Khoảng một tháng trước, khi cổ phiếu của Tesla lao dốc và một số nhà đầu tư tỏ ra khó chịu vì Elon Musk quá tập trung vào các hoạt động chính trị tại Nhà Trắng, hội đồng quản trị Tesla đã bắt đầu nghiêm túc xem xét việc tìm người kế nhiệm Musk.
Theo những người am hiểu vấn đề, các thành viên hội đồng quản trị đã liên hệ với một số công ty tuyển dụng cấp cao để thiết lập quy trình chính thức nhằm tìm kiếm giám đốc điều hành tiếp theo của Tesla.
Căng thẳng trong nội bộ công ty ngày càng gia tăng. Doanh số và lợi nhuận của Tesla đang giảm sút nhanh chóng, trong khi Musk dành phần lớn thời gian ở Washington.
Vào thời điểm đó, hội đồng quản trị Tesla đã có một cuộc gặp với Musk để cập nhật tình hình. Họ nói rằng ông cần dành nhiều thời gian hơn cho Tesla - và ông cần tuyên bố điều đó một cách công khai. Musk không phản đối.
Tesla liên tiếp gặp khó kể từ khi Musk dành phần lớn thời gian để hỗ trợ Tổng thống Trump cắt giảm chi tiêu liên bang. Tuần trước, sau khi Tesla công bố lợi nhuận quý I giảm tới 71%, Musk nói với các nhà đầu tư rằng ông sẽ sớm quay trở lại tập trung vào công việc tại Tesla.
“Bắt đầu từ tháng tới”, ông phát biểu trong một cuộc họp báo cáo kết quả kinh doanh, “tôi sẽ dành nhiều thời gian hơn rất nhiều cho Tesla”.
Hiện theo nguồn tin WSJ có được, hội đồng quản trị đã thu hẹp lựa chọn xuống còn một công ty tuyển dụng lớn. Hiện chưa rõ tình trạng cụ thể của quá trình kế nhiệm. Cũng chưa rõ liệu Musk - người cũng là thành viên hội đồng Tesla có biết về kế hoạch này hay không, và liệu cam kết quay lại Tesla của ông có ảnh hưởng đến quá trình tìm người thay thế hay không. Musk không phản hồi yêu cầu bình luận.
Trong một cuộc họp nội các vào thứ tư, Tổng thống Trump đã cảm ơn Musk vì công việc ông đang làm cho chính phủ. “Anh biết là lúc nào cũng được chào đón ở đây mà”, ông Trump nói. “Tôi đoán là anh đang muốn quay về với đống xe của mình”.
Bất kỳ thay đổi nào ở vị trí lãnh đạo cũng sẽ đánh dấu một bước ngoặt lớn với Tesla. Musk đã điều hành nhà sản xuất xe điện này gần 20 năm, dù ông từng rời ghế Chủ tịch hội đồng quản trị vào năm 2018. Musk luôn can thiệp sâu vào tất cả công ty mà ông sáng lập, ngay cả khi đã có các giám đốc khác điều hành hoạt động hàng ngày.
Theo nguồn tin nội bộ, hội đồng quản trị tám người của Tesla đang xem xét bổ sung một thành viên độc lập. Một số giám đốc, bao gồm cả đồng sáng lập Tesla JB Straubel đã gặp gỡ các nhà đầu tư lớn nhằm trấn an họ rằng công ty vẫn đang trong tay những người có năng lực.
NGÀY TẬN THẾ
Việc Musk dấn thân vào chính phủ diễn ra đúng lúc khó khăn nhất của Tesla. Doanh số xe điện của công ty đã sụt giảm trong năm 2024 - lần đầu tiên giảm sau hơn một thập kỷ. Tesla buộc phải giảm giá bán, dẫn đến lợi nhuận bị bào mòn. Mẫu xe Cybertruck nổi tiếng, từng bị chê vì thiết kế “lạ đời” trở thành đề tài chế giễu trên các chương trình hài đêm khuya.
Mối quan hệ mật thiết giữa Musk và ông Trump khiến thương hiệu Tesla mất điểm trong mắt một bộ phận người tiêu dùng. Tình hình còn tồi tệ hơn khi các mức thuế mà Tổng thống áp đặt khiến hoạt động kinh doanh của Tesla tại Trung Quốc - một trong những thị trường lớn nhất của công ty trở nên phức tạp, đồng thời ảnh hưởng đến chuỗi cung ứng tại Mỹ vốn phụ thuộc nhiều vào các nhà cung cấp ở Mexico và Canada.
Sau chiến thắng của ông Trump năm ngoái, cổ phiếu Tesla từng tăng mạnh, phản ánh kỳ vọng rằng mối quan hệ thân thiết giữa Musk và Tổng thống sẽ mang lại lợi ích cho các doanh nghiệp của ông. Giá trị thị trường của Tesla đạt mức kỷ lục 1,5 nghìn tỷ USD vào tháng 12. Nhưng kể từ đó đã giảm xuống còn khoảng 900 tỷ USD.
Đầu năm ngoái, sau gần hai thập kỷ điều hành Tesla, Musk từng tâm sự qua tin nhắn đêm khuya với một người thân tín rằng ông cảm thấy chán nản vì vẫn phải làm việc cật lực cho công ty, nhất là sau khi một thẩm phán tại Delaware tuyên bố vô hiệu gói lương thưởng hàng tỷ USD của ông.
Vào mùa xuân năm ngoái, ông nói với người này rằng ông không còn muốn làm CEO của Tesla nữa, nhưng vẫn lo ngại rằng không ai có thể thay thế ông để duy trì tầm nhìn rằng Tesla không chỉ là một hãng xe, mà còn là tương lai của ngành robot và tự động hóa.
