Thất nghiệp quá nhiều, Trung Quốc gửi 300.000 lao động trẻ về quê...chăn bò

Hãng tin CNN cho biết tỷ lệ thất nghiệp quá cao trong giới trẻ đã khiến chính quyền một số địa phương này ra sáng kiến gửi 300.000 lao động trẻ không có việc làm về quê lao động trong vòng 2-3 năm.

Cụ thể tỉnh Guangdong, một trung tâm sản xuất và giàu có bậc nhất tại Trung Quốc đã đề nghị vào tháng 3/2023 rằng chính quyền địa phương sẽ giúp sinh viên mới ra trường, nhà khởi nghiệp trẻ tìm được công việc nếu họ về các vùng quê. Đồng thời tỉnh này cũng khuyến nghị thanh thiếu niên về quê tìm việc thay vì vật vờ trên thành phố, sống không ổn định.

Động thái này được cho là để hưởng ứng lời kêu gọi của chính quyền Bắc Kinh vào tháng 12/2022, khuyến khích lao động trẻ về quê tìm việc để khôi phục kinh tế nông thôn.

Lời kêu gọi của tỉnh Guangdong diễn ra trong bối cảnh tỷ lệ thất nghiệp lao động tuổi từ 16 đến 24 tại Trung Quốc đã tăng lên mức 19,6%, cao thứ 2 trong lịch sử. Tỷ lệ này tương đương với khoảng 11 triệu thanh thiếu niên không có việc làm sống vật vờ tại các thành phố, thị trấn Trung Quốc.

Tồi tệ hơn, con số này sẽ còn tăng khi 11,6 triệu sinh viên sẽ tốt nghiệp trong năm nay, mức cao kỷ lục trong lịch sử.

“Bối cảnh đại dịch Covid-19 cùng với việc thất nghiệp đã khiến nhiều thanh thiếu niên trẻ có trình độ tại các thành phố lớn ở Trung Quốc ngày càng bức xúc. Bởi vậy việc đưa lực lượng này về quê lao động có thể làm giảm thiểu các rủi ro, bất ổn về xã hội, đồng thời khôi phục nền kinh tế nông thôn”, chuyên gia Alex Capri của Tổ chức Hinrich Foundation viết trong báo cáo tháng 11/2022.

Hãng tin CNN nhận định việc lao động trẻ thất nghiệp được cho là một trong những nguyên nhân chính ảnh hưởng đến đà giảm tốc tăng trưởng của Trung Quốc những năm vừa qua.

Việc Trung Quốc theo đuổi “Zero Covid” gây ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh, buôn bán nhỏ trong 3 năm qua đã khiến nhiều lao động trẻ mất nguồn thu. Thêm nữa, chính sách siết chặt kiểm soát Internet, bất động sản và mảng giáo dục, dạy thêm vốn cung cấp hơn 80% việc làm cho thanh thiếu niên càng khiến tình hình trở nên khó khăn.

Vỡ mộng

Theo CNN, lao động trẻ Trung Quốc hiện nay được nhận sự đào tạo tốt nhất trong nhiều thập niên qua với số lượng kỷ lục sinh viên mới ra trường. Thế nhưng tình hình thực tế đã khiến nhiều bạn trẻ vỡ mộng trong bối cảnh kinh tế giảm tốc.

Việc cố bám trụ lại thành phố trong khi không có đủ việc làm khiến ngày càng nhiều thanh thiếu niên nghi ngờ về giá trị của tấm bằng đại học.

Giờ đây các sinh viên ra trường sẽ buộc phải lựa chọn cố gắng tìm kiếm việc văn phòng ở thành phố nhưng đối mặt rủi ro thất nghiệp, hoặc rũ bỏ ánh hào quang đại học để về quê...chăn bò hay làm lao động chân tay, vốn là điều họ đã cố gắng tránh khi lựa chọn đi học.

“Giới trẻ Trung Quốc nhận ra tấm bằng đại học sẽ chẳng giúp họ gia tăng vị thế xã hội nhiều hay đảm bảo nhiều cơ hội việc làm hơn. Thậm chí nhiều sinh viên còn nhận định những gì họ học được có khi còn chẳng hữu dụng nữa”, chuyên gia Craig Singleton của Viện FDD đánh giá.

Đây cũng là nguyên nhân chính dẫn đến các xu thế “nằm thẳng” (Flying Flat) hay “mặc kệ sự đời” (Letting it Rot), khi giới trẻ từ bỏ ý chí xây dựng sự nghiệp, chỉ làm vừa đủ nhu cầu để hưởng thụ tại Trung Quốc.

Cái “tôi” quá cao?

Câu chuyện giới trẻ Trung Quốc thiếu việc làm đã làm nổ ra tranh cãi lớn trên mạng xã hội khi nhiều người cho rằng sinh viên thời nay quá chảnh chọe khi chỉ thích công việc văn phòng nhàn hạ, lương cao, có cơ hội thăng tiến trên thành phố mà bỏ qua thị trường vùng quê đang khát lao động, hoặc các nhà máy thiếu thợ.

Trong một bài đăng trên WeChat của Đoàn thanh niên cộng sản Trung Quốc (CYL) đã khuyến khích lao động trẻ bỏ “cái tôi” xuống, xắn tay áo lên và về các vùng quê tìm việc.

“Sinh viên theo học đại học là để tránh làm lao động cổ cồn xanh. Đây không phải là chảnh chọe. Họ sẽ không hy sinh tuổi thanh xuân trên ghế nhà trường nếu có thể sống tốt bằng chứng chỉ dạy nghề hay bằng cấp 3”, phó giáo sư John Donaldson của trường đại học quản lý Singsapore (SMU) phản bác.

Bất chấp ai đúng ai sai, hiện việc lao động trẻ Trung Quốc thiếu việc làm là một thực tế đang khiến các nhà hoạch định chính sách phải đau đầu. Hiện chưa rõ chiến dịch đưa thanh niên về quê lao động tay chân có hiệu quả hay không nhưng động thái này vẫn đang gây ra khá nhiều tranh cãi trong giới trẻ.

*Nguồn: CNN