Tuy nhiên, phía Trung Quốc tuyên bố vào thứ Sáu tuần trước rằng không có cuộc đàm phán nào với Mỹ đang diễn ra.

Khi những lô container hàng Trung Quốc đầu tiên chịu thuế cao cập cảng Mỹ trong tuần tới, các nhà vận tải cho biết chuỗi cung ứng đang có sự thay đổi. Giám đốc vận tải biển Nathan Strang tại tập đoàn logistics Flexport cho biết các công ty đang tạm ngưng vận chuyển để chờ tin từ Washington và Bắc Kinh.

Một số nhà bán lẻ và nhà sản xuất có thể tạm dừng đơn hàng vì họ đã vội vã nhập hàng với khối lượng lớn vào đầu năm để tránh bị áp thuế quan.

Các nhà điều hành cho biết các nhà nhập khẩu Mỹ đang tiêu thụ lượng tồn kho hiện có trước khi nhập thêm hàng mới từ Trung Quốc. Họ cũng lưu trữ hàng hóa tại các kho ngoại quan – nơi hàng có thể được lưu trữ mà không tính thuế và chỉ nộp thuế khi rút hàng hoặc chuyển sang các nước láng giềng như Canada.

Ông Strang cho biết hàng hoá đang nằm chờ cả tại điểm xuất phát và điểm đến. Một khi thoả thuận cắt giảm thuế được ký kết, giá cước vận tải sẽ tăng vọt.

Một trong những hãng vận tải container lớn nhất thế giới Hapag-Lloyd cho biết các khách hàng Trung Quốc đã hủy khoảng 30% đơn đặt chỗ vận chuyển.

Theo hãng phân tích dữ liệu vận tải biển Sea-Intelligence, việc hủy chuyến cũng tăng mạnh. Số lượng tàu từ Trung Quốc bị hủy ngày càng nhiều. Trên tuyến châu Á - Bắc Mỹ, số lượng container sụt giảm gần 400.000 so với kế hoạch ban đầu, tương đương mức giảm 25% so với trước khi thuế được áp dụng.

Theo Giám đốc Alan Murphy của Sea-Intelligence, nhu cầu vận chuyển hàng hóa từ Trung Quốc đến Bờ Tây nước Mỹ có thể giảm 28% vào tuần này, trong khi nhu cầu tại các cảng Bờ Đông có thể giảm 42% vào tuần tiếp theo.

“Tác động thực sự đáng kinh ngạc”, ông nói.

Riêng cảng Los Angeles dự kiến sẽ có 20 chuyến tàu bị hủy trong tháng 5, tương đương hơn 250.000 container. Con số này tăng mạnh so với 6 chuyến bị hủy trong tháng 4.

Khối lượng hàng hoá vận chuyển bằng đường hàng không cũng sụt giảm mạnh. Hiệp hội Giao nhận Vận tải Hàng không Mỹ (Airforwarders Association) cho biết lượt đặt chỗ của các khách hàng Trung Quốc đã giảm khoảng 30%.

Ngành vận tải còn chịu thêm áp lực khi Mỹ quyết định chấm dứt “de minimis”, chính sách miễn thuế với lô hàng trị giá dưới 800 USD. Đây vốn là kênh quan trọng cho các nhà bán lẻ thương mại điện tử như Shein và Temu. Quy định mới sẽ có hiệu lực từ ngày 2/5.

Dù việc tích trữ hàng hóa và định hướng lại chuỗi cung ứng đã giúp người tiêu dùng tránh khỏi tình trạng thiếu hụt hàng hóa, nhưng các công ty vận tải và nhà bán lẻ đang bắt đầu cảm nhận được sức ép từ đà giảm nhập khẩu.

Một trong những công ty vận tải đường bộ lớn nhất Mỹ là Tập đoàn Knight-Swift Transportation (Arizona) đã cảnh báo khối lượng vận chuyển sẽ giảm do bất ổn từ các mối đe dọa thuế quan.

Tổng giám đốc Adam Miller cho biết: "Một số khách hàng lớn của chúng tôi đã bày tỏ lo ngại rằng chi phí thuế quan sẽ dẫn đến sản lượng vận chuyển trong tháng 5 giảm. Một số khách hàng đã hủy hoặc tạm ngưng đặt hàng, đặc biệt là từ Trung Quốc và đang tìm cách điều chỉnh chuỗi cung ứng để tránh chi phí phát sinh".

Ông John Shea, CEO của Momentum Commerce, cảnh báo về nguy cơ "gọng kìm kép" giữa giá cả tăng và sức mua giảm. Ông nói: "Chúng tôi thấy người tiêu dùng đang bắt đầu chuyển sang những lựa chọn rẻ hơn... trong khi giá cả lại âm thầm tăng lên".

Theo Financial Times, WSJ