Nhìn lại quá trình tổ chức thực hiện Nghị định số 36/2021/NĐ-CP về Quy chế tài chính của Petrovietnam (Quy chế tài chính 36), Bộ Tài chính đánh giá, Tập đoàn đã hoàn thiện các văn bản quy phạm nội bộ về quản lý vốn, tài chính phù hợp với các quy định của Quy chế và pháp luật có liên quan. Hoạt động quản trị tài chính của Petrovietnam có cơ sở pháp lý đầy đủ, rõ ràng, giảm rủi ro pháp lý.
Tính đến thời điểm hiện tại, Petrovietnam là doanh nghiệp có quy mô lớn nhất, với tổng tài sản hợp nhất vượt trên 1,1 triệu tỷ đồng, vốn chủ sở hữu hơn 587 nghìn tỷ đồng.
Là đơn vị có đóng góp ngân sách cao nhất, trong những năm gần đây bình quân đạt trên 160 nghìn tỷ đồng/năm, chiếm tới 80,3% tổng số nộp ngân sách của 18 Tập đoàn/Tổng công ty trong khối doanh nghiệp nhà nước. Tập đoàn có lợi nhuận cao nhất, giai đoạn 2020-2025 đạt tới 324,5 nghìn tỷ đồng, tương đương bình quân 2,2 tỷ USD/năm.
Trong 11 tháng đầu năm 2025, tổng doanh thu toàn Petrovietnam ước đạt gần 990 nghìn tỷ đồng, tăng 9% so với cùng kỳ năm 2024, riêng doanh thu hợp nhất đạt gần 595 nghìn tỷ đồng, tăng 12% so với CK. Nộp ngân sách nhà nước toàn Petrovietnam 11 tháng năm 2025 ước đạt 147 nghìn tỷ đồng.
Tuy nhiên, quá trình triển khai thực hiện Quy chế tài chính 36 trong 5 năm qua đã phát sinh một số bất cập, khó khăn mà Petrovietnam cần được tháo gỡ. Do đó, bên cạnh việc kế thừa một số nội dung đã có, Dự thảo đã đưa ra một loạt đề xuất quy định mới.
Trong đó, có cơ chế xử lý chi phí không thành công của dự án đầu tư ra nước ngoài; Quy định rõ cơ chế tài chính áp dụng cho Dự án Petrovietnam được giao nhiệm vụ thực hiện công tác vận hành thay mặt nước chủ nhà kể từ khi tiếp nhận từ nhà thầu khi hợp đồng dầu khí hết hiệu lực hoặc kết thúc sớm trước thời điểm Luật Dầu khí 2022 có hiệu lực, đến khi có khung pháp lý mới cho hoạt động dầu khí được hoàn thiện; Cơ chế tài chính để xử lý các chi phí, rủi ro khi thực hiện các hoạt động dầu khí được Chính phủ giao; Cơ chế phân cấp cho Hội đồng thành viên Petrovietnam quyết định đầu tư vốn nhà nước để bổ sung vốn Điều lệ từ nguồn vốn hợp pháp của Petrovietnam và tài sản công được cấp có thẩm quyền giao cho Petrovietnam; Cơ chế phân cấp duyệt duyệt khấu hao tài sản cố định.
Đặc biệt, để đảm bảo cân đối dòng tiền ngoại tệ trong thời gian tới, tạo sự chủ động cho Petrovietnam trong các dự án trọng điểm đang triển khai, Dự thảo Nghị định đề xuất: Căn cứ nhu cầu chi ngoại tệ, Petrovietnam được sử dụng toàn bộ số ngoại tệ phải nộp ngân sách nhà nước để cân đối cho nhu cầu chi tiêu ngoại tệ của Petrovietnam.
Phần còn thiếu, Petrovietnam tự cân đối. Các khoản thu nộp ngân sách nhà nước tương ứng với số ngoại tệ nói trên sẽ được quy đổi ra tiền đồng Việt Nam theo quy định.
Nhu cầu chi ngoại tệ của Petrovietnam hiện khá lớn trong đó chủ yếu bao gồm cấp vốn cho các dự án điện đang triển khai, chi đầu tư cho các dự án khai thác dầu khí, thanh toán tiền mua khí từ các chủ mỏ, trả nợ vay... Khoản thu ngoại tệ chỉ từ cổ tức Rusvietpetro, doanh thu bán dầu từ 2 lô điều hành thay nước chủ nhà.
Trong thời gian tới, nhu cầu ngoại tệ sẽ tiếp tục gia tăng do Tập đoàn đẩy mạnh đầu tư vào các dự án Cá Voi Xanh, Chuỗi dự án khí Lô B, Nhà máy nhiệt điện Long Phú 1, Lô B - Ô Môn, chuỗi điện - khí, lọc hóa dầu, năng lượng tái tạo, hydrogen, điện gió ngoài khơi, điện hạt nhân…
Các chuyên gia nhận định rằng, hệ thống dự án trọng điểm đang triển khai cho thấy vai trò chủ lực của Petrovietnam trong nền kinh tế - năng lượng quốc gia. Đồng thời, cũng đặt ra yêu cầu phải có cơ chế tài chính đủ linh hoạt, hiện đại và phù hợp với tầm vóc Tập đoàn công nghiệp - năng lượng quốc gia. Đây đều là các dự án có vòng đời dài, vốn lớn, rủi ro cao, có tác động sâu tới an ninh năng lượng và chuyển dịch năng lượng quốc gia.
Một cơ chế tài chính đặc thù, phân cấp mạnh và tạo quyền chủ động thực chất được đánh giá là điều kiện tiên quyết để Petrovietnam phát triển hệ sinh thái công nghiệp - năng lượng hoàn chỉnh, đảm nhiệm vai trò trụ cột và nâng tầm cạnh tranh với các tập đoàn năng lượng trong khu vực.
.png "1 cổ phiếu tăng 65% trong năm, hàng loạt tỷ phú bao gồm Warren Buffett đổ xô mua vào ‘như thể không có ngày mai’: Vì sao?")
