Cuba đang đẩy mạnh các chương trình hợp tác nước ngoài và mở rộng quy mô sản xuất trong nước nhằm cải thiện tình trạng thiếu hụt lương thực kéo dài, đặc biệt là mặt hàng lúa gạo. Động thái mới nhất là việc Công ty nhà nước Agroind SA ký thỏa thuận với Liên minh Lúa gạo Nga, hướng tới mục tiêu giúp Cuba đạt chủ quyền lương thực trong những năm tới.
Thỏa thuận được công bố tại Hội chợ Quốc tế Havana (Fihav 2025), đặt mục tiêu nâng năng suất lên hơn 6 tấn/ha. Giai đoạn đầu sẽ triển khai 600 ha tại La Sierpe (tỉnh Sancti Spíritus), trước khi mở rộng diện tích canh tác lên 10.000 ha. Để đạt mức hiệu quả tương tự các nước sản xuất lúa lớn như Việt Nam, Thái Lan hay Trung Quốc, phía Nga sẽ cung cấp toàn bộ vật tư đầu vào và hỗ trợ kỹ thuật.
Bản hợp tác này được xem như bước đi tiếp nối những kinh nghiệm mà Việt Nam đã mang tới Cuba. Đầu năm nay, một doanh nghiệp Việt Nam trở thành đơn vị nước ngoài đầu tiên được giao đất nông nghiệp tại Cuba kể từ năm 1959, với 308 ha tại tỉnh Pinar del Río dùng để trồng lúa. Việt Nam cung cấp giống lai, vật tư và tư vấn kỹ thuật, còn nông dân Cuba trồng và thu hoạch. Mô hình cho năng suất khoảng 7 tấn/ha, cao gấp nhiều lần mức trung bình 1,5 tấn/ha của Cuba.
Sản lượng lúa gạo của Cuba hiện rất thấp so với nhu cầu. Năm 2024, nước này chỉ sản xuất khoảng 80.000 tấn, trong khi nhu cầu tiêu dùng đạt 700.000 tấn, khiến Cuba phải phụ thuộc lớn vào nhập khẩu.
Song song với hợp tác quốc tế, Cuba cũng đặt mục tiêu tăng mạnh sản xuất trong nước. Theo ông Orlando Linares, Chủ tịch Nhóm Nông nghiệp thuộc Bộ Nông nghiệp Cuba, nước này sẽ mở rộng thêm 200.000 ha trồng lúa vào năm tới. Đây được xem là dự án trọng điểm và đã nhận chỉ đạo trực tiếp từ ban lãnh đạo cấp cao.
Kế hoạch sẽ được triển khai tại 14 tỉnh, 133 thành phố và 23.000 hộ sản xuất. Các trung tâm chuyên canh tại Pinar del Río, Villa Clara, Sancti Spíritus, Camagüey và Granma sẽ đảm nhận một nửa diện tích mới; phần còn lại dành cho sản xuất lúa phổ thông.
Theo ông Linares, chương trình sẽ sử dụng các giống lúa nội địa kết hợp giống do Việt Nam cung cấp. Chính phủ cũng cam kết bổ sung nhiên liệu, tái kích hoạt nguồn tài trợ bằng ngoại tệ cho các lĩnh vực liên quan, và cung cấp phụ tùng, thiết bị, vật tư công nghiệp để hỗ trợ sản xuất. Cuba thậm chí đang thu hồi máy bay phục vụ nông nghiệp và đẩy mạnh ứng dụng thiết bị bay không người lái trong canh tác.
Năm 2024, sản lượng lúa của Cuba đã ngừng xu hướng giảm kéo dài, nhưng vẫn chỉ đạt 30% so với năm 2018. Sáu năm trước, sản lượng lúa của Cuba đạt 304.000 tấn — tương đương một nửa nhu cầu tiêu dùng nội địa. Hiện sản lượng đã rơi xuống dưới một phần ba con số đó, khiến an ninh lương thực của nước này tiếp tục chịu áp lực lớn.
Việc mở rộng diện tích trồng lúa và thu hút đối tác nước ngoài được kỳ vọng sẽ giúp cải thiện sản xuất trong trung và dài hạn. Tuy nhiên, nhiều chuyên gia nhận định hiệu quả cuối cùng sẽ phụ thuộc vào khả năng Cuba giải quyết những vấn đề tồn tại lâu dài như thiếu vật tư, cơ chế vận hành kém linh hoạt và sự phụ thuộc vào nguồn hỗ trợ từ bên ngoài.
.jpg "Khoan sâu hơn 2.000 mét dưới biển, phát hiện mỏ dầu lớn trữ lượng gần 200 triệu thùng")
.png "Một tài sản giá tăng 102%, bỏ xa vàng, dự kiến chưa dừng đà tăng: Gây sốt từ giới đầu tư đến nhà sản xuất")
.png "Fed phát tín hiệu hãm phanh cắt giảm lãi suất, vì sao thị trường chứng khoán vẫn tăng điểm?")
