Thanh tra Chính phủ vừa công khai kết luận thanh tra việc tái cơ cấu doanh nghiệp nhà nước; chuyển đổi mục đích sử dụng đất từ sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp nhà nước, doanh nghiệp cổ phần hóa sang kinh doanh đất, xây dựng nhà ở (giai đoạn 2011 - 2021) tại Bộ Giao thông vận tải (GTVT).
Tại kết luận thanh tra nêu trên, Thanh tra Chính phủ chỉ ra sai phạm về việc chuyển nhượng đối với cơ sở nhà đất tại 53 thị trấn Đông Anh, huyện Đông Anh, thành phố Hà Nội của Công ty TNHH MTV Ô tô 1-5 như sau: Cơ sở nhà đất tại 53 thị trấn Đông Anh được xác lập quyền sở hữu của Nhà nước; Công ty TNHH MTV Ô tô 1-5 là doanh nghiệp nhà nước, được Nhà nước cho thuê đất trả tiền hàng năm cho mục đích sử dụng đất là đất cơ sở sản xuất kinh doanh nhưng Bộ GTVT có các văn bản (Văn bản số 8646/BGTVT- KHĐT ngày 20/12/2011 và Văn bản số 7119/BGTVT-TC ngày 18/7/2013) và Tổng công ty có Văn bản số 125/ĐT-TCKT ngày 13/9/2011 chấp thuận cho Công ty TNHH MTV Ô tô 1-5 chuyển mục đích sử dụng đất từ đất sản xuất kinh doanh sang xây dựng nhà ở khi sắp xếp lại các cơ sở nhà đất khi không có ý kiến thống nhất bằng văn bản của Bộ Tài chính là không đúng với quy định tại khoản 3 Điều 8 Quyết định số 86/2010/QĐ-TTg, ngày 22/12/2010 của Thủ tướng Chính phủ; chấp thuận cho Công ty TNHH MTV Ô tô 1-5 sử dụng cơ sở nhà đất góp vốn hợp tác đầu tư với Công ty cổ phần Bất động sản Vinalines để thành lập pháp nhân mới thực hiện Dự án “Khu thương mại dịch vụ và nhà ở 1-5" là không đúng quyền và nghĩa vụ của người thuê đất trả tiền hàng năm theo quy định tại Điều 175 Luật Đất đai năm 2013.
Bộ GTVT có Văn bản số 7119/BGTVT-TC ngày 18/7/2013 thống nhất nội dung để Công ty cổ phần Phát triển Đô thị Đông Anh có nghĩa vụ chi trả cho Công ty TNHH MTV Ô tô 1-5 số tiền 213 tỷ đồng là giá trị tương ứng với lợi thể thương mại khu đất, phần tài sản trên đất và hỗ trợ di dời nhà máy tới địa điểm mới. Công ty Ô tô 1/5 đã sử dụng 69,3 tỷ đồng được trích từ số tiền trên để góp vốn vào vốn điều lệ Công ty cổ phần Phát triển Đô thị Đông Anh, số tiền còn lại 143,7 tỷ đồng được sử dụng vào mục đích di dời và hoàn thiện nhà máy mới tại cụm công nghiệp Nguyên Khê, huyện Đông Anh. Tuy nhiên, số tiền 213 tỷ đồng thu được từ khu đất là có nguồn gốc của nhà nước, do đó việc Bộ GTVT thông nhất sử dụng như nêu trên là không đúng với hướng dẫn của Bộ Tài chính tại Văn bản số 14280/BTC-QLCS ngày 19/10/2012 và không đúng nguyên tắc tạo nguồn và sử dụng nguồn vốn thu được từ vị trí cũ quy định tại khoản 2 Điều 3 Quyết định số 86/QĐ-TTg ngày 22/12/2010 của Thủ tướng Chính phủ.
UBND thành phố Hà Nội không chuyển mục đích sử dụng đất, xác định tiền sử dụng đất cho Công ty TNHH MTV Ô tô 1-5 để thực hiện liên doanh nhưng có Quyết định số 1881/QĐ-UBND ngày 17/4/2018 thu hồi, giao đất tại số 53 thị trấn Đông Anh, huyện Đông Anh cho Công ty cổ phần Phát triển Đô thị Đông Anh để thực hiện dự án Đầu tư xây dựng Khu thương mại dịch vụ nhà ở 1/5 là không đúng với quy định tại khoản 3 và khoản 4 Điều 8 Quyết định 86/2010/QĐ-TTg ngày 22/12/2010 của Thủ tướng Chính phủ.
