Được biết, từ năm 2018 đến nay, gia đình ông N, ngụ quận Thủ Đức (nay là Tp.Thủ Đức, Tp.HCM) đã nhiều lần nộp hồ sơ tách thửa nhưng nhiều lần bị trả về, chỉnh sửa, bổ sung theo hướng dẫn mà vẫn chưa xong.
Theo hồ sơ, năm 1999 cha mẹ ông N. mua thửa đất hơn 800m2 tại hẻm 479, gồm gần 700m2 là đất ở đô thị, còn lại là đất trồng cây lâu năm. Cha mẹ ông N. cất căn nhà ba tầng để gia đình ở và dãy phòng trọ (13 căn) cho thuê.
Thửa đất gia đình ông N. tiếp giáp hai mặt hẻm. Mặt phía bắc rộng 22m giáp hẻm 479, mặt phía tây rộng khoảng 37m giáp hẻm nối ra đường Đinh Thị Thi.
Tháng 8/2018, ba ông N. qua đời. Ông N. thay gia đình làm thủ tục tách thửa đất thừa kế cho mẹ và năm anh em ông.
Tháng 10/2018, ông N. nộp hồ sơ vào Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai quận Thủ Đức (cũ) xin tách thửa đất thành tám thửa có mặt tiền theo hẻm đất phía tây. Trong tháng 10/2018, Giám đốc Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai Lê Xuân Tùng có văn bản trả hồ sơ (số 3788) nêu lý do hẻm phía tây là hẻm đất, rộng 2,1 - 3,1m, chưa đảm bảo lộ giới và hạ tầng kỹ thuật.
Theo hướng dẫn, đầu tháng 12/2018 ông N. phá dỡ dãy nhà trọ 13 căn kề hẻm phía tây thửa đất để lùi vào khoảng 1,3m bề rộng, hiến đất mở rộng hẻm (lộ giới hẻm là 4,5m). Sau vài lần điều chỉnh hồ sơ bản vẽ và vướng dịch Covid-19 đợt đầu giãn cách nên đến cuối năm 2019 ông N. nộp hồ sơ tách thửa lần 2.
Tuy nhiên đến ngày 7/2/2020, ông Lê Xuân Tùng lại có văn bản trả hồ sơ với lý do hiện trạng hẻm phía tây là đường đất, chưa đảm bảo hạ tầng kỹ thuật. Đồng thời yêu cầu ông N. mở rộng phần hẻm phía bắc có lộ giới quy hoạch là 6m. Từ đó, ông N. đã lùi phần đất vào gần 1m dọc hẻm phía bắc và nâng cấp hẻm phía tây.
Sau khi thực hiện xong, ông N. nộp hồ sơ tách thửa lần 3 vào cuối tháng 4/2020. Đến ngày 15/5/2020, ông Lê Xuân Tùng lại có văn bản từ chối với lý do tạm ngưng chờ kết luận mới của UBND quận Thủ Đức về điều kiện tách thửa
Đến tháng 10/2020, ông N. làm đơn xin chấp thuận chủ trương tự nguyện hiến đất mở rộng hẻm, đầu tư hạ tầng. Tuy nhiên, do vướng dịch Covid, giãn cách xã hội nên đến tháng 9/2021 ông N. mới được Phó chủ tịch UBND TP Thủ Đức chấp thuận chủ trương bằng văn bản (số 6125) cho phép tự đầu tư hạ tầng kèm hiến đất mở rộng phần hẻm phía tây.
Tuy vậy, đến 23/2/2022 UBND Tp.Thủ Đức mới cấp giấy phép thi công hạ tầng hẻm cho ông N. sau hàng loạt chỉnh sửa hồ sơ.
Tháng 3/2022, hạ tầng hẻm đã hoàn tất nên ông N. nộp hồ sơ nghiệm thu. Tiếp tục vài lần chỉnh sửa đến tháng 3/2023 Tp.Thủ Đức mới có văn bản nghiệm thu.
Tiếp đó, ông N. nộp lại hồ sơ tách thửa đến Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai Tp.Thủ Đức. Tuy nhiên, cán bộ kiểm tra hiện trạng thì thấy trên đất đang có nhà ba tầng gia đình ông đang ở trong khi bản vẽ thì thể hiện đất trống nên đã có văn bản trả hồ sơ (ngày 18/7/2023), trong đó có hướng dẫn ông N. điều chỉnh cho đúng bản vẽ. Đồng thời ông N. phải bổ sung thêm quyết định thu hồi đất hẻm đã hiến.
