Theo điều tra của hãng tin CBS News (Mỹ), Trung Quốc vẫn tiếp tục mua dầu thô từ Iran thông qua mạng lưới vận chuyển hàng hải bí mật được gọi là “hạm đội bóng tối” (dark fleet), bất chấp các lệnh trừng phạt nghiêm ngặt của Mỹ.
Báo cáo cho biết dầu Iran được chuyển qua các tàu chở dầu trung gian tại vùng biển quốc tế gần quần đảo Riau (Malaysia). Các tàu này thường tắt hệ thống định vị và che giấu thông tin nhận dạng nhằm tránh bị phát hiện. Trong một ngày quan sát, CBS ghi nhận tới 12 hoạt động chuyển dầu kiểu này. Con số cao bất thường này cho thấy quy mô giao dịch đang mở rộng.
Hiện Trung Quốc được cho là tiêu thụ tới 90% lượng dầu xuất khẩu của Iran. Các nhà máy lọc dầu quy mô nhỏ tại Trung Quốc, còn gọi là teapots, vẫn tiếp tục nhập dầu Iran với giá chiết khấu cao bất chấp nhiều vòng trừng phạt từ phía Washington.
Báo cáo được công bố chỉ một ngày sau khi Bộ Tài chính Mỹ ban hành lệnh trừng phạt quy mô lớn nhằm vào ngành vận tải Iran. Đây là đợt trừng phạt lớn nhất kể từ năm 2018, nhắm đến hơn 50 cá nhân, tổ chức và 50 tàu vận tải của Iran.
Cựu sĩ quan hải quân Mỹ Charlie Brown, hiện là cố vấn của tổ chức United Against Nuclear Iran, nhận định vùng biển gần quần đảo Riau là bãi đỗ trung tâm của hạm đội bóng tối. “Chừng nào còn nguồn cung, sẽ luôn có nhu cầu với dầu giá rẻ và cả hai bên đều sẵn sàng chấp nhận rủi ro,” ông nói.
Trong khi đó, các cường quốc châu Âu đang cân nhắc việc kích hoạt cơ chế tái áp đặt trừng phạt Liên Hợp Quốc đối với Iran theo thỏa thuận hạt nhân 2015. Tuy nhiên, hiện chưa rõ động thái này sẽ tác động thế nào đến thương mại năng lượng giữa Trung Quốc và Iran, cũng như hiệu quả thực thi các lệnh trừng phạt trong tương lai.
Trước Iran, Nga cũng được cho là đã sử dụng đội tàu bóng tối lên tới hàng trăm chiếc nhắm né lệnh trừng phạt của phương Tây.
Tham khảo: CBS News