Theo báo cáo của Sở Giao dịch Hàng hóa Việt Nam (MXV), năm 2023 giá trị giao dịch trung bình của hàng hóa trên sàn đạt 4.000 tỷ đồng mỗi ngày, trong đó có những ngày đạt kỷ lục gần 10.000 tỷ đồng.
Số lượng đơn vị tham gia hơn 30.000 tài khoản, tăng 20% so với năm 2022. Hiện, sàn niêm yết 45 sản phẩm giao dịch liên thông với thế giới chia làm 4 nhóm: nông sản, năng lượng, kim loại và nguyên liệu công nghiệp.
Chia sẻ tại hội nghị mua bán hàng hóa qua MXV do Tạp chí Doanh nghiệp và Hội nhập vừa tổ chức tại TP.HCM, TS.Đinh Thế Hiển, Viện trưởng Viện nghiên cứu tin học và kinh tế ứng dụng đánh giá: “MXV có vai trò quan trọng trong quá trình phát triển kinh tế thị trường, thị trường tài chính và thị trường nông sản. Điển hình, trong bối cảnh giá trị sản xuất nông sản và thực phẩm gia tăng mạnh cần phát triển các loại hình giao dịch nông sản hiện đại.
Tuy nhiên, để đẩy mạnh phát triển MXV nói chung, sàn giao dịch nông sản nói riêng cần chuẩn hóa sản xuất nông sản, hệ thống tổng kho – giao nhận logistics để hoàn chỉnh chuỗi giá trị nông sản. Bên cạnh đó, sàn giao dịch nông sản phải đặt tại Trung tâm tài chính quốc gia (Hà Nội, TP.HCM) mới thu hút lực lượng đầu tư tài chính trong nước và quốc tế.
Đồng quan điểm, một số chuyên gia khác chỉ ra rằng, phải có sản phẩm giao dịch nông sản Việt Nam để tạo ra những lợi ích thật sự về giao dịch hàng hóa nông sản cho nông dân, nhà sản xuất, nhà thương mại Việt Nam. Trong giai đoạn hiện nay, Việt Nam cho thấy đã sẵn sàng triển khai giao dịch nông sản để MXV phát huy lợi ích cho nền kinh tế, nông nghiệp và nông dân.
TS.Đinh Thế Hiển cho rằng, MXV chưa thực sự hoàn chỉnh như các nước khu vực. Do đó, Sở chưa phát huy thế mạnh của trong việc phát triển nông nghiệp và tạo lợi ích cho nông dân, công ty sản xuất nông nghiệp.
MXV chưa được quy định mã ngành, nghề kinh tế riêng, gây khó khăn cho nhà đầu tư nước ngoài khi tham gia vào thị trường. Do đó, ông Hiển cho rằng cần có nhiều bước tiến nâng cấp để phù hợp hơn với thị trường chung thế giới.
Để mở rộng nhóm hàng, MXV cho biết sẽ sớm niêm yết giao dịch sản phẩm tín chỉ carbon liên thông với thế giới. Theo tầm nhìn và định hướng phát triển thị trường giao dịch hàng hóa tại Việt Nam giai đoạn 2023-2030, MXV sẽ dành rất nhiều nguồn lực để xây dựng các thị trường hàng hóa chuyên biệt mà nước ta có thế mạnh.
Bên cạnh đó, ông Nguyễn Quốc Thịnh, Chủ tịch Hội đồng quản trị công ty CP Gia Cát Lợi, Thành viên MXV cho rằng, tham gia MXV nhà đầu tư và doanh nghiệp đảm bảo lợi nhuận bất chấp những biến động của thị trường. Thời gian giao dịch hàng hóa linh hoạt, thanh khoản cao và nhanh chóng. Đặc biệt, nhà đầu tư không chịu nhiều rủi ro về tồn kho hàng hóa khi giao dịch trên sàn.
Ông dẫn chứng, như khi giao dịch cà phê, doanh nghiệp chỉ cần đặt lệnh mua trên sàn mà không cần phải mang hàng thật về kho cất. Khi thị trường tăng, doanh nghiệp đặt lệnh bán là sẽ có lời mà không gặp bất cứ rủi ro nào về tồn kho và chất lượng.
Theo ông Phạm Hải Tùng, Phó Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam, với MXV thì doanh nghiệp có thể giao dịch nhanh chóng bằng phương thức điện tử nên chỉ cần ngồi một chỗ vẫn có thể buôn bán với toàn thế giới, cũng như yên tâm sản xuất, kinh doanh mà không lo sự biến động giá cả của thị trường. Ngoài ra, cộng đồng doanh nghiệp hoặc nhà đầu tư có thể tham gia kinh doanh, đầu tư hàng hóa phái sinh.
Cùng với sự phát triển thương mại trên thế giới, giao dịch qua các MXV luôn sôi động và tăng trưởng cao, có giai đoạn vượt qua thị trường chứng khoán. Hiện nay, giá trị giao dịch hàng hóa qua sàn giao dịch hàng hóa chiếm 24% tổng khối lượng giao dịch của các sản phẩm trên thế giới, riêng khu vực châu Á chiếm 56%.