Dân số đang già hoá nhanh
Theo Tổng cục Thống kê, Việt Nam là một trong các quốc gia có tốc độ già hóa dân số nhanh nhất thế giới. Tổng dân số Việt Nam tại thời điểm 1/4/2009 là 85,85 triệu người, tại thời điểm 1/4/2019 là 96,21 triệu người. Trong đó, số lượng người cao tuổi (NCT) năm 2009 và 2019 tương ứng là 7,45 triệu (chiếm 8,68% tổng dân số) và 11,41 triệu (chiếm 11,86% tổng dân số). Tính trung bình trong giai đoạn 2009-2019, tổng dân số tăng 1,14%/năm thì dân số cao tuổi tăng tới 4,35%/năm.
Dự báo dân số tới năm 2069 theo giả định mức sinh trung bình cho thấy, số lượng NCT sẽ đạt 17,28 triệu người (chiếm 16,5% tổng dân số) vào năm 2029; 22,29 triệu người (chiếm 20,21% tổng dân số) vào năm 2038; 28,61 triệu người triệu người (chiếm 27,11% tổng dân số) vào năm 2069.
Số liệu thống kê cũng chỉ ra rằng, vùng Đồng bằng sông Hồng và vùng Bắc Trung Bộ và duyên hải miền Trung là hai vùng có tỷ lệ NCT cao nhất. Theo nghiên cứu của Savills Việt Nam, Hà Nội có hơn 1 triệu người; Thanh Hóa hơn 514.000 người; Nghệ An trên 408.000 người, Thái Bình là 347.830 người. Các tỉnh phía Nam như TP.HCM và Đồng Nai lần lượt có 841.005 người và 278.159 người trên 60 tuổi.
Cầu cao cung thấp
Thực tế cho thấy, NCT hiện nay sống độc lập hơn với con cái; quy mô gia đình nhỏ hơn và con cái sống độc lập với cha mẹ già. Tỷ lệ NCT sống một mình tăng lên theo thời gian (từ 9,68% năm 2009 lên 13,74% năm 2019) và tăng ở cả hai khu vực thành thị và nông thôn. Tỷ lệ NCT chỉ sống với vợ/chồng cũng tăng lên (từ 8,69% năm 2009 lên 14,09% năm 2019) và tăng ở cả hai khu vực, đặc biệt là ở khu vực nông thôn.
Thời gian gần đây, rất nhiều tập đoàn, doanh nghiệp lớn bắt đầu tham gia vào việc phát triển loại hình bất động sản dưỡng lão. Tuy nhiên, phân khúc này vẫn chưa được quan tâm đúng mức. Số lượng dự án nghỉ dưỡng dưỡng lão được đầu tư bài bản vẫn rất ít so với số lượng bất động sản nghỉ dưỡng “nhắm” vào giới trẻ.
Điều tra của Tổng cục Thống kê cho thấy, càng cao tuổi thì NCT càng có xu hướng chuyển đến sống ở nông thôn. Với xu hướng phân bổ dân số này, các nhà phát triển dự án có thể đón đầu cơ hội, phát triển phân khúc bất động sản dưỡng lão ở những khu vực vùng ven các đô thị lớn. Hệ thống hạ tầng đang ngày càng được đầu tư đồng bộ, hoàn thiện, việc di chuyển đến các khu vực vùng ven này sẽ không còn là trở ngại. Lựa chọn này không những cung cấp môi trường trong lành, phù hợp với mong muốn tĩnh dưỡng tuổi già của NCT, mà còn giúp doanh nghiệp giảm thiểu chi phí.
So với các nước khác, Việt Nam có rất nhiều lợi thế cạnh tranh từ cảnh quan thiên nhiên, văn hóa đến chi phí. Phát triển mạnh phân khúc này sẽ thu hút lượng lớn kiều hồi từ hơn 5,3 triệu người Việt Nam ở nước ngoài trở về quê tĩnh dưỡng tuổi già.
Bà Đinh Thị Ngọc Minh, Chủ tịch Tuấn Minh Group cho biết, theo thống kê, đến năm 2018, nước ta mới chỉ có khoảng 102 cơ sở tổng hợp có phân khu chăm sóc người cao tuổi, trong đó có 32 cơ sở chuyên biệt chăm sóc người già trên cả nước. Nhưng đa số các cơ sở nàychỉ dáp ứng tối thiểu dịch vụ chăm sóc cho người cao tuổi, chưa xứng tầm với yêu cầu ngày càng cao của người dân.
“Phân khúc bất động sản nhà ở dưỡng lão tại Việt Nam mới trong tình trạng sơ khai, chưa có nhiều đơn vị đi sâu và phát triển. Nguyên nhân là bởi có rất nhiều khó khăn, thách thức đối với đơn vị phát triển là khách hàng Việt vẫn chưa quen với khái niệm sống ở viện dưỡng lão. Đồng thời, người dân Việt Nam vốn tính cần cù, chịu khó và tiết kiệm nên vẫn chưa có nhiều người sẵn sàng chi trả cho dịch vụ này”, bà Minh nói.
Savills Việt Nam cũng nhận định, thị trường dịch vụ nhà ở và viện dưỡng lão - dịch vụ chăm sóc dành cho người lớn tuổi tại Việt Nam vẫn ở giai đoạn sơ khai. Bởi, khảo sát của Savills cho thấy chỉ có 32/63 tỉnh, thành trong cả nước có viện dưỡng lão dành cho việc chăm sóc người cao tuổi. Trong khi đó, Chính phủ đặt mục tiêu mỗi tỉnh, thành có ít nhất một viện dưỡng lão vào năm 2025.