UBND thành phố Hà Nội có Quyết định số 5808/QĐ-UBND ngày 26/10/2018 xác định giá đất theo phương pháp thặng dư với các tài sản so sánh không có đặc điểm tương tự với tài sản thẩm định giá, chưa dự kiến và tỉnh đến xu hướng và mức độ biến động của giả thị trường để ước tính mức giá dự án bán được cho phù hợp với thực tế; giả bản sử dụng trong doanh thủ phát triển chỉ là giá cá biệt của tài sản so sánh mà không phải là giả bình quân là không đúng với quy định tại khoản 2 Điều 6 Thông tư số 36/2014/TT-BTNMT ngày 30/6/2014 của Bộ Tài nguyên và Môi trường.
Để xảy ra tồn tại nêu trên, trách nhiệm thuộc về Lãnh đạo Công ty TNHH Ô tô 1-5, UBND thành phố Hà Nội và Bộ GTVT. Kết luận của Thanh tra Chính phủ nêu rõ.
Như vậy, cơ sở nhà đất tại 53 thị trấn Đông Anh, huyện Đông Anh, thành phố Hà Nội do Công ty TNHH MTV Ô tô 1-5 quản lý, sử dụng đã chuyển nhượng tài sản không qua đấu giá, chuyển mục đích sử dụng đất khi chưa có ý kiến của cấp có thẩm quyền: Bộ GTVT thống nhất phương án di dời chưa đúng với sử hướng dẫn của Bộ Tài chính; UBND Thành phố Hà Nội thu hồi đất, giao đất, xác định tiền sử dụng đất chưa đúng theo quy định. Thanh tra Chính phủ chỉ rõ sai phạm.
Theo tìm hiểu của Phóng viên, dự án Happy Land 1-5 Đông Anh là dự án khu thương mại do Công ty cổ phần phát triển đô thị Đông Anh làm chủ đầu tư được xây dựng trên khu đất quy hoạch rộng 7,47ha (trước kia vốn là đất của Công ty Ô tô 1-5 thị trấn Đông Anh). Thuộc khu trọng tâm dọc Quốc lộ 3 và trung tâm Nguyên Khê tới trục đường Nhật Tân – Nội Bài phân khu đô thị N5, Khu thương mại dịch vụ nhà ở Happy Land 1-5 Đông Anh sau khi hoàn thiện hứa hẹn sẽ trở thành một điểm sáng về đầu tư và an cư tại khu vực Đông Anh.
Tên dự án: Happy Land 1-5 Đông Anh; Vị trí: thị trấn Đông Anh, huyện Đông Anh, TP. Hà Nội; Chủ đầu tư: Công ty CP phát triển đô thị Đông Anh; Diện tích khu đất: 7.47ha; Mật độ sử dụng đất: 42%; Diện tích đất thương mại: 30.996m2; Đất cây xanh đô thị: 3.744m2; Đất giao thông: 1.819m2. Hiện dự án Happy Land 1-5 Đông Anh đang được rao bán trên các sàn giao dịch bất động sản với giá thành lên đến 10 tỷ cho nhà biệt thự 70m2.
Câu hỏi đặt ra, với việc chuyển nhượng tài sản không qua đấu giá, chuyển mục đích sử dụng đất khi chưa có ý kiến của cấp có thẩm quyền liệu dự án Happy Land 1-5 Đông Anh có bị thu hồi?
Công ty CP Bất động sản Vinalines do ông Vũ Mạnh Dương thôn tính đất vàng của Công ty TNHH Một thành viên Ô tô 1-5 như thế nào?
Theo tìm hiểu từ MarketTimes, ngày 21/9/2011, Công ty CP Bất động sản Vinalines (Bên A) do ông Vũ Mạnh Dương, Tổng Giám đốc là người đại diện và Công ty TNHH Một thành viên Ô tô 1-5 (Bên B) do ông Phạm Đức Dũng, Chủ tịch kiêm Tổng Giám đốc Công ty là người đại diện ký hợp đồng hợp tác đầu tư.
Theo đó, hai bên cùng góp vốn thành lập Công ty Cổ phần để đầu tư triển khai dự án khu thương mại và dịch vụ nhà ở để kinh doanh, khai thác bán hoặc cho thuê.
