Ông Hoàng Nam Tiến: AI sẽ tạo ra một “tầng lớp vô dụng” dù được học hành bài bản

Ông Hoàng Nam Tiến, Phó Chủ tịch Hội đồng Trường Đại học FPT, đã nhiều lần cảnh báo về sự thay đổi mạnh mẽ của thị trường lao động do sự phát triển của trí tuệ nhân tạo (AI). Dẫn báo cáo của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) tại Diễn đàn Kinh tế Thế giới vào tháng 1/2024, ông cho biết đến năm 2030, khoảng 40% lực lượng lao động toàn cầu sẽ bị ảnh hưởng bởi AI.

Phát biểu tại Đại hội Sales & Marketing toàn quốc (VSMCamp) và Hội nghị cấp cao các Giám đốc Sales & Marketing (CSMOSummit) lần thứ 8, ông Tiến nhấn mạnh rằng không chỉ những công việc lao động phổ thông, mà cả các ngành nghề đòi hỏi trình độ cao cũng có nguy cơ bị thay thế bởi AI và robot.

Ông Tiến cảnh báo: “Trong 3-5 năm tới, nhiều người sẽ rơi vào nhóm useless-class (tầng lớp vô dụng), dù họ được học hành bài bản, có trình độ và bằng cấp. Nguyên nhân là do AI có thể thực hiện hầu hết các công việc vốn cần đến con người, khiến những ai không kịp thích nghi trở nên lạc hậu.”

Tuy nhiên, theo ông Tiến, đây không hoàn toàn là một dự báo tiêu cực. Dù AI và robot có thể thay thế hàng trăm triệu việc làm, chúng cũng sẽ tạo ra nhiều cơ hội mới. Ông khẳng định AI không phải là mối đe dọa, mà là công cụ giúp con người tiến xa hơn.

“Chúng ta nên giao cho AI những công việc mà nó làm tốt hơn, thay vì cố cạnh tranh với nó trong khả năng ghi nhớ, tính toán hay xử lý dữ liệu. Đó không phải là thế mạnh của con người. Điều quan trọng là tập trung phát triển ba kỹ năng mà AI chưa thể thay thế: sự tò mò, tính sáng tạo và trí tuệ cảm xúc. Nếu làm được điều này, AI không phải là kẻ thù mà sẽ trở thành cánh tay nối dài của trí tuệ con người, là người đồng hành trong công việc và cuộc sống”, ông chia sẻ.

Bên cạnh đó, ông cũng nhấn mạnh rằng để không bị tụt lại trong thời đại AI, thế hệ trẻ, đặc biệt là Gen Z, cần phải có sự khác biệt. Ông gọi những người không lo sợ AI là XHuman – những cá nhân biết tận dụng AI như một công cụ hỗ trợ đắc lực.

“Những ai không e ngại AI sẽ biết biến nó thành ‘con sen’, ‘osin’ trong gia đình, giúp họ làm việc hiệu quả hơn thay vì bị đe dọa bởi công nghệ”, ông nói.

Ông cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc học tập liên tục trong thời đại công nghệ: “Con người thời AI cần phải biết un-learn (bỏ đi những kiến thức cũ) để re-learn (học lại những điều mới). Nếu ngày xưa Word, PowerPoint là kỹ năng cơ bản, thì bây giờ AI và Big Data mới là những công cụ cần thiết. Phẩm chất quan trọng nhất của người trẻ ngày nay là tư duy độc lập và khả năng phản biện. Ở FPT, chúng tôi có 5 ứng dụng AI bắt buộc mà ngay cả bảo vệ cũng phải học. Chúng ta phải thay đổi trước khi cuộc đời bắt chúng ta phải đổi thay.”