Đoạn chông gai của xe điện Trung Quốc: Thương hiệu ngoại cố dành lại thị phần đã mất, hãng trong nước 'sứt đầu mẻ trán' vì giảm giá

Các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc đang đang đẩy nhanh quá trình sản xuất EV, đồng thời thúc đẩy phần còn lại của thế giới chuyển hướng khỏi xe hơi chạy xăng. Tuy nhiên, trong bối cảnh các đối thủ nước ngoài tìm cách giành lại thị phần đã mất, con đường phía trước trông có vẻ nhiều chông gai. 

Xe điện đã gây được chú ý tại triển lãm ô tô hàng đầu Thượng Hải — sự kiện ô tô lớn đầu tiên kể từ khi đại dịch bùng phát. Thu hút được đông đảo sự quan tâm nhất là những chiếc xe mang thương hiệu Trung Quốc.

Niềm tin ngày càng tăng của các nhà sản xuất ô tô điện Trung Quốc được thể hiện rõ qua hàng loạt mẫu xe mới được trưng bày, từ Seagull của BYD (một chiếc hatchback 4 chỗ có giá khởi điểm dưới 11.500 USD) cho đến các dòng xe cao cấp hơn từ những thương hiệu mới nổi như như Li Auto, NIO và XPeng.

Ba năm trước, ai nấy đều khao khát điện khí hóa các phương tiện, theo Ashwani Gupta của Nissan Motor. vị Giám đốc điều hành này cho biết, các phương tiện chạy bằng điện đã phát triển nhanh hơn nhiều so với kỳ vọng và ở đó, Trung Quốc đã “vượt qua mọi ngưỡng giới hạn”. Năm ngoái, 1/4 số ô tô mới được bán tại Trung Quốc là xe điện, tức tăng gần gấp đôi kể từ năm 2021. Doanh số bán ô tô động cơ đốt trong giảm 13%. 

Theo WSJ, các liên doanh nước ngoài đang vật lộn để giữ thị phần trên thị trường ô tô lớn nhất thế giới, trong bối cảnh người tiêu dùng ngày càng chuộng đồ ‘made in China’. Tuy nhiên, khi ngành công nghiệp EV ngày càng trở nên đông đúc, tất cả đều phải đề cao sự khác biệt. 

Màn hình, phần mềm và ứng dụng tích hợp là một trong những tính năng người tiêu dùng Trung Quốc ưa chuộng. Bên trong L9, chiếc plug-in hybrid 6 chỗ do Li Auto sản xuất, một màn hình rộng giúp theo dõi tình trạng của xe, đồng thời truyền phát video và phim để hành khách giải trí. 

Theo các nhà sản xuất ô tô, ngoại thất bóng bẩy và đậm chất tương lai đang trở thành đặc điểm nổi bật của những chiếc xe điện cao cấp nhắm đến phân khúc những người tiêu dùng mua xe Tesla. 

Nhìn chung, sự tinh vi của những chiếc ô tô điện Trung Quốc trưng bày ở triển lãm Thượng Hải là chỉ dấu cho thấy các thương hiệu nội địa đã tiến xa như thế nào. Một thập kỷ trước, những triển lãm ô tô như thế này chỉ tràn ngập những mẫu xe trông kỳ quặc và vụng về, trong khi người tiêu dùng Trung Quốc mong muốn sở hữu các thương hiệu nước ngoài, cao cấp và vượt trội. 

Bây giờ, trời đã đổi gió. 

Hiroki Nakajima, Phó Chủ tịch Điều hành Toyota Motor Corp cho biết: “Cách tiếp cận của chúng tôi là học hỏi một cách khiêm tốn. “Con đường ngắn nhất để thành công là lắng nghe tiếng nói của người tiêu dùng Trung Quốc và phát triển tại đại lục”. Được biết Toyota đã trưng bày 2 mẫu xe điện lý tưởng tại triển lãm và dự kiến sẽ bắt đầu bày bán vào năm tới.

Các nhà sản xuất ô tô quốc tế, bao gồm Volkswagen AG, Ford Motor, Nissan và Honda cũng góp mặt trong sự kiện. Trong đó, Volkswagen trưng bày mẫu sedan điện ID.7 dự kiến được bán tại Trung Quốc vào mùa thu này. Một số phiên bản có thể chạy tới 435 dặm trong một lần sạc. Thị phần của nhà sản xuất ô tô Đức này ở Trung Quốc đã giảm trong những năm gần đây do doanh số xe điện ID không tiến triển. 

Volkswagen cho biết sẽ đầu tư khoảng 1 tỷ euro, tương đương 1,1 tỷ USD, để xây dựng một trung tâm phát triển và mua sắm ô tô điện tại Trung Quốc. Mục tiêu là tiết kiệm khoảng 30% thời gian trình làng một mẫu xe mới. Trong khi đó, Honda đang đẩy nhanh kế hoạch điện khí hóa tại Trung Quốc trong vòng 5 năm và hiện đặt mục tiêu chỉ bán xe điện tại quốc gia này vào năm 2035.

Cạnh tranh ngày càng tăng từ các thương hiệu nước ngoài không phải là thách thức duy nhất mà các nhà sản xuất địa phương phải đối mặt. Họ cũng đang phải tồn tại trong cuộc chiến về giá, áp lực sinh lời và tham vọng mở rộng quy mô.

Cuộc cạnh tranh này đã làm lung lay những gì từng được coi là trụ cột trong vài năm qua. Theo Hiệp hội Xe du lịch Trung Quốc, doanh số bán xe đã giảm 13% trong 3 tháng đầu năm 2023. Doanh thu ô tô truyền thống sụt giảm, trong khi tốc độ tăng trưởng của xe điện chậm lại.

Theo The New York Times, thị trường xe điện Trung Quốc đã phát triển nhanh chóng kể từ năm 2020, một phần nhờ hỗ trợ của chính phủ. Tuy nhiên, ngay sau khi chương trình này hết hạn vào tháng 12 sau 13 năm, một cuộc cạnh tranh gay gắt đã nổ ra trong một phân khúc thị trường vốn đang rất đông đúc.

Tu Le, giám đốc điều hành của công ty tư vấn Sino Auto Insights ở Bắc Kinh, người có kinh nghiệm trong ngành ô tô  Trung Quốc và Mỹ suốt 25 năm cho biết: “Mức độ nghiêm trọng của chu kỳ giảm giá này là điều tôi chưa từng thấy trước đây”.

Các công ty ô tô và đại lý hiện đang cố gắng hết sức để phục vụ khách hàng. Một số đại lý cung cấp kỳ nghỉ miễn phí hoặc quà tặng để lôi kéo khách hàng chạy xe thử nghiệm. Số khác thì tiếp cận các trạm sạc với hy vọng đẩy mạnh được doanh thu.

Dẫu vậy, việc Trung Quốc hiện vẫn là trung tâm của cuộc chơi điện khí hóa sẽ tiếp tục giúp thị trường xe điện tại quốc gia này tiếp tục phát triển nhanh chóng. “Thị phần xe điện không ổn định vì sự phát triển vẫn còn rất năng động”, Juergen Reers, Giám đốc điều hành tại công ty tư vấn Accenture cho biết. 

Theo: The New York Times, WSJ