Gần đây, một vụ án liên quan đến việc rút tiền trái phép từ tài khoản ngân hàng đã gây xôn xao dư luận Trung Quốc. Theo thông tin từ truyền thông nước này, bà Lý - nạn nhân của vụ việc nói trên, phát hiện tài khoản của mình liên tục bị trừ tiền bởi một dịch vụ thanh toán bên thứ ba ở nước ngoài.
Theo lời bà, tất cả 283 giao dịch đều có giá trị 1.000 nhân dân tệ và được chuyển đến cùng một tài khoản nhận. Sau 90 phút, số dư tài khoản 283.000 nhân dân tệ của bà đã bị trừ sạch. Đây là một dấu hiệu rõ ràng của hành vi giao dịch bất thường. Ngay khi phát hiện, bà Lý đã báo mất thẻ, khóa tài khoản trình báo cảnh sát và yêu cầu ngân hàng bồi thường toàn bộ số tiền bị mất.
Tuy nhiên, ngân hàng lại từ chối yêu cầu bồi thường, khiến vụ việc trở thành một tranh chấp pháp lý kéo dài.
Trước tòa, ngân hàng lập luận rằng hệ thống bảo mật của họ đáp ứng đầy đủ tiêu chuẩn quốc gia và quốc tế. Đồng thời, họ đưa ra nhiều lập luận để bác bỏ trách nhiệm của mình, bao gồm:
(1) Không có bằng chứng cho thấy các giao dịch này là giả mạo: Ngân hàng cho rằng các giao dịch được thực hiện hợp lệ và không có dấu hiệu tội phạm mạng tấn công hệ thống.
(2) Khách hàng có thể đã không bảo mật tốt thông tin cá nhân, khiến kẻ gian lợi dụng.
(3) Không loại trừ khả năng khách hàng thông đồng với bên thứ ba để thực hiện hành vi gian lận tài chính.
(4) Ngân hàng không vi phạm nghĩa vụ bảo vệ tài khoản, vì hệ thống của họ đã xử lý giao dịch theo đúng quy trình.
Tuy nhiên, những lập luận này không đủ sức thuyết phục tòa án.
Sau khi xem xét vụ việc, Tòa án Nhân dân quận Hải Điến, Bắc Kinh, Trung Quốc đã đưa ra phán quyết có lợi cho bà Lý.
Tòa xác định rằng: 283 giao dịch đều diễn ra ở nước ngoài, với cùng một số tiền và cùng một tài khoản nhận tiền. Hành vi này không phù hợp với thói quen chi tiêu thông thường. Ngoài ra, các giao dịch diễn ra liên tục trong khoảng thời gian ngắn (90 phút), đáng lẽ ngân hàng phải phát hiện và can thiệp kịp thời.
Bên cạnh đó, bà Lý không nhận được bất kỳ thông báo nào từ ngân hàng về số lượng giao dịch lớn bất thường này. Trong khi đó, ngân hàng không đưa ra được bằng chứng chứng minh đã gửi thông báo cho khách hàng.
Từ những điểm trên, tòa án kết luận rằng ngân hàng đã không thực hiện đầy đủ trách nhiệm bảo vệ tài sản của khách hàng. Do đó, ngân hàng phải bồi thường toàn bộ số tiền 283.000 nhân dân tệ (gần 1 tỷ đồng) cùng với lãi suất phát sinh.
Không đồng tình với phán quyết sơ thẩm, ngân hàng đã nộp đơn kháng cáo. Tuy nhiên, tòa án cấp phúc thẩm vẫn giữ nguyên bản án, buộc ngân hàng chịu toàn bộ trách nhiệm về thiệt hại của khách hàng.
Phán quyết này chính thức có hiệu lực và trở thành một án lệ quan trọng, khẳng định rằng các ngân hàng phải có trách nhiệm trong việc giám sát và bảo vệ tài sản của khách hàng trước các giao dịch bất thường.
Vậy trong trường hợp có dấu hiệu bất thường, ngân hàng cần làm gì để bảo vệ khách hàng?
Theo quy định về quản lý rủi ro trong giao dịch ngân hàng điện tử tại Trung Quốc, ngân hàng cần:
(1) Gửi thông báo ngay lập tức khi có giao dịch bất thường hoặc giao dịch giá trị lớn.
(2) Giám sát chặt chẽ các giao dịch diễn ra qua bên thứ ba, đặc biệt là giao dịch quốc tế.
(3) Xây dựng hệ thống cảnh báo và tạm khóa tài khoản khi phát hiện hành vi đáng ngờ.
(4) Hợp tác với các tổ chức tài chính và cơ quan chức năng để xử lý các vụ gian lận.
Việc không thực hiện các biện pháp này không chỉ gây thiệt hại cho khách hàng mà còn làm giảm uy tín của ngân hàng trên thị trường.
Vụ việc trên cũng là một hồi chuông cảnh báo cho tất cả khách hàng sử dụng tài khoản ngân hàng điện tử. Để bảo vệ tài sản của mình, người dùng cần thực hiện các biện pháp sau:
(1) Bật thông báo SMS/email cho mọi giao dịch, đặc biệt là giao dịch quốc tế.
(2) Không chia sẻ thông tin thẻ hoặc mật khẩu với bất kỳ ai.
(3) Sử dụng bảo mật hai lớp (2FA) hoặc Smart OTP để giảm thiểu rủi ro.
(4) Thường xuyên kiểm tra tài khoản và sao kê ngân hàng.
(5) Báo mất thẻ, yêu cầu khóa tài khoản ngay lập tức nếu phát hiện dấu hiệu bất thường.
Ngoài ra, trong trường hợp không may bị mất tiền, khách hàng cần thu thập đầy đủ bằng chứng (lịch sử giao dịch, biên bản trình báo công an, giấy tờ liên quan) để có thể yêu cầu ngân hàng bồi thường theo đúng quy định pháp luật.
Theo Toutiao