Năm 2025 hoạt động của doanh nghiệp xây dựng và hạ tầng sẽ được cải thiện

Dòng tiền hoạt động vẫn còn biến động cao

Theo báo cáo tài chính của các công ty xây dựng do VIS Rating theo dõi, các công ty này đã cải thiện kết quả vào năm 2024, được thể hiện qua tăng trưởng tổng doanh thu và lợi nhuận sau thuế lần lượt là 15% và 44% so với cùng kỳ năm trước. Sự cải thiện này được thúc đẩy bởi sự phục hồi doanh thu và biên lợi nhuận từ hoạt động xây dựng, đặc biệt là trong các phân khúc xây dựng công nghiệp và hạ tầng, giảm chi phí lãi vay và đóng góp từ các hoạt động kinh doanh khác như ghi nhận doanh thu dự án bất động sản (VCG, L18) và thanh lý tài sản (HBC).

Năm 2024, cả giá trị giải ngân đầu tư công và FDI đều đạt mức cao kỷ lục là 660 nghìn tỷ VNĐ (+4% YoY) và 25,35 tỷ USD (+9,4% YoY), tạo nên nhu cầu xây dựng lớn và cải thiện biên lợi nhuận gộp trung bình của ngành lên 8,2% (năm 2023: 7,4%). Ngoài ra, hầu hết các nhà thầu xây dựng cũng ghi nhận giá trị backlog lớn vào cuối năm 2024 như CTD (30 nghìn tỷ VNĐ, +20% YoY), VCG (19 nghìn tỷ VNĐ, +3% YoY), LCG (7 nghìn tỷ VNĐ, +22% YoY).

Việc tổng nợ duy trì ổn định (+3% YoY) cùng với môi trường lãi suất thấp cũng đã mang lại lợi ích cho các công ty xây dựng khi tổng chi phí lãi vay giảm 14% YoY. Do đó, khả năng trả nợ đã được cải thiện, với tỷ lệ Nợ/EBITDA trung bình giảm từ 6,0x xuống còn 5,3x và tỷ lệ bao phủ lãi vay trung bình tăng từ 1,5x lên 2,7x. Tuy nhiên, dòng tiền hoạt động của các công ty xây dựng vẫn còn biến động cao. Nhiều công ty đã chứng kiến dòng tiền hoạt động âm vào năm 2024, do sự gia tăng đáng kể trong các khoản phải thu khách hàng (HTN, SJE, FCN), hàng tồn kho (CTD, VCG, LCG) và các khoản phải thu từ hợp đồng hợp tác kinh doanh (CC1).

"Năm 2024 đánh dấu sự phục hồi đáng kể của ngành xây dựng về doanh thu, lợi nhuận và khả năng trả nợ. Chúng tôi đánh giá rằng các động lực tăng trưởng trong các phân khúc xây dựng công nghiệp và hạ tầng sẽ tiếp tục duy trì tốt vào năm 2025, cùng với sự gia tăng trong xây dựng bất động sản dân dụng sau khi hoạt động phát triển dự án mở rộng kể từ nửa cuối năm 2024. Do đó, kết quả tài chính của các công ty xây dựng sẽ tiếp tục được cải thiện vào năm 2025”, ông Phạm Anh Tú, Chuyên viên phân tích, VIS Rating nói.

Mức nợ được duy trì ổn định trong năm 2024

Đối với lĩnh vực hạ tầng, năm 2024, các doanh nghiệp lĩnh vực này ghi nhận mức tăng doanh thu 19% so với cùng kỳ năm ngoái (yoy), trong khi lợi nhuận ròng tăng 26% yoy nhờ nhu cầu vận tải tăng cao ở hầu hết các hình thức vận chuyển. Nhờ các hoạt động kinh tế sôi động, sự phục hồi mạnh mẽ của ngành du lịch và kết nối giao thông giữa các tỉnh được cải thiện đã thúc đẩy tổng lưu lượng vận tải hành khách và hàng hóa tăng 10% so với năm trước, cao hơn đáng kể so với mức trung bình 2%/năm giai đoạn 2018 - 2023.

Các doanh nghiệp vận hành đường cao tốc (HHV, CII) ghi nhận mức tăng 10–20% về lưu lượng phương tiện qua các trạm thu phí vận hành, các đơn vị khai thác cảng biển (GMD, VSC) ghi nhận mức tăng trưởng lưu lượng 25 - 30%, trong khi các đơn vị vận hành sân bay (ACV, SCS) có mức tăng trưởng 5-10%.

Trong năm qua, tổng nợ của các doanh nghiệp hạ tầng chỉ tăng nhẹ 3% so với cùng kỳ năm trước, nhờ dòng tiền hoạt động kinh doanh cải thiện tích cực và huy động vốn chủ sở hữu đáng kể thông qua phát hành cổ phiếu. Dòng tiền từ hoạt động kinh doanh các doanh nghiệp trong ngành tăng 37% so với năm trước, được thúc đẩy bởi lợi nhuận cải thiện và tiến độ giải ngân vốn đầu tư công được đẩy nhanh.

Một số dự án hạ tầng trọng điểm, bao gồm các dự án thành phần của Cao tốc Bắc - Nam (Cam Lâm - Vĩnh Hảo, Diễn Châu - Bãi Vọt), đường cao tốc liên tỉnh (Tân Phú - Bảo Lộc) và dự án mở rộng cảng biển (Chu Lai, Lạch Huyện), đã hoàn thành trước tiến độ, củng cố dòng tiền cho các doanh nghiệp hạ tầng.

Trong khi đó, 30 công ty hạ tầng niêm yết có doanh thu cao nhất trong ngành đã đẩy mạnh phát hành cổ phiếu để huy động và tăng vốn chủ sở hữu thêm 8% trong năm 2024 nhằm giảm nợ và tài trợ cho chi phí đầu tư (CAPEX). Các doanh nghiệp bao gồm GMD, CII, HHV và VSC đã phát hành cổ phiếu thành công trong năm vừa qua.

Ông Nguyễn Lý Thành Lương, CFA, ACCA, FMVA - Trưởng nhóm Phân tích, VIS Rating cho hay, lợi nhuận và dòng tiền từ hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp hạ tầng đã được cải thiện đáng kể, trong khi mức nợ được duy trì ổn định trong năm 2024. Chuyên gia kỳ vọng năm 2025 sẽ tiếp tục là một năm tăng trưởng mạnh đối với các công ty hạ tầng.

“Chính phủ có kế hoạch tăng đầu tư công thêm 32% vào năm 2025, sẽ giúp đẩy nhanh tiến độ hoàn thành các dự án hạ tầng và tạo ra dòng tiền mới cho các doanh nghiệp trong ngành. Dưới các chính sách của chính phủ để thúc đẩy bằng nhiều chính sách chính tăng trưởng GDP cao hơn trong năm 2025, nhu cầu vận tải sẽ tăng trưởng tích cực, hỗ trợ tăng trưởng doanh thu và cải thiện hiệu quả tài chính của các doanh nghiệp hạ tầng trong năm tới.”, ông Nguyễn Lý Thành Lương nhấn mạnh.