Từ đó, ông N. đã phải tự đập bỏ căn nhà trên đất và gia đình ông phải đi thuê nhà để ở.
Tính ra từ năm 2018, để tách thửa cho các thành viên mà gia đình ông N. phải tháo dỡ 13 phòng trọ để hiến đất làm hẻm, đập bỏ căn nhà ba tầng, giá trị gần 70m2 đất hiến làm hẻm và chi phí đo vẽ, xây dựng. Nay lại tiếp tục chờ.
Trước đó, một người dân tại quận 12, Tp.HCM nộp hồ sơ tách thửa hợp lệ từ tháng 6/2023, nhưng đến nay chưa giải quyết. Quận vận động rút hồ sơ về chờ UBND TP hướng dẫn mới sẽ giải quyết.
Được biết, ông Lê Toại, ngụ phường An Phú Đông, quận 12, nộp hồ sơ vào bộ phận một cửa của UBND quận 12 để xin tách thửa cho lô đất hơn 500m2 trên đường Vườn Lài (phường An Phú Đông). Đến ngày hẹn, ông Toại quay lại bộ phận một cửa UBND quận 12 thì được cán bộ thông báo hồ sơ chưa được giải quyết do bị vướng mắc quy định liên quan tách thửa và thẩm quyền giải quyết.
Ông Toại cho hay thửa đất của ông có diện tích hơn 500m2, là đất dân cư hiện hữu ngay mặt tiền đường Vườn Lài. Ông Toại làm hồ sơ tách ra thành 2 thửa để bán bớt một thửa giải quyết nợ vay. Do hồ sơ không được giải quyết, thời gian qua ông Toại liên tục làm đơn phản ánh gửi đến UBND quận 12, UBND Tp.HCM.
Một trường hợp khác là ông M. có thửa đất hơn 2.000m2 ở ấp Tam Đông 1, xã Thới Tam Thôn (Hóc Môn). Sau khi hoàn thiện các thủ tục đầu tư hạ tầng thì đầu năm 2019, ông M nộp hồ sơ tách thửa theo quyết định 60. Lúc này do đất của ông thuộc quy hoạch dân cư xây dựng mới nên chưa được giải quyết tách thửa. Đến năm 2021, gặp yêu cầu tạm ngưng hồ sơ tách thửa nên đất của ông M cũng chưa được giải quyết tách thửa cho đến nay. Đáng nói thửa đất trên, ông M. phải vay tiền gom mua đất nông nghiệp của người dân. Tiếp đến là tiền đầu tư hạ tầng hoàn chỉnh theo quyết định 60.
Khi nộp hồ sơ tách thửa, ông M. đinh ninh sẽ được giải quyết nên dự kiến tách thành hơn chục thửa và bán cho khách hàng. Tuy nhiên do chưa tách thửa được nên nhiều khách hàng đòi lại tiền, ông M đành phải vay các nơi để trả lại cho khách và lâm vào cảnh nợ nần, khổ sở.
Tương tự, ông H, có thửa đất ở đường Phan Văn Hớn (quận 12) và đã phải vay ngân hàng hơn 6 tỉ đồng để đóng tiền chuyển mục đích lên đất ở cho thửa đất hơn 1.000m2 với mong muốn tách thửa để cho các con. Tuy nhiên khi ông nộp hồ sơ tách thửa theo quyết định 60, quận 12 từ chối do hướng dẫn tạm ngưng nhận hồ sơ của Sở Quy hoạch và Kiến trúc đầu năm 2021 nên hồ sơ bị ách. Vì vậy gia đình ông lâm cảnh khốn khổ, trả nợ lãi vay cao.
Tách thửa là nhu cầu chính đáng của người dân, được pháp luật đất đai quy định và trao quyền thực hiện cụ thể cho cấp tỉnh. Tuy nhiên việc đáp ứng nhu cầu này đang bị tắc tại nhiều địa phương khiến nhiều người dân lâm cảnh khóc dở, mếu dở.
Thời gian qua, nhiều gia đình xin tách thửa đất cho con cháu ra ở riêng, xây nhà cho thuê gia tăng thu nhập hay mua bán... nhưng đều không được. Đáng nói, tình trạng này kéo dài nhiều năm. Trong khi quyền lợi người dân bị “treo” thì các cơ quan có thẩm quyền lại chậm trễ giải quyết.
