Chủ tịch kiêm Tổng giám đốc điều hành SoftBank Group Masayoshi Son đã có mặt tại Tokyo, trình bày tầm nhìn của mình về trí tuệ nhân tạo. Với quả cầu pha lê trên tay, người đàn ông này thao thao bất tuyệt với cả khán phòng, rằng AI sẽ đưa nhân loại đến gần hơn với thế giới của những câu chuyện khoa học viễn tưởng.
Dự án Stargate trị giá nửa nghìn tỷ USD mà công ty ông đang tiên phong, dự sẽ ‘ảnh hưởng đến tương lai của nhân loại’ với khoản đầu tư kỷ lục vào cơ sở hạ tầng AI.
Sự phấn khích của Son hoàn toàn trái ngược với những bình luận của ông cách đây vài năm, khi tập đoàn ghi nhận khoản lỗ ròng 3,1 nghìn tỷ yên (20,4 tỷ USD) vì Quỹ Vision Fund hàng đầu bị ảnh hưởng nặng nề bởi sự sụp đổ của cổ phiếu công nghệ năm 2021-2022.
“Tập đoàn SoftBank và Masayoshi Son đã đạt được những gì? Tôi đã tạo ra những gì? ... Tôi đã già đi và nhận ra rằng cuộc sống còn lại của mình là có hạn. Tôi cảm thấy mình vẫn chưa hoàn thành được bất cứ điều gì”, Son phát biểu tại cuộc họp cổ đông chung vào năm ngoái.
Với việc công ty đang phục hồi sau khoản lỗ của Quỹ Vision và tích lũy tiền mặt, Son đặt cược rằng công ty đã sẵn sàng chuyển hướng mạnh mẽ sang AI. Ngoài việc có tiền để chi tiêu, công ty Nhật Bản này còn có các tài sản như robot, năng lượng và trung tâm dữ liệu AI.
Tuy nhiên, SoftBank đang mạo hiểm vào phân khúc công nghệ sôi động nhất. Một số nhà đầu tư và nhà phân tích đã có quan điểm trái chiều về chiến lược này.

Trong lúc đó, Stargate nhận được nhiều lời khen ngợi thận trọng. Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố vào tháng 1 rằng SoftBank, cùng với OpenAI, Oracle và quỹ công nghệ MGX, sẽ đầu tư 500 tỷ USD vào cơ sở hạ tầng AI, bao gồm xây dựng nhiều trung tâm dữ liệu AI. Phần lớn nguồn tài trợ cho dự án sẽ đến từ các nhà đầu tư và tổ chức tín dụng.
Kazuhiro Sugiyama, giám đốc tư vấn tại Omdia, cho biết SoftBank nên bắt đầu từ các trung tâm dữ liệu. Trung tâm dữ liệu là một trong số ít lĩnh vực điện tử có nhu cầu thực sự tăng đáng kể trong khi các phân khúc như điện thoại thông minh và máy tính cá nhân vẫn tiếp tục gặp khó khăn.
“Khi AI thúc đẩy nhu cầu, SoftBank muốn đầu tư và thống trị các doanh nghiệp mới có tiềm năng tăng trưởng mạnh”, Sugiyama nói với Nikkei Asia.
“SoftBank có thể đang cố gắng trở thành nhà cung cấp cơ sở hạ tầng trong thời đại trí tuệ nhân tạo tổng quát AGI”, Yukari Housui, một nhà phân tích tại SBI Securities cho biết.
Son cho biết tại một sự kiện báo chí ở Tokyo rằng AGI sẽ được hiện thực hóa sớm hơn nhiều so với dự đoán trước đó. Tiềm năng tăng trưởng theo cấp số nhân của cả năng lực AI và lợi nhuận kinh tế, theo giám đốc OpenAI Sam Altman.
“Hãy nghĩ về 10 năm tới. Sẽ có siêu trí tuệ nhân tạo tuyệt vời. Khi tăng trưởng theo cấp số nhân đến, nó vượt xa trí tưởng tượng của mọi người”, Son nói. “Điều này khiến tôi nhớ đến sự khởi đầu của Internet ... mọi người nói, ‘Tại sao chúng ta cần nhiều dung lượng và băng thông như vậy?’ ... Tất cả những lời chỉ trích đó giờ đây có vẻ vô nghĩa”.
OpenAI đang định hình thành một trụ cột chính trong chiến lược AI của Son. Nikkei đưa tin vào tháng 1 rằng SoftBank đang cân nhắc đầu tư tới 25 tỷ USD vào công ty Mỹ này để trở thành nhà đầu tư lớn nhất về giá trị. Đổi lại, OpenAI có thể cung cấp cho SoftBank ChatGPT, chatbot được sử dụng nhiều nhất trên thế giới, cũng như những hiểu biết quan trọng về ngành và công nghệ.

