Hệ sinh thái Web3 sôi động, nhưng để tận dụng hết tiềm năng cần thiết kế con đường “chuẩn”

Tối 22/5/2025, sự kiện BlockStar Meetup Hanoi: Thúc đẩy tương lai Web3 của Việt Nam diễn ra tại Hà Nội, quy tụ hơn 150 nhà sáng lập, nhà đầu tư, chuyên gia và cộng đồng yêu thích Web3 tại Việt Nam và khu vực châu Á. Do IDGX phối hợp cùng SSI Digital (SSID) tổ chức, sự kiện giới thiệu chương trình ươm tạo BlockStar Incubation kéo dài 10 tuần dành cho các startup Web3. Chương trình kết nối các startup Việt Nam với nhà đầu tư, cố vấn và đối tác, hỗ trợ toàn diện về phát triển sản phẩm, chiến lược thị trường, thiết kế token, gọi vốn và pháp lý, với cơ hội tiếp cận hơn 200 đối tác và khoản đầu tư lên tới 5 triệu USD.

Startup Web3 là các công ty khởi nghiệp ứng dụng công nghệ blockchain để xây dựng sản phẩm và dịch vụ phi tập trung, được xem là thế hệ tiếp theo của Internet. Tài sản số, như tiền mã hóa và token, là một phần quan trọng của hệ sinh thái Web3, với tiềm năng ứng dụng trong tài chính, thương mại, giải trí, y tế, giáo dục và nhiều lĩnh vực khác. Để hệ sinh thái Web3, bao gồm thị trường tài sản số, phát triển bền vững, các chuyên gia nhấn mạnh cần một khung pháp lý minh bạch, linh hoạt và kiểm soát rủi ro hiệu quả.

Cơ hội - thách thức của Web3 và thị trường tài sản số

Trao đổi bên lề sự kiện, ông Nguyễn Duy Hưng, Chủ tịch HĐQT Công ty Cổ phần Chứng khoán SSI nhận định, công nghệ blockchain, nền tảng của Web3, không chỉ giới hạn ở tài chính mà còn có tiềm năng thay đổi cách quản lý dữ liệu và quản trị xã hội. Ông Hưng khẳng định blockchain là xu hướng công nghệ tất yếu, có khả năng định hình tương lai. 

“Với nền tảng công nghệ như blockchain, chúng ta hoàn toàn có thể xây dựng các hệ thống tùy biến cao, ứng dụng trong các lĩnh vực quan trọng như y tế, giáo dục, hành chính công” - Lãnh đạo SSI nói.

Điều quan trọng là có sự phối hợp giữa cơ quan quản lý, doanh nghiệp và cộng đồng phát triển để định hình những tiêu chuẩn chung - giống như việc tạo ra những con đường. “Nếu con đường được thiết kế chuẩn, sẽ có nhiều loại xe lưu thông trên đó. Điều quan trọng là phải chọn đúng hạ tầng, đúng thiết kế và đơn vị phát triển phải đủ uy tín để đảm bảo độ tin cậy của toàn hệ thống” - ông Nguyễn Duy Hưng so sánh.

Ông Hưng cũng cho rằng thị trường tài sản số tại Việt Nam đang phát triển mạnh mẽ, thậm chí sôi động hơn cả thị trường chứng khoán với khối lượng giao dịch lớn và các sản phẩm tài chính rất linh hoạt, dù chưa hề có khung pháp lý rõ ràng. Nhà đầu tư chấp nhận tự “rung lắc” với thị trường, giao dịch với nhận thức rõ ràng về rủi ro và điều đó tiếp tục khiến thị trường phát triển.

Dựa trên kinh nghiệm hơn 25 năm phát triển thị trường chứng khoán, ông Hưng cho rằng thị trường này nên được vận hành theo quy luật cung - cầu, thay vì áp đặt các quy định cứng nhắc, tuy nhiên cần được giám sát chặt chẽ.

Tuy nhiên, ông cũng cảnh báo về hai mặt của thị trường tài sản số: luôn tồn tại “khối chính đạo” – các tổ chức làm ăn minh bạch, và “khối tà đạo” – những kẻ lợi dụng để trục lợi, lừa đảo.

Do đó, một trong số những thách thức lớn nhất của thị trường này là kiểm soát rủi ro, đặc biệt là các hành vi thao túng thị trường hay “lùa gà”, theo đó cần có cơ chế minh bạch để nhà đầu tư hiểu rõ mục tiêu và rủi ro của khoản đầu tư, tránh tâm lý đầu cơ ngắn hạn.

3 yếu tố quan trọng: Con người, công nghệ và vốn

Về những điều kiện cần thiết để doanh nghiệp có thể thành công trong thị trường này, ông Nguyễn Duy Hưng nhấn mạnh 3 yếu tố: đội ngũ nhân sự, công nghệ và vốn.

Giám đốc Công nghệ SSI Digital Lưu Trần cũng cho rằng một trong những trở ngại lớn nhất của startup Việt khi bước ra thị trường quốc tế là bài toán nhân sự, vì đội ngũ nhân sự trong nước chưa có nhiều thiếu kinh nghiệm thực chiến, chưa thích nghi nhanh được với yêu cầu toàn cầu. Theo đó, giải pháp là quy tụ nhân sự từ nhiều nền tảng, sản phẩm khác nhau để tạo thành một nhóm phát triển ổn định, đồng thời tận dụng thế mạnh cộng đồng và mạng lưới chuyên gia. Song đây là quá trình cần thời gian, cần quy trình. 

Về tính ứng dụng thực tiễn của Web3, ông Lưu Trần nhấn mạnh ba điểm mạnh nhất của công nghệ này. Thứ nhất là mã nguồn mở – bất kỳ ai cũng có thể tham gia xây dựng và đóng góp. Thứ hai là khả năng tự động hóa quy trình thông qua hợp đồng thông minh. Và cuối cùng là tính minh bạch, vốn đã được cộng đồng nhắc đến suốt hơn một thập kỷ qua.

Thị trường tài sản số và Web3 tại Việt Nam được giới chuyên gia nhận định là có tiềm năng to lớn, nếu nắm bắt được cơ hội, Việt Nam có thể tận dụng công nghệ blockchain để không chỉ phát triển kinh tế mà còn khẳng định vị thế trong cuộc cách mạng công nghệ toàn cầu.