Năm 2023, giá phân bón thế giới giảm mạnh, kim ngạch xuất khẩu phân bón của Việt Nam vì thế cũng giảm nhiều. Sau một năm giảm sâu, từ đầu năm 2024 đến nay, xuất khẩu phân bón đã có sự phục hồi nhất định.
Theo số liệu thống kê của Tổng cục Hải quan, trong 10 tháng đầu năm 2024, Việt Nam xuất khẩu trên 1,44 triệu tấn phân bón các loại, tương đương gần 590,54 triệu USD, tăng 10,9% về khối lượng, tăng 9,36% về kim ngạch so với cùng kỳ năm 2023. Giá xuất khẩu bình quân 409,9 USD/tấn, giảm nhẹ 1,4%.
Riêng tháng 10/2024, xuất khẩu tăng 38% về lượng, tăng 22,8% kim ngạch nhưng giảm 11% về giá so với cùng kỳ năm ngoái.
Phân bón của Việt Nam xuất khẩu chủ yếu sang thị trường Campuchia, riêng thị trường này đã chiếm 33,2% trong tổng khối lượng và chiếm 33,4% trong tổng kim ngạch xuất khẩu phân bón của cả nước, đạt 478.564 tấn, tương đương 197,37 triệu USD, giá trung bình 412,4 USD/tấn, tăng 2,27% về lượng, giảm 0,32% kim ngạch và giá giảm 2,5% so với cùng kỳ năm 2023.
Riêng tháng 10/2024 xuất khẩu sang thị trường này đạt 59.699 tấn, tương đương 23,19 triệu USD, giá trung bình 388,4 USD/tấn, tăng 18,2% về lượng, tăng 10% kim ngạch, nhưng giá giảm 6,9% so với tháng 9/2024.
Đứng sau là thị trường Hàn Quốc với 164.334 tấn, tương đương gần 66,85 triệu USD, giá trung bình 406,8 USD/tấn, tăng mạnh 174,5% về lượng, tăng 192,7% kim ngạch và tăng 6,6% về giá, chiếm trên 11% trong tổng khối lượng và tổng kim ngạch xuất khẩu phân bón của cả nước.
Malaysia là thị trường xuất khẩu lớn thứ 3, đạt 95.763 tấn, tương đương 36,51 triệu USD, giá trung bình 381,3 USD/tấn, tăng 17,6% về lượng, tăng 32,4% kim ngạch và giá tăng 12,5%, chiếm 6,7% trong tổng khối lượng và chiếm 6,2% trong tổng kim ngạch.
Xuất khẩu phân bón Việt Nam từng đạt kỷ lục hơn 1 tỷ USD vào năm 2022 nhờ giá tăng cao trên toàn cầu. Trong năm 2024, xuất khẩu phân bón đang phục hồi nhưng kim ngạch xuất khẩu cả năm vẫn sẽ cách khá xa mức kỷ lục 1 tỷ USD của năm 2022. Bởi trong năm nay, giá phân bón trên thị trường toàn cầu vẫn đang trong xu hướng giảm.
Theo Ngân hàng Thế giới, giá nguyên liệu đầu vào giảm đang dẫn tới sự cải thiện về sản xuất phân bón trên thế giới. Tại châu Âu, giá khí thiên nhiên (nguyên liệu đầu vào quan trọng nhất cho sản xuất phân đạm) trong quý 2 thấp hơn 11% so với cùng kỳ năm 2023, giá lưu huỳnh thấp hơn 26% … Trong quý 2 đầu năm, chỉ số giá phân bón hợp lý đã đạt tương đương mức trung bình của thời kỳ 2015-2019.
WB dự báo, giá phân bón trung bình trong các năm 2024 và 2025 sẽ thấp hơn so với năm 2023, nhưng vẫn cao hơn mức giá trung bình thời kỳ 2015-2019. Nguyên nhân là nhu cầu sử dụng phân bón đang ở mức cao, trong khi nhà cung cấp hàng đầu thế giới Trung Quốc đang tiếp tục hạn chế xuất khẩu phân lân, các biện pháp trừng phạt quốc tế đang được áp đặt với Belarus và Nga (2 quốc gia chiếm gần 50% tổng sản lượng phân kali toàn cầu)...