Musk đã than phiền cả công khai lẫn riêng tư rằng mặc dù sở hữu khoảng 13% cổ phần Tesla, ông đã làm việc không lương suốt bảy năm qua. Gần đây, hội đồng quản trị Tesla đã thành lập một ủy ban đặc biệt về lương thưởng để xem xét chế độ đãi ngộ cho vị trí CEO.
Musk đang phải gánh vác khối lượng công việc khổng lồ. Tesla chỉ là một trong năm công ty mà ông điều hành. Riêng tại Tesla, theo một tài liệu nội bộ, có hơn 20 lãnh đạo cấp cao báo cáo trực tiếp cho ông. Kể từ sau cuộc bầu cử, ông dành phần lớn thời gian ở Washington, còn cuối tuần thì ở khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago của ông Trump tại Florida. Khi họp với nhân viên và hội đồng quản trị Tesla, ông thường tham gia từ xa.
Một số nhân viên Tesla cho biết lần đầu tiên họ nghe thấy tiếng nói của Musk sau nhiều tháng là trong cuộc họp toàn thể vào tháng 3, được phát trực tuyến. Trong cuộc họp này, ông cố trấn an nhân viên và thuyết phục họ không bán cổ phiếu.
“Nếu chỉ đọc tin tức thì mọi thứ như ngày tận thế vậy”, ông nói với họ. “Tôi không thể đi ngang qua một chiếc TV mà không thấy cảnh một chiếc Tesla bị cháy”, ông nói, ám chỉ các vụ phá hoại tại phòng trưng bày và trạm sạc của Tesla. “Sẽ có lúc tình hình trở nên gập ghềnh, đôi chút bão tố, nhưng tôi ở đây để nói với các bạn rằng tương lai đang rất tươi sáng và đầy hứng khởi. Điều tôi muốn nói là – hãy giữ chặt cổ phiếu của mình”.
TƯƠNG LAI RA SAO?
Các lãnh đạo của Tesla cho biết công ty đang trong giai đoạn chuyển mình. Hai mẫu xe chủ lực là Model 3 và Model Y đã thúc đẩy làn sóng tăng trưởng đầu tiên. Giờ đây, công ty đang xoay trục sang trí tuệ nhân tạo (AI) và robot, được thể hiện qua các sản phẩm mới như Cybercab - một mẫu sedan hai chỗ màu vàng không có vô-lăng hay bàn đạp. Ngoài ra còn có Optimus, robot hình người đóng vai trò trung tâm trong tầm nhìn tương lai của Musk dành cho Tesla. Musk từng dự đoán rằng mảng robot có thể biến Tesla thành một công ty trị giá 30 nghìn tỷ USD, gấp nhiều lần giá trị hiện tại.
Tuy nhiên, trong khi đó, mảng kinh doanh cốt lõi là xe điện (EV) đang chững lại, và mẫu xe mới nhất Cybertruck không mang lại nhiều cải thiện. Musk từng giới thiệu Cybertruck, ra mắt năm 2019, là một mẫu bán tải chống đạn với thiết kế tương lai để cạnh tranh với những dòng xe truyền thống như Ford F-150. Nhưng những chiếc xe đầu tiên giao cho khách hàng vào cuối năm 2023 lại có giá tới khoảng 100.000 USD - cao gấp 2,5 lần so với mức giá Musk công bố ban đầu.
Cybertruck đã bị triệu hồi tám lần, bao gồm các lỗi liên quan đến an toàn như bàn đạp ga và cần gạt nước kính chắn gió. Trong năm đầu tiên bán hàng trọn vẹn, Tesla chỉ bán được khoảng 39.000 chiếc Cybertruck tại Mỹ, theo ước tính của Cox Automotive - chỉ bằng một phần nhỏ so với mục tiêu 250.000 chiếc mỗi năm mà Musk từng đặt ra.
Trong khi nhiều nhà đầu tư vẫn nuôi hy vọng Tesla sẽ tung ra một mẫu xe giá rẻ mới để vực dậy doanh số trong năm 2025, công ty lại tập trung làm mới các dòng xe hiện có và cắt giảm giá bán bằng cách thay thế các bộ phận đắt tiền — chẳng hạn như vật liệu bọc ghế.
Vào tháng 3, Tesla đã giới thiệu bản nâng cấp của Model Y - mẫu xe bán chạy nhất của hãng. Tháng 4, công ty cho ra mắt phiên bản rẻ hơn của Cybertruck với mức giá 69.990 USD.
Musk cùng các cộng sự đang tăng cường nỗ lực để thuyết phục nhà đầu tư rằng các dòng xe tự hành - vốn được Tesla lên kế hoạch từ lâu sắp sửa thành hiện thực. Tesla dự định mở cửa ứng dụng gọi xe của mình cho công chúng vào cuối tháng 6, cho phép khách hàng tại Austin, Texas, trải nghiệm các chuyến robotaxi không người lái bằng mẫu Model Y. Động thái này sẽ đưa Tesla vào cuộc cạnh tranh trực tiếp với các dịch vụ robotaxi hiện có như Waymo của Alphabet và Zoox của Amazon.
Vào tháng 2, Giám đốc tài chính của Tesla là ông Vaibhav Taneja đã cảnh báo một số nhà đầu tư rằng công ty sẽ có một “quý kinh doanh khó khăn”.
Theo: WSJ
.png "Báo lỗ ngay từ quý I/2025, kế hoạch chia cổ tức 7–10% của DIC Corp (DIG) đứng trước nguy cơ đổ vỡ")
.png "Thị trường nghỉ lễ, công ty chứng khoán tăng tốc chuyển đổi sang KRX")
