Ngân hàng Nhà nước đề xuất giữ nguyên nhóm nợ theo Thông tư 02/2023 đến hết năm 2024

Ngân hàng Nhà nước vừa công bố dự thảo Thông tư sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư 02/2023/TT-NHNN ngày 23/4/2023 quy định về việc tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài cơ cấu lại thời hạn trả nợ và giữ nguyên nhóm nợ nhằm hỗ trợ khách hàng gặp khó khăn.

Theo đó, Ngân hàng Nhà nước đề xuất, sửa đổi tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài được xem xét quyết định cơ cấu lại thời hạn trả nợ đối với số dư nợ gốc và/hoặc lãi của khoản nợ phát sinh nghĩa vụ trả nợ gốc và/hoặc lãi đến hết ngày 31/12. Như vậy, dự thảo Thông tư đề xuất kéo dài thêm 6 tháng thời gian cơ cấu thời hạn trả nợ cho khách hàng.

Thông tư 02/2023/TT-NHNN hiện quy định thời gian cơ cấu lại thời hạn trả nợ và giữ nguyên nhóm nợ được thực hiện đến hết ngày 30/6/2024. Nhưng Ngân hàng Nhà nước cho rằng, dù kinh tế vĩ mô 2 tháng đầu năm 2024 cơ bản ổn định, kinh tế tiếp tục xu hướng phục hồi nhưng vẫn còn đối mặt với nhiều khó khăn thách thức, dự báo tiếp tục kéo dài trong năm 2024.

Chủ trương của Quốc hội và Chính phủ là tiếp tục hỗ trợ tháo gỡ khó khăn để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, ổn định kinh tế vĩ mô trong năm 2024. Do vậy, theo Ngân hàng Nhà nước việc kéo dài thời gian cơ cấu nợ theo Thông tư 02/2023/TT-NHNN sẽ góp phần hỗ trợ tháo gỡ khó khăn cho khách hàng vay vốn, góp phần hỗ trợ phục hồi phát triển nền kinh tế.

Đối với hệ thống tổ chức tín dụng, Thông tư 02/2023/TT-NHNN quy định tổ chức tín dụng phải xác định số tiền dự phòng cụ thể phải trích đối với toàn bộ dư nợ của khách hàng như trong trường hợp không áp dụng quy định giữ nguyên nhóm nợ và phải thực hiện trích lập bổ sung đầy đủ vào 31/12.

Do vậy, Ngân hàng Nhà nước đánh giá việc kéo dài thời hạn của Thông tư 02/2023/TT-NHNN đến 31/12, tổ chức tín dụng đã có đủ nguồn tài chính để xử lý rủi ro như trong trường hợp tổ chức tín dụng thực hiện phân loại nợ và trích lập và sử dụng dự phòng rủi ro (DPRR) theo quy định hiện hành (Thông tư 11/2021/TT-NHNN).

Vì vậy, trường hợp kéo dài thời gian cơ cấu nợ theo Thông tư đến hết 31/12 sẽ không ảnh hưởng đến cơ chế trích lập DPRR kéo dài thời gian cơ cấu nợ và giữ nguyên nhóm nợ đối với hệ thống.

Ngoài ra, việc kéo dài thời gian cơ cấu nợ theo Thông tư 02/2023/TT-NHNN đến 31/12 sẽ góp phần làm giảm mức độ gia tăng nợ xấu nội bảng của tổ chức tín dụng và tạo điều kiện cho tổ chức tín dụng thực hiện hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn cho khách hàng, góp phần hỗ trợ phục hồi nền kinh tế.

Thời gian qua, thực tế cho thấy, việc các TCTD áp dụng Thông tư 02 đã giúp doanh nghiệp giảm áp lực trả nợ vay mà vẫn tiếp cận được nguồn vốn thuận lợi để vượt qua khó khăn, duy trì sản xuất, phục hồi và phát triển.

