Làm mô hình trạm sạc xe điện nhượng quyền, có người 2 năm đã hòa vốn

Chán ngán việc phải thường xuyên di chuyển quãng đường rất xa để sạc xe điện, tài xế Tài đã lắp đặt 3 cổng sạc ngay tại nhà. Mục đích cũng nhằm kiếm thêm thu nhập từ những chủ sở hữu xe điện khác có nhu cầu tiếp năng lượng. 

Theo Rest of World, Tài là một trong số ngày càng nhiều nhà đầu tư cá nhân giúp mở rộng mạng lưới sạc của Việt Nam dưới vai trò bên nhượng quyền.

“Tôi quyết định đầu tư vào bộ sạc EV để những người lái xe khác không phải đi xa và tốn thời gian”, Tai cho biết. “Với trung bình khoảng 40 người sử dụng cổng sạc mỗi ngày, tôi tính toán rằng mình sẽ hòa vốn trong 2 năm”.

Doanh số bán xe điện tại Việt Nam đã tăng hơn 400% trong quý đầu tiên của năm 2024, theo Counterpoint Research. VinFast, công ty trong nước đang thống trị thị trường, cung cấp hơn 150.000 cổng sạc cho các phương tiện và chúng chủ yếu tập trung ở các khu vực thành thị. Một số công ty sạc xe điện đang hợp tác với nhiều cá nhân nhỏ lẻ như a Tài để mở rộng mạng lưới và giúp thúc đẩy việc mua xe xanh. 

Theo ước tính của Ngân hàng HSBC, để xe điện được áp dụng rộng rãi, Việt Nam cần 12 tỷ USD đầu tư vào các trạm sạc. Cho đến nay, nguồn đầu tư này chủ yếu đến từ các công ty như VinFast và một số công ty nhỏ hơn như SolarEV, EverEV và Eboost. PV Power, một đơn vị của PetroVietnam thuộc sở hữu nhà nước, đã triển khai trạm sạc đầu tiên vào tháng 10 và đặt mục tiêu có 1.000 trạm vào năm 2035. 

Martin Schröder, phó giáo sư tại Đại học Ritsumeikan ở Nhật Bản, người nghiên cứu ngành công nghiệp ô tô, chia sẻ với Rest of World rằng: “Mọi thị trường đều có vấn đề con gà - quả trứng. Nếu không có cơ sở hạ tầng, mọi người sẽ không mua ô tô, nhưng nếu không có ô tô, việc xây dựng cơ sở hạ tầng sẽ không hấp dẫn”. 

Theo Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Việt Nam, quốc gia Đông Nam Á này có thể có 1 triệu xe điện vào năm 2028. Khuôn khổ pháp lý không rõ ràng cùng hệ thống cơ sở hạ tầng chưa đầy đủ là hai trong số những nguyên nhân chính ảnh hưởng đến quá trình mở rộng mạng lưới sạc xe. 

V-Green, công ty sạc xe điện do nhà sáng lập VinFast Phạm Nhật Vượng điều hành, đang khuyến khích nhiều chủ đất gần xa lộ và các tuyến đường chính trở thành bên nhượng quyền như Tài để hưởng một phần doanh thu, hay nói đơn giản là cho chủ sở hữu xe điện khác sử dụng bộ sạc của riêng họ với một khoản phí.

Kể từ khi ra mắt mô hình nhượng quyền vào tháng 9, V-Green “đã nhận được hàng nghìn đơn đăng ký và yêu cầu”, theo CEO của công ty, Nguyễn Thành Dương. “Trạm sạc nhượng quyền V-Green là mô hình kinh doanh mang tính đột phá, hứa hẹn sẽ đóng góp tích cực vào xu hướng phát triển mạnh mẽ của xe điện tại Việt Nam trong thời gian tới”. 

V-Green, công ty cam kết đầu tư 404 triệu USD trong 2 năm tới để xây dựng các trạm sạc, gọi mô hình nhượng quyền của mình là “nỗ lực chung của công ty và mọi người”. Các nhà đầu tư mua thiết bị từ V-Green, trong khi công ty xử lý hoạt động và bảo trì.

Trần Liêm, người đang sở hữu lô đất rộng 5.000 feet vuông ở tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu, là một trong số các bên nhượng quyền của V-Green. Anh chàng đang lên kế hoạch đầu tư 2,5 tỷ đồng (98.000 USD) vào 3 bộ sạc nhanh và một máy bán đồ uống tự động.

“Có lẽ phải mất 10 năm mới hòa vốn", Liem nói. “Xe điện vẫn chưa thực sự phổ biến ở khu vực của tôi”.

Trong khi đó, những người nhượng quyền như cô Nguyễn Thị Phương Dung rất phấn khích trước cơ hội mới. Cô đã đồng ý sử dụng không gian bên ngoài quán cà phê nhỏ ở thành phố Phan Thiết để đặt 3 bộ sạc từ SolarEV và lấy hoa hồng. 

Dung chia sẻ với Rest of World rằng kể từ khi lắp đặt bộ sạc cách đây vài tháng, doanh số tại quán cà phê đã tăng 30%–40% . Cô đã đổi tên quán cà phê của mình thành Lado Cafe để tài xế của Lado taxi, công ty gọi xe đã hợp tác với SolarEV, có thể dễ dàng tìm thấy trạm sạc. Có những ngày quán đông đến mức phải xếp hàng dài để chờ đến lượt.

“Tôi thực sự muốn mua bộ sạc, nhưng chồng tôi nói nó vẫn còn quá mới, phải chờ xem sao”, Dung nói. “Nếu có nhiều xe đến, chúng tôi sẽ mua và giữ được toàn bộ lợi nhuận”. 

Theo báo cáo mới đây của Ngân hàng Thế giới (WB), Việt Nam sẽ cần ít nhất 1 thập kỷ nữa để ô tô có thể thay thế xe hai bánh và trở thành lựa chọn phương tiện chủ đạo của người tiêu dùng trong nước. Nếu tốc độ phát triển mạng lưới trạm sạc công cộng tăng nhanh, xe điện cũng sẽ có cơ hội bứt phá trong khoảng từ 2035 – 2050.

Các chuyên gia nhận định, để đạt được mục tiêu về mức độ sử dụng EV, doanh số bán EV tại Việt Nam cần tăng từ mức  500.000 chiếc vào năm 2022 lên khoảng 1,5 triệu chiếc vào năm 2030 và 7,3 triệu chiếc vào năm 2050. Theo WB, bước đầu tiên thiết yếu cho quá trình chuyển đổi này là thành lập một cơ quan liên chính phủ để lãnh đạo và điều phối hiệu quả. 

Theo: Rest of World, WB