Thị trường vàng Việt Nam trong suốt thời gian qua luôn là điểm nóng, với giá liên tục lập đỉnh và chênh lệch lớn so với thế giới. Trong bối cảnh đó, Chính phủ vừa ban hành Nghị định 232/2025/NĐ-CP, một động thái được kỳ vọng sẽ tạo ra những thay đổi căn bản.
Tín hiệu thị trường vàng sẽ được điều chỉnh theo hướng tích cực
TS. Hiếu nhận định, Nghị định 232/2025/NĐ-CP ra đời vào thời điểm cơn sốt vàng đang ngày càng mạnh, bắt đầu từ năm ngoái và kéo dài đến nay. Lý ra phải ra đời từ trước đây một năm để mà có thể chặn cái con sốt này. Mặc dù Nghị định đã được ban hành và sẽ có hiệu lực từ ngày 10/10/2025. Hiện tại, các thành phần kinh tế vẫn đang chờ đợi những hướng dẫn cụ thể từ Chính phủ để thi hành. Điều này có nghĩa là, ở thời điểm hiện tại, mọi thay đổi vẫn chỉ mới "ở trên giấy tờ” mà thôi.
Điểm cốt lõi và được mong chờ nhất của Nghị định 232 là việc bãi bỏ cơ chế độc quyền của Ngân hàng Nhà nước trong việc sản xuất vàng miếng, nhập khẩu vàng miếng cũng như thương hiệu quốc gia.
“Đây là một "tín hiệu thị trường vàng sẽ được điều chỉnh theo hướng tích cực, tức là nguồn cung sẽ được dồi dào hơn", TS. Hiếu nhấn mạnh.
Theo Nghị định mới, các ngân hàng thương mại có vốn nhà nước, cùng với các ngân hàng cổ phần có vốn điều lệ từ 50.000 tỷ đồng trở lên, và các doanh nghiệp kinh doanh vàng có vốn tối thiểu theo quy định 1.000 tỷ đồng, có thể sẽ được xem xét cấp phép để nhập khẩu, sản xuất và kinh doanh vàng. Điều này mở ra cơ hội cho nhiều chủ thể tham gia thị trường, thay vì chỉ tập trung vào Ngân hàng Nhà nước như hiện tại.
Thị trường vẫn “khát” vàng do thiếu cung và tâm lý FOMO
Mặc dù có thông tin sửa đổi Nghị định, giá vàng trong nước vẫn liên tục lập đỉnh trong thời gian qua. Giá vàng chỉ chững lại và giảm nhẹ khi có sự chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ thanh tra, kiểm tra thị trường vàng….
TS. Hiếu giải thích rằng nguyên nhân giá vàng tăng chính là nguồn cung hạn chế, kết hợp với tâm lý "fomo" (sợ bỏ lỡ cơ hội) của người dân. Ông mô tả cảnh người dân đổ xô đi mua, trong khi các ngân hàng thương mại và tiệm vàng SJC thì "hầu như hết vàng rồi" hoặc chỉ bán nhỏ giọt. Cầu mạnh mà cung hạn chế đã đẩy giá vàng trong nước lên mức "không thể tưởng tượng nổi", có lúc đã vượt mức 140 triệu đồng/lượng.
Bên cạnh yếu tố cung - cầu trong nước, giá vàng thế giới cũng đang ở mức rất cao và tiếp tục tăng mạnh. Tối 16/9/2025, giá vàng thế giới đã vượt 3.700 USD/ouce, sau đó giảm xuống 1.690 USD/ouce. Các yếu tố như tình hình chính trị nóng bỏng (Ukraine, Gaza, Venezuela), kinh tế Mỹ bất ổn (lạm phát tăng, tỷ lệ người lao động tăng), và đặc biệt là việc Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) có thể giảm lãi suất trong vài tuần tới, đều là những lực đẩy mạnh giá vàng toàn cầu.
Cơ hội và thách thức cho doanh nghiệp
Nếu được phép nhập khẩu và kinh doanh vàng, đây là "thời điểm rất thuận lợi" cho các doanh nghiệp và ngân hàng thương mại do giá vàng đang ở mức cao. Tuy nhiên, TS. Hiếu cũng cảnh báo rằng vàng không phải là tài sản chỉ có chiều tăng giá, nó "sẽ có lúc nó sẽ rơi". Do đó, các doanh nghiệp cần có những công cụ quản lý rủi ro để giảm thiểu biến động giá.
Ngoài ra, các doanh nghiệp sẽ đối mặt với một số khó khăn khác, như khi giá vàng lên cao, nguồn cung trên thế giới cũng có xu hướng hạn chế lại do các nhà kinh doanh và ngân hàng trung ương mua vào nhiều, tạo ra tác động kép lên giá và cung.
Bên cạnh đó, khi Ngân hàng Nhà nước cấp phép nhập khẩu, họ cũng cần thu xếp nguồn ngoại tệ để bán cho các doanh nghiệp. Tuy nhiên, TS. Hiếu lo ngại rằng lượng ngoại tệ này "sẽ có lẽ là rất hạn chế" do Việt Nam đang thiếu dự trữ ngoại hối (chỉ khoảng 80 tỷ USD so với bình quân 3 tháng nhập khẩu là trên 110 tỷ USD trong 8 tháng đầu năm 2025). Điều này có thể khiến các doanh nghiệp dù được phép nhập khẩu nhưng vẫn không đủ vàng đáp ứng nhu cầu thị trường.
Ngoài ra, các doanh nghiệp kinh doanh vàng có thể "đối mặt với vàng lậu, vàng bất hợp pháp" nếu mua từ các nguồn không rõ ràng, dẫn đến các vấn đề pháp lý.
Để ổn định thị trường và tránh "vàng hóa", theo TS Nguyễn Trí Hiếu, Việt Nam có thể tham khảo mô hình từ các thị trường phát triển như Singapore, Hồng Kông, Tokyo, hoặc các thị trường cấp thấp hơn như Indonesia, Malaysia, Hàn Quốc.
Đáng chú ý, TS. Nguyễn Trí Hiếu chỉ ra rằng tại Mỹ, người dân hoàn toàn tự do mua bán vàng và Ngân hàng Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) không quản lý thị trường vàng. Đây không phải là chức năng của ngân hàng trung ương, vốn chủ yếu quản lý chính sách tiền tệ.
Ở Mỹ, thị trường vàng được quản lý bởi Bộ Tài chính và Ngân khố. Người dân Mỹ "không ai đi mua vàng cả" theo cách tích trữ vật chất như ở Việt Nam, họ chủ yếu đầu tư vào chứng chỉ vàng như một loại chứng khoán.
“Việc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam quản lý thị trường vàng hiện tại, chưa đạt được mong muốn về kiểm soát, ổn định và không phải là chức năng truyền thống của một ngân hàng trung ương”, TS Nguyễn Trí Hiếu nói.
.jpg "Một ngân hàng quốc tế sắp cắt giảm hơn 100 chi nhánh, hàng nghìn nhân sự vì AI")
.jpg "Bất chấp biến động, TikTok Shop vẫn nhắm tăng gấp 2 doanh thu tại Mỹ, là bộ phận phát triển nhanh nhất ByteDance")
.png "U30 từ bỏ ngành tài chính để mở “đế chế” sữa chua đông lạnh trị giá hàng chục triệu USD")