Việc kéo dài Thông tư 02 về cơ cấu nợ, giữ nguyên nhóm nợ trong thời điểm hiện nay được giới chuyên môn đánh giá là cần thiết. Cụ thể, người đi vay sẽ có thêm thời gian để thực hiện các nghĩa vụ nợ trong khi chờ nền kinh tế phục hồi hoàn toàn vào thời điểm thích hợp. Còn về phía ngân hàng, áp lực nợ xấu lên bảng cân đối kế toán và báo cáo kết quả kinh doanh sẽ giảm bớt phần nào.

Chuyên gia khuyến nghị cần cân nhắc kỹ đối tượng áp dụng

Ủng hộ việc xem xét gia hạn thời gian cơ cấu thời hạn trả nợ cho khách hàng, tuy nhiên các chuyên gia cũng khuyến nghị cần cân nhắc kỹ lưỡng để tránh những vấn đề phát sinh, đảm bảo hài hòa lợi ích doanh nghiệp, ngân hàng và người dân.

TS. Nguyễn Quốc Hùng, Tổng thư ký Hiệp hội Ngân hàng cho rằng, việc kéo dài quy định giãn, hoãn nợ cần đánh giá thật kỹ đối tượng được áp dụng theo hướng doanh nghiệp nào có khả năng phục hồi thì tìm mọi giải pháp tháo gỡ. Nhưng với các doanh nghiệp yếu kém thì kiên quyết không cơ cấu nợ, mà mạnh dạn chuyển nợ xấu và xử lý tài sản bảo đảm. Theo ông Hùng, việc nới lỏng chính sách cần phải cân nhắc thật kỹ, nhằm bảo đảm an toàn hệ thống, bảo vệ quyền lợi hàng triệu người dân đang gửi tiền tại các TCTD.

Chia sẻ quan điểm trên, PGS. TS. Nguyễn Hữu Huân, Giảng viên Đại học Kinh tế TP. Hồ Chí Minh cũng đề xuất phải cân nhắc thời gian kéo dài Thông tư 02 và có cần thiết áp dụng với tất cả các đối tượng hay không. Về thời gian, vị chuyên gia này đồng tình phải kéo dài khoảng 1 năm để các doanh nghiệp phục hồi, từ đó có dòng tiền trả nợ.

Đối với đối tượng được gia hạn, theo PGS.TS Nguyễn Hữu Huân, ngân hàng đánh giá nhóm khách hàng nào có khả năng vực dậy thì nên áp dụng. Còn với đối tượng khách hàng quá yếu kém thì nên xử lý ngay vì việc kéo dài 6 tháng hay 1 năm cũng không có nhiều ý nghĩa.

Đối với những ý kiến đề nghị thận trọng trong việc gia hạn thời gian cơ cấu lại thời hạn trả nợ cho khách hàng, trên góc độ cơ quan quản lý, Phó Thống đốc Thường trực Đào Minh Tú cho biết, trong năm 2024, ngành Ngân hàng tiếp tục triển khai chính sách cơ cấu lại thời hạn trả nợ và giữ nguyên nhóm nợ theo quy định của Thông tư 02. Tuy nhiên, trước những khó khăn nền kinh tế và cộng đồng doanh nghiệp phải đối mặt, Phó Thống đốc Thường trực NHNN Đào Minh Tú nhất trí với việc cần thiết để xem xét gia hạn thêm Thông tư 02. Nhưng thời gian gia hạn thêm 6 tháng hay 1 năm thì cần được xem xét kỹ.

“Tinh thần là sẽ giãn hiệu lực Thông tư này (Thông tư 02/2023/TT-NHNN – PV) nhưng phải xem xét xem những vấn đề nội hàm của Thông tư có phải thay đổi không hay chỉ thay đổi về mặt thời gian. Cái này phải làm sao hài hòa giữa hỗ trợ nền kinh tế doanh nghiệp, nhưng cũng phải đảm bảo an toàn, đảm bảo chất lượng nợ của các NHTM không để nợ xấu phát sinh, dẫn đến hậu quả sau này”, Phó Thống đốc Đào Minh Tú nói.