Malaysia sẽ là một trong những nền kinh tế châu Á dễ bị tổn thương nhất trước khả năng tăng thuế quan của Hoa Kỳ đối với Trung Quốc nếu Donald Trump tái đắc cử tổng thống, tờ New Straits Times (Malaysia) dẫn báo cáo của OCBC Global Market Research cho biết.

Cụ thể, công ty nghiên cứu này chỉ ra thị phần xuất khẩu của Malaysia sang Hoa Kỳ cao hơn Trung Quốc, trong giai đoạn từ tháng 1 đến tháng 8 năm 2024.

"Điều này cho thấy mức độ nhạy cảm ngày càng tăng đối với các mức thuế quan tiềm tàng từ Hoa Kỳ", OCBC Global Market Research nêu.

Khu vực ASEAN-6 gồm Indonesia, Malaysia, Philippines, Singapore, Thái Lan và Việt Nam đã được hưởng lợi đáng kể từ các chiến lược "Trung Quốc + 1" được áp dụng, sau khi áp thuế quan vào năm 2018 trong nhiệm kỳ tổng thống trước của ông Trump.

OCBC cho biết điều này khiến các nền kinh tế này trở thành mục tiêu nếu ông Trump thực hiện lời hứa trong chiến dịch tranh cử của mình về việc tăng thuế đối với tất cả các đối tác thương mại của Hoa Kỳ.

"Cụ thể, cựu tổng thống Trump đã nói rằng ông sẽ cân nhắc áp dụng mức thuế chung từ 10-20% đối với hầu hết các mặt hàng nhập khẩu vào Hoa Kỳ, với mức thuế 60% đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc", OCBC cho biết.

OCBC đã mô tả ba kịch bản tiềm năng cho việc áp thuế. Đầu tiên, theo kịch bản 1, công ty giả định mức thuế 60% được áp dụng đối với hàng xuất khẩu của Trung Quốc sang Hoa Kỳ.

Theo kịch bản 2, công ty giả định mức thuế quan 10% được áp dụng cho tất cả các đối tác thương mại của Hoa Kỳ bao gồm các nước ASEAN cùng với mức thuế quan 60% đối với hàng xuất khẩu của Trung Quốc sang Hoa Kỳ.

Theo kịch bản 3, mức thuế quan 20% được áp dụng cho các đối tác thương mại của Hoa Kỳ, cùng với mức thuế quan 60% đối với hàng xuất khẩu của Trung Quốc sang Hoa Kỳ.

Mặc dù OCBC lập luận rằng Malaysia có cơ sở xuất khẩu đa dạng về đối tác thương mại và sản phẩm, nhưng thuế quan có thể làm giảm tăng trưởng tới 0,9 điểm phần trăm (pp) so với mức cơ sở theo kịch bản 2 và tới 1,5pp theo kịch bản 3.

Báo cáo dự kiến ​​tăng trưởng của Malaysia chỉ bị ảnh hưởng khiêm tốn 0,2pp theo kịch bản 1.

"Chỉ riêng mức thuế quan cao hơn đối với Trung Quốc sẽ tác động đến Malaysia thông qua nhu cầu chậm lại từ Trung Quốc nhưng có sự bù đắp rõ ràng về mặt đầu tư gia tăng và đẩy nhanh hơn nữa các chính sách 'Trung Quốc +1'", báo cáo cho biết thêm.

Thuế quan của Hoa Kỳ có thể ảnh hưởng đến kinh tế ASEAN

Còn theo CNA, Malaysia đã chào đón các khoản đầu tư lớn từ các công ty bán dẫn, nhà điều hành trung tâm dữ liệu và các công ty công nghệ khác trong những năm gần đây.

Nhưng hiện tại, các công ty của nước này đang lo lắng về khả năng Hoa Kỳ áp thêm thuế quan trong cuộc chiến thương mại và cuộc đua trí tuệ nhân tạo (AI) với Trung Quốc.

Giống như các nước láng giềng Đông Nam Á là Việt Nam, Thái Lan và Campuchia, Malaysia có thể cần phải chuẩn bị tinh thần cho mức thuế quan khắc nghiệt hơn nếu cựu Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump giành chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống ngày 5/11, các chuyên gia cho biết.

Bốn quốc gia Đông Nam Á này nằm trong số những quốc gia được hưởng lợi từ chiến lược “Trung Quốc + 1” của các công ty nhằm đa dạng hóa chuỗi cung ứng của họ để tránh thuế quan của Hoa Kỳ đối với hàng hóa từ Trung Quốc. Cuộc chiến thương mại Hoa Kỳ-Trung Quốc bắt đầu vào năm 2018 bắt nguồn từ Hoa Kỳ gọi các hoạt động thương mại không công bằng của Trung Quốc.

Hiện tượng này cũng được gọi là "rửa Đông Nam Á", ám chỉ các công ty Trung Quốc cố gắng che giấu nguồn gốc sản phẩm của họ bằng cách di dời hoạt động sang các quốc gia trong khu vực.

Tháng này, Hoa Kỳ bắt đầu áp thuế đối với hàng nhập khẩu năng lượng mặt trời từ 4 quốc gia, nơi có các nhà máy do các công ty Trung Quốc như Jinko Solar và Trina Solar thành lập.

Theo chế độ thuế quan mới, thiết bị năng lượng mặt trời của Malaysia xuất khẩu sang Hoa Kỳ sẽ phải chịu mức thuế 9,13%. Còn từ Thái Lan sẽ phải chịu mức thuế 23,06%, trong khi mức thuế là 2,85% đối với Việt Nam và 8,25% đối với Campuchia.

Thuế quan của Hoa Kỳ đã phủ bóng đen lên ngành này tại Malaysia, trong khi Bloomberg đưa tin vào cuối tháng 8 rằng ít nhất ba công ty năng lượng mặt trời Trung Quốc đã thu hẹp hoạt động tại Thái Lan, Việt Nam và Malaysia.

Ông Ken Ong, giám đốc điều hành của công ty năng lượng mặt trời Malaysia Helios Photovoltaic, nói với CNA rằng ông hiểu rằng một số công ty Trung Quốc tại Malaysia đang trì hoãn kế hoạch mở rộng sau mức thuế quan mới.

Một quan chức địa phương tại Khu công nghệ cao Kulim - một cơ sở công nghiệp ở bang Kedah - cho biết công ty năng lượng mặt trời Trung Quốc Risen Technology đã "thực hiện các biện pháp phòng ngừa giảm sản lượng bằng cách tạm thời ngừng một dây chuyền sản xuất".

Vị này, từ chối nêu tên, nói thêm rằng công ty cũng đang "tìm kiếm một thị trường mới".

Jinko Solar được cho là đã đóng cửa cơ sở tại Penang và cắt giảm nhân công, trong khi người sáng lập Công ty Công nghệ Năng lượng Xanh Longi được trích dẫn vào tháng 6 đã bày tỏ lo ngại về tương lai của ngành này tại Đông Nam Á.