SoftBank Corp., bộ phận viễn thông của SoftBank Group, đã thành lập các công ty con liên quan đến ứng dụng AI. Ví dụ, SB Intuitions phát triển các mô hình ngôn ngữ lớn, công nghệ cơ bản cho chatbot, dựa trên tiếng Nhật.
Softbank Corp. cũng đang có kế hoạch xây dựng hai trung tâm dữ liệu AI lớn tại Nhật Bản. Chúng có thể hưởng lợi từ chương trình Stargate bằng cách chuyển giao bí quyết vận hành trung tâm dữ liệu mà công ty tích lũy được cho các đối tác như Oracle.
Son bắt đầu quan tâm đến các trang trại gió và tấm pin mặt trời sau thảm họa hạt nhân Fukushima năm 2011. Tình trạng thiếu điện sau thảm họa ảnh hưởng đến các dịch vụ viễn thông của SoftBank, khiến công ty không còn hứng thú với năng lượng hạt nhân.
Năng lượng tái tạo đặc biệt quan trọng vì các trung tâm dữ liệu AI tiêu thụ nhiều điện hơn nhiều so với các trung tâm dữ liệu thông thường. Chip AI của Nvidia chính là ‘thủ phạm’, tiêu thụ lượng điện lớn và đòi hỏi các hệ thống làm mát phức tạp. Điều này dẫn đến mức tiêu thụ năng lượng rất lớn để đào tạo AI, đến mức một số chuyên gia ước tính rằng để đào tạo một mô hình như GPT-3 của OpenAI, lượng điện tiêu thụ sẽ nhiều hơn lượng hơn 1.000 hộ gia đình sử dụng trong 1 năm.
Cơ quan Năng lượng Quốc tế ước tính rằng mức tiêu thụ năng lượng từ các trung tâm dữ liệu vào năm 2026 có khả năng sẽ tăng gấp đôi so với mức năm 2022 và đạt 1.000 terawatt-giờ, tương đương với mức tiêu thụ năng lượng tại Nhật Bản, do nhu cầu cao về AI.
Các công ty công nghệ lớn đang tăng cường đầu tư vào robot khi tìm kiếm cách thương mại hóa AI ngoài chatbot. Eureka, công cụ AI của Nvidia tập trung vào việc dạy robot hình người thực hiện các nhiệm vụ phức tạp, trong khi Tesla đang phát triển robot Optimus đa năng.
Trong một cuộc họp báo về thu nhập trước đó, Yoshimitsu Goto, giám đốc tài chính của SoftBank Group, đã đưa robot vào bốn lĩnh vực AI mà công ty ông đang có kế hoạch tập trung, bên cạnh chip, trung tâm dữ liệu và điện.
“Lĩnh vực robot mà chúng tôi đã nghiên cứu trong thập kỷ qua có thể là một trong những lĩnh vực mà AI hoạt động hiệu quả nhất”, ông cho biết.

Sugiyama của Omdia cho biết hệ sinh thái là một yếu tố quan trọng trong cuộc đua AI. Ông chỉ ra ví dụ về các công ty công nghệ lớn, bao gồm Google, Amazon và Microsoft, đang cố gắng tích lũy trung tâm dữ liệu, thiết bị và chip tùy chỉnh để đưa vào các dịch vụ AI của riêng mình. SoftBank ‘nắm giữ một quy mô hệ sinh thái nhất định và có tiềm năng lớn’ để trở nên giống các ‘đại bàng’ Mỹ.
Được biết, Stargate được thiết kế riêng để sử dụng OpenAI, dựa trên giả định rằng nhu cầu về sức mạnh tính toán của tập đoàn có trụ sở tại San Francisco này sẽ tiếp tục tăng vọt. OpenAI dự kiến sẽ ký các thỏa thuận để sử dụng bất kỳ trang web nào mà Stargate phát triển hoặc đầu tư, cuối cùng mở rộng dự án cho các khách hàng khác.
OpenAI lập luận trong một bài báo vào năm ngoái rằng "cơ sở hạ tầng là định mệnh". Altman lạc quan về khả năng đánh bại các đối thủ trong mảng AGI của công ty nếu có đủ nguồn lực.
Trong bối cảnh đó, các mô hình AI mới hiệu quả hơn đang nổi lên, chẳng hạn như R1 của công ty AI Trung Quốc DeepSeek. Bất kỳ sự chậm lại nào về nhu cầu đối với các trung tâm dữ liệu lớn cũng sẽ khiến Stargate đau đầu.
Thỏa thuận mới gắn số phận của SoftBank với khả năng tiếp tục tăng giá trị định giá và nhu cầu với các trung tâm dữ liệu của OpenAI. Hai tập đoàn cũng đã thành lập một liên doanh tại Nhật Bản để bán các sản phẩm của OpenAI, trong khi các công ty trong tập đoàn SoftBank cam kết chi thêm 3 tỷ USD mỗi năm cho các dịch vụ của OpenAI.
“Hiện tại, điều gì tốt cho Sam thì cũng tốt cho Son”, một người quen thuộc cho biết, lưu ý rằng kế hoạch của Son vẫn lớn hơn OpenAI, bao gồm cả việc chuyển sang sản xuất chip.
Theo: Nikkei Asia, Financial Times