Mục 2.5 của hợp đồng nêu rõ: Khi Công ty Cổ phần được chấp thuận làm chủ đầu tư dự án và Công ty TNHH Một thành viên Ô tô 1-5 bàn giao mặt bằng khu đất có diện tích khoảng 76.129m2 tại thị trấn Đông Anh, huyện Đông Anh, TP. Hà Nội, hiện thuộc quyền quản lý và sử dụng hợp pháp của Công ty TNHH Một thành viên Ô tô 1-5.
Công ty Cổ phần có trách nhiệm chi trả cho Công ty TNHH Một thành viên Ô tô 1-5 một khoản tiền là 213 tỷ đồng tương ứng với giá trị tài sản gắn liền với đất và lợi thế thương mại của khu đất. Trong hợp đồng hợp tác đầu tư này Công ty TNHH Một thành viên Ô tô 1-5 góp 69.300.000.000 đồng tương đương với 27,72% vốn điều lệ. Số tiền góp vốn của Công ty TNHH Một thành viên Ô tô 1-5 sẽ được tính khấu trừ từ khoản tiền 213 tỷ đồng mà Công ty Cổ phần phải hoàn trả cho Công ty TNHH Một thành viên Ô tô 1-5 như đã nói ở trên. Để giám sát tài sản Nhà nước tại Công ty Cổ phần, Công ty TNHH Một thành viên Ô tô 1-5 cử một người giữ chức Phó Tổng Giám đốc và một người giữ chức Trưởng Ban kiểm soát.
Ở thời điểm hai bên ký hợp đồng, Tổng Công ty Công nghiệp Ô tô Việt Nam (Bộ Giao thông Vận tải) là chủ sở hữu của Công ty TNHH Một thành viên Ô tô 1-5.
Ngày 4/9/2012, hai bên tiếp tục ký phụ lục hợp đồng hợp tác đầu tư Số 01/PLĐC-HĐHTĐT. Thành lập Công ty Cổ phần, Công ty TNHH Một thành viên Ô tô 1-5 góp 69.300.000.000 đồng, tương ứng 27,72% vốn điều lệ. Các bên thống nhất rằng khi Công ty Cổ phần có quyết định giao đất thực hiện dự án và Công ty TNHH Một thành viên Ô tô 1-5 bắt đầu bàn giao mặt bằng cho Công ty Cổ phần thì Công ty Cổ phần có trách nhiệm đền bù, chi trả cho Công ty TNHH Một thành viên Ô tô 1-5 một khoản tiền không nhỏ hơn 213.000.000.000 đồng tương ứng với giá trị tài sản trên đất và lợi thế thương mại của khu đất.
Ngày 27/5/2016, Công ty CP Bất động sản Vinalines và Công ty CP Ô tô 1-5 ký Phụ lục hợp đồng hợp tác đầu tư Số 02/PLĐC-HĐHTĐT với nội dung: Công ty TNHH Một thành viên Ô tô 1-5 đã cổ phần hóa theo quyết định 3956/QĐ-BGTVT ngày 3/12/2013 và trở thành Công ty CP Ô tô 1-5. Công ty CP Ô tô 1-5 sẽ là bên B trong hợp đồng hợp tác đầu tư và các phụ lục kèm theo. Công ty Cổ phần thực hiện dự án được thành lập theo phụ lục hợp đồng hợp tác đầu tư Số 01/PLĐC-HĐHTĐT ngày 9/4/2012 có tên là Công ty CP Phát triển Đô thị Đông Anh.
Ngày 3/4/2019, Công ty CP Ô tô 1-5 do ông Phạm Đức Dũng, Tổng Giám đốc đại diện và Công ty CP Phát triển Đô thị Đông Anh do ông Vũ Mạnh Dương, Chủ tịch HĐQT đại diện ký hợp đồng chuyển nhượng cổ phần. Theo đó, và Công ty CP Phát triển Đô thị Đông Anh mua lại toàn bộ cổ phần do Công ty CP Ô tô 1-5 đã đăng ký mua tại Công ty CP Phát triển Đô thị Đông Anh. Giá trị chuyển nhượng là 69.300.000.000 đồng. Số tiền này đúng bằng số tiền mà Công ty CP Ô tô 1-5 đã góp để thành lập Công ty CP Phát triển Đô thị Đông Anh.