Vero – đơn vị tư vấn truyền thông thương hiệu tại ASEAN mới đây phát hành sách trắng “Di chuyển xanh: Cơ hội và thách thức của thị trường xe điện tại Việt Nam”, trong đó nêu ra tiềm năng phát triển cùng những rào cản hiện tại của ô tô điện tại thị trường Việt Nam trong bối cảnh các giải pháp di chuyển bền vững đang ngày càng được chú trọng.
Do xe máy là phương tiện lưu thông phổ biến hàng đầu, ngành công nghiệp xe máy điện tại Việt Nam đang không ngừng phát triển. Vero trích dẫn số liệu từ Bộ Công Thương cho thấy doanh số tiêu thụ xe máy điện tại Việt Nam đã tăng khoảng 30 – 35% trong những năm gần đây, đưa Việt Nam trở thành thị trường xe máy điện lớn nhất ASEAN và đứng thứ 2 toàn cầu, chỉ sau Trung Quốc.
Theo một khảo sát được Vero thực hiện hồi đầu năm, người tiêu dùng Việt Nam đều đồng ý quan điểm xe điện là phương tiện thân thiện với môi trường bởi không có khí thải, góp phần giảm thiểu lượng khí thải nhà kính và các chất gây ô nhiễm so với các phương tiện sử dụng động cơ đốt trong truyền thống.
Bảo vệ môi trường cũng là lý do thúc đẩy 79% số đáp viên tham gia khảo sát của Vero (bao gồm 91 người trong độ tuổi 18-54) tìm hiểu và cân nhắc mua ô tô điện. Bên cạnh đó, 69% có động lực mua ô tô điện bởi cho rằng chi phí vận hành thấp hơn so với phương tiện chạy bằng nhiên liệu, 44% vì hiệu suất vận hành và trải nghiệm lái, 26% vì nhận được ưu đãi.
Tuy nhiên, mức độ sử dụng ô tô điện tại Việt Nam còn khá thấp so với thị trường chung của khu vực, chỉ chiếm 0,7% tổng lượng ô tô điện bán ra ở Đông Nam Á, dù VinFast cùng nhiều thương hiệu ô tô lớn trên toàn cầu đã ra mắt những mẫu xe điện tại Việt Nam.
Khảo sát của Vero đã giúp tìm ra nguyên nhân. Theo đó, những yếu tố chính khiến người dùng e ngại việc chuyển sang sử dụng ô tô điện tại thời điểm này bao gồm:
- Thiếu trạm sạc: 30 trong số 91 người tham gia khảo sát của Vero cho biết họ không có ý định mua ô tô điện, trong đó 87% cho biết sự hạn chế về số trạm sạc tạo ra những thách thức đáng kể, nhất là khi đi xa.
- 70% cũng chọn không mua ô tô điện vì quãng đường di chuyển bị giới hạn, tương tự lý do đầu tiên.
- 57% vẫn không cân nhắc mua vì chưa quen với công nghệ trên ô tô điện và không thể phân biệt từng loại ô tô điện với nhau.
- 13% cho rằng hiệu suất vận hành của ô tô điện kém.
Xét theo độ tuổi, Gen Z và Millennials (độ tuổi từ 18-34) là nhóm khách hàng nhận định xe điện là phương tiện thân thiện với môi trường hơn so với các nhóm khách hàng khác.
Tuy nhiên, những người tiêu dùng trẻ này lại ít có xu hướng sở hữu một chiếc xe điện cho riêng mình. Hai lý do chính bao gồm sự phát triển của các ứng dụng đặt xe công nghệ, với nhiều hãng đang dần chuyển từ xe xăng sang xe điện giúp việc di chuyển vô cùng tiện lợi, cùng tình hình kinh tế hiện nay khiến chi phí sở hữu và bảo dưỡng xe vượt quá khả năng chi trả của thế hệ trẻ.
Vero đánh giá thị trường xe điện tại Việt Nam mặc dù bắt đầu chậm nhưng tiềm năng phát triển rất lớn, đồng thời đưa ra một số giải pháp mà các thương hiệu có thể thực hiện:
- Giải quyết những e ngại của người tiêu dùng về xe điện: chẳng hạn như tích cực giải quyết mối lo ngại về khả năng tiếp cận các trạm sạc và mức độ an toàn của pin xe điện, tổ chức các sự kiện lái thử, triển khai chương trình cho thuê xe để tăng trải nghiệm cho khách hàng.
- Ra mắt những mẫu xe điện đáp ứng đúng tâm lý người Việt: hiểu rõ nhu cầu và sở thích của người tiêu dùng, bao gồm các yếu tố như giá cả, thiết kế và tiện ích.
- Thể hiện thông điệp về bền vững một cách chân thực, không “nói quá”.
- Khuyến khích giao thông xanh như một lối sống.
- Hợp tác với các đơn vị trong ngành công nghiệp ô tô.