Thủ tướng hôm 26/3 yêu cầu Bộ Tài nguyên và Môi trường cùng các bộ, ngành sớm trình Chính phủ các nghị định hướng dẫn chi tiết thi hành Luật Đất đai và thông tư. Đây là cơ sở để Chính phủ đề xuất Quốc hội cho phép luật này có hiệu lực từ 1/7, thay vì 1/1/2025 như được thông qua tại kỳ họp hồi đầu năm.
Dự thảo tờ trình Quốc hội cho phép luật có hiệu lực sớm hơn nửa năm cần được Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Tư pháp và các cơ quan liên quan trình Chính phủ trước ngày 31/3.
Tại hội nghị diễn ra đầu tháng 3/2024, Bộ trưởng Tài nguyên và Môi trường Đặng Quốc Khánh từng bày tỏ kỳ vọng hoàn thành sớm các nghị định hướng dẫn để đề xuất Luật Đất đai có hiệu lực ngay tháng 7.
Được biết, hiện Bộ TN&MT đang xây dựng dự thảo của 6 nghị định, 5 thông tư; Bộ Tài chính 2 nghị định; Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn một nghị định; Bộ Nội vụ một thông tư.
Đại diện nhiều địa phương cũng mong luật đất đai sớm được đưa vào cuộc sống.
Theo Phó chủ tịch TP. HCM Bùi Xuân Cường cho biết Luật Đất đai sửa đổi được thông qua đã tác động lớn đến đời sống kinh tế - xã hội của thành phố. Hai tháng đầu năm 2024, số thủ tục liên quan đến nhà đất hơn 67.000, tăng gần 19.000 hồ sơ so với cùng kỳ.
Triển vọng tháo gỡ những ách tắc pháp lý cho thị trường
Luật Đất đai 2024 được thông qua và có thể được áp dụng sớm 6 tháng so với dự kiến hứa hẹn sẽ chấm dứt các bất cập về pháp lý và mở ra những cơ hội mới cho thị trường bất động sản phát triển bứt phá.
Luật Đất đai 2024 đã bỏ quy định Chính phủ ban hành khung giá đất, giao thẩm quyền cho các địa phương ban hành bảng giá đất. Đồng thời, mở rộng các trường hợp áp dụng bảng giá đất để đơn giản thủ tục hành chính, tiết kiệm thời gian đối với một số trường hợp phải xác định giá đất. Luật Đất đai (sửa đổi) cũng phân cấp cho Chủ tịch UBND cấp huyện quyết định giá đất cụ thể đối với trường hợp giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất, công nhận quyền sử dụng đất, gia hạn sử dụng đất, xác định giá khởi điểm đấu giá quyền sử dụng đất để giao đất, cho thuê đất, điều chỉnh quy hoạch xây dựng chi tiết, thu hồi đất.
Theo Tiến sĩ Đậu Anh Tuấn, Phó Tổng Thư ký, Trưởng ban Pháp chế Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), Luật Đất đai 2024 hứa hẹn sẽ có tác động tích cực với doanh nghiệp và thúc đẩy giao dịch bất động sản.
Điểm đáng chú ý nhất theo ông Tuấn là việc Luật đã cho phép người Việt Nam định cư ở nước ngoài có quốc tịch Việt Nam, là công dân Việt Nam thì có đầy đủ các quyền liên quan đến đất đai như công dân Việt Nam ở trong nước.
Từ góc độ doanh nghiệp, Chủ tịch Hiệp hội Nhà thầu xây dựng Việt Nam Nguyễn Quốc Hiệp khẳng định, các doanh nghiệp đều mong muốn Luật Đất đai 2024 sớm đi vào cuộc sống một cách hiệu quả và kỳ vọng việc phân cấp quyền hạn cho HĐND cấp tỉnh, cấp huyện được quyền quyết định nhiều nội dung về giá đất, chuyển đổi mục đích sử dụng đất... sẽ được hướng dẫn cụ thể và dễ thực hiện.
Theo Giáo sư, Tiến sĩ Hoàng Văn Cường, Ủy viên Ủy ban Tài chính - Ngân sách của Quốc hội nhấn mạnh, Luật Đất đai 2024 có nhiều quy định mở ra thông thoáng, nhưng cũng có những quy định chặt chẽ hơn để bảo đảm tính pháp lý cao hơn. Trong các điều khoản chuyển tiếp cũng nêu rất rõ, trường hợp nào áp dụng ra sao, trường hợp nào thay đổi. Một điểm nhấn mạnh tinh thần của luật là cái gì sai mà của doanh nghiệp thì doanh nghiệp phải chịu, nhưng cái gì sai do cơ quan nhà nước thì Nhà nước phải chịu, chứ không bắt doanh nghiệp chịu.
Những điểm mới quan trọng của Luật Đất đai 2024
Theo các chuyên gia, Luật Đất đai 2024 có 10 điểm mới đáng chú ý có thể tác động đến diễn biến của thị trường bất động sản sau khi có hiệu lực thi hành.
Bỏ khung giá đất, ban hành bảng giá đất mới từ 1.1.2026
Luật Đất đai 2024 đã bỏ khung giá đất. Đồng thời, tại Điều 159 Luật này quy định, các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương sẽ công bố Bảng giá đất mới áp dụng từ ngày 1.1.2026.
Hàng năm Ủy ban nhân dân (UBND) cấp tỉnh phải trình Hội đồng nhân dân (HĐND) cấp tỉnh quyết định điều chỉnh, sửa đổi, bổ sung bảng giá đất để công bố và áp dụng từ ngày 1.1 năm sau.
Đất không có giấy tờ trước ngày 1.7.2014 được cấp sổ đỏ
Khoản 3 Điều 138 Luật Đất đai 2024 quy định, hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất từ 15.10.1993 - trước 1.7.2014 không có giấy tờ về quyền sử dụng đất sẽ được cấp sổ đỏ nếu đáp ứng các điều kiện sau:
- Không vi phạm pháp luật về đất đai.
- Không thuộc trường hợp đất được giao không đúng thẩm quyền.
- Nay được UBND cấp xã nơi có đất xác nhận là không có tranh chấp.
Đất cấp sai thẩm quyền sau 2014 sẽ được cấp sổ đỏ
Đất được giao không đúng thẩm quyền cho hộ gia đình, cá nhân từ ngày 1.7.2014 - trước ngày 1.1.2025 đáp ứng các điều sau theo quy định tại khoản 4 Điều 140 Luật Đất đai 2024 thì được cấp sổ đỏ:
- Nay được UBND cấp xã nơi có đất xác nhận không có tranh chấp.
- Phù hợp với quy hoạch sử dụng đất.
- Người sử dụng đất có giấy tờ chứng minh đã nộp tiền để được sử dụng đất.
Thêm nhiều trường hợp được miễn, giảm tiền sử dụng đất
Luật Đất đai 2024 đã bổ sung thêm một số trường hợp được miễn, giảm tiền sử dụng đất từ ngày 1.1.2025 như:
- Hộ gia đình, cá nhân được giao đất ở khi Nhà nước thu hồi đất gắn liền với nhà ở phải di chuyển chỗ ở mà không đủ điều kiện được bồi thường về đất ở mà không có chỗ ở nào khác trong địa bàn xã, phường, thị trấn nơi có đất thu hồi.
- Sử dụng đất làm mặt bằng xây dựng nhà xưởng sản xuất...
Đa dạng các hình thức bồi thường cho người dân bị thu hồi đất
Luật Đất đai 2024 đã bổ sung thêm hình thức bồi thường bằng đất khác mục đích sử dụng với loại đất bị thu hồi; nhà ở. Ưu tiên người dân được bồi thường bằng đất, bằng nhà ở được lựa chọn bồi thường bằng tiền nếu có nhu cầu.
Chỉ được thu hồi đất khi đã bàn giao nhà ở tái định cư
Tại khoản 6 Điều 91 Luật Đất đai 2024 nêu rõ: Việc phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và việc bố trí tái định cư phải được hoàn thành trước khi có quyết định thu hồi đất.
Khoản 5 Điều này cũng quy định, khu tái định cư phải hoàn thiện các điều kiện về hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội đồng bộ theo quy hoạch chi tiết được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt.
Bổ sung thêm khoản hỗ trợ cho người dân bị thu hồi đất
Ngoài các khoản hỗ trợ như quy định hiện hành, Luật Đất đai 2024 bổ sung thêm các khoản hỗ trợ khác:
- Hỗ trợ di dời vật nuôi.
- Hỗ trợ để tháo dỡ, phá dỡ, di dời đối với tài sản gắn liền với đất là phần công trình xây dựng theo giấy phép xây dựng có thời hạn theo pháp luật về xây dựng mà đến thời điểm thu hồi đất giấy phép đã hết thời hạn.
Cho phép người không trực tiếp sản xuất nông nghiệp, doanh nghiệp được nhận chuyển nhượng đất trồng lúa
Hiện nay, theo khoản 3 Điều 191 Luật Đất đai 2013, hộ gia đình, cá nhân không trực tiếp sản xuất nông nghiệp không được nhận chuyển nhượng, nhận tặng cho quyền sử dụng đất trồng lúa.
Tuy nhiên, tại khoản 8 Điều 45 Luật Đất đai 2024 không còn quy định trường hợp này.
Theo đó, từ ngày 1.1.2025, người không trực tiếp sản xuất nông nghiệp được phép nhận chuyển nhượng, tặng cho đất trồng lúa.
Tăng hạn mức nhận chuyển nhượng đất nông nghiệp
Khoản 1 Điều 177 Luật Đất đai 2024 cho phép hạn mức nhận chuyển quyền sử dụng đất nông nghiệp của cá nhân không quá 15 lần hạn mức giao đất nông nghiệp của cá nhân đối với mỗi loại đất thay vì 10 lần như Luật Đất đai 2013.
Người Việt Nam định cư ở nước ngoài được mở rộng quyền sử dụng đất
Khoản 3 Điều 4 Luật Đất đai 2024 quy định cá nhân trong nước, người Việt Nam định cư ở nước ngoài có quốc tịch Việt Nam là công dân Việt Nam và được gọi chung là cá nhân.
Theo đó, người Việt Nam định cư ở nước ngoài là công dân Việt Nam được thực hiện đầy đủ các quyền, nghĩa vụ của người sử dụng đất như cá nhân trong nước.
.png "Cơn sốt giá toàn cầu của vàng được dự đoán ‘chưa có hồi kết’ vì một cái tên: BRICS")
.jpg "BCG Land đặt mục tiêu doanh thu 2024 tăng trưởng gấp 3 lần")
.png "Tại sao việc FED duy trì lãi suất cao trong thời gian dài hơn không hẳn là một tin